7162 Sayılı Kanun (Mali Düzenlemeler)

GELİR VERGİSİ KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUNDA YER ALAN MALİ DÜZENLEMELER

30 Ocak 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “7162 Sayılı Gelir Vergisi İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile, başta Gelir Vergisi Kanunu olmak üzere çeşitli mevzuat hükümlerinde değişiklikler yapılmıştır.

Söz konusu Kanun ile mali mevzuatta yapılan düzenlemeler özetle aşağıdaki gibidir.

GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ KANUNLARINDA YAPILAN DÜZENLEMELER

Evlerinde Küçük Çapta Üretim Yapanların İnternetten Satış Yapmaları Durumunda da Esnaf Muaflığından Yararlanılması Mümkün Olacaktır: (Yürürlük Tarihi: 30.01.2019)

Bilindiği üzere, Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) “Vergiden muaf esnaf” başlıklı 9. maddesinde ticaret ve sanat erbabından gelir vergisin muaf tutulacak olanlar belirlenmiş olup anılan maddenin 6. fıkrasında evlerde kullanılan dikiş, nakış, mutfak robotu, ütü ve benzeri makine ve aletler hariç olmak üzere, muharrik kuvvet kullanmamak ve dışarıdan işçi almamak şartıyla; oturdukları evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamulleri, kırpıntı deriden üretilen mamuller, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve urganları, tarhana, erişte, mantı gibi ürünleri işyeri açmaksızın satanların esnaf muaflığı kapsamında değerlendirileceği belirlenmiştir.

Ayrıca anılan ürünlerin, pazar takibi suretiyle satılması ile ticarî, ziraî veya meslekî faaliyetleri dolayısıyla gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olanların düzenledikleri hariç olmak üzere; düzenlenen kermes, festival, panayır ile kamu kurum ve kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde satılması muaflıktan faydalanmaya engel değildir.     

Bu defa, 7162 sayılı Kanun hükmüyle anılan fıkraya eklenen ibare ile, yıl içinde gerçekleştirilen satış tutarı ilgili yıl için geçerli olan asgari ücretin yıllık brüt tutarından fazla olmamak kaydıyla, internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden satanların da bu muafiyetten yararlanacağı belirlenmiştir. Böylelikle özellikle evinden küçük çapta üretim yaparak ev ekonomisine katkıda bulunan ev hanımlarına yönelik olarak internetten satış yapmaları durumunda da esnaf muaflığından yararlanılmasının önü açılmıştır.

Gelir Vergisinden İstisna Tutulan İşsizlik Ödemelerine İlişkin Daha Açık Belirleme Yapılmıştır: (Yürürlük Tarihi: 30.01.2019)

Bilindiği üzere, GVK’nın 25. maddesinde gelir vergisinden müstesna tutulan tazminat ve yardımlar belirlenmiş olup anılan maddenin ilk fıkrası uyarınca, ölüm, engellilik, hastalık ve işsizlik sebepleriyle (işe başlatmama tazminatı dahil) verilen tazminat ve yapılan yardımlar gelir vergisinden istisnadır.

Bu defa anılan Kanun maddesinde yapılan değişiklik ile, ölüm, engellilik ve hastalık hallerindeki uygulama aynen korunurken işsizlik sebebiyle verilen tazminat ve yardımlara ilişkin daha açık bir belirleme yapılmış ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu uyarınca ödenen işsizlik ödeneği ile 4857 sayılı İş Kanununa göre ödenen işe başlatmama tazminatının gelir vergisinden istisna olacağı belirlenmiştir. Buna göre, işsizlik durumuna ilişkin olarak anılan Kanun hükümleri dışında yapılacak ödemeler gelir vergisine tabi olacaktır.

Vergiye Uyumlu Mükellefler İçin Öngörülen Vergi İndirimi Uygulamasında Şartlarda Kolaylaştırma Yapılmıştır: (Yürürlük Tarihi: 01.01.2019)

GVK’nın mükerrer 121. maddesinde, gerekli şartları taşıyanların yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin %5’inin ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirileceği belirlenmiş olup uygulamaya ilişkin şartlardan birisi, indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin kanuni süresinde ödenmiş olmasıdır.

Bu defa, her bir beyanname itibarıyla söz konusu şartın ihlali sayılmayacak olan eksik ödeme tutarı, 10 TL’den 250 TL’ye çıkarılarak uygulamada kolaylık sağlanmıştır. Ayrıca vergi kanunları gereğince, tecil edilerek belirlenen şartların gerçekleşmesine bağlı olarak terkin edilecek vergilerin (ihraç kayıtlı teslimlere ait ÖTV ve KDV örneğinde olduğu gibi), şartların sağlanamaması halinde kanunlarında belirlenen tecil süresinin sonunu takip eden onbeşinci günün bitimine kadar ödenmesi şartıyla bu şart ihlal edilmiş sayılmayacağı hükme bağlanmıştır.

27.03.2018 Tarihinden Önce Karşılıklı Sonlandırma Sözleşmesi veya İkale Sözleşmesi Kapsamında Ödenen Tazminatlar İle Bu Kapsamdaki Ödeme ve Yardımlar Üzerinden Tevkif Edilen Gelir Vergileri İade Edilecektir: (Yürürlük Tarihi: 30.01.2019)

Bilindiği üzere, 7103 sayılı Kanunla GVK’nın 61/3. maddesine bent eklenerek hizmet sözleşmesi sona erdikten sonra, karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale  sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatların, iş kaybı tazminatları, iş sonu tazminatları, iş güvencesi tazminatları gibi çeşitli adlar altında yapılan ödeme ve yardımların ücret sayılacağı hükme bağlanmıştı.

Ayrıca yine 7103 sayı Kanunla GVK’nın 25/1. maddesinin yedinci bendinde değişiklik yapılarak hizmet erbabına ödenen 1475 sayılı Kanun ile 854 sayılı Kanun hükümleri çerçevesindeki kıdem tazminatlarının tamamı ile 5953 sayılı Kanun çerçevesindeki kıdem tazminatlarının hizmet erbabının 24 aylığını aşmayan miktarlarının yanında,  yukarıda ifade edilen ödeme ve yardımlar da gelir vergisinden istisna hale getirilmişti. Söz konusu düzenlemelere ilişkin açıklamalarımıza … tarihinde yayınladığımız Rehber’de yer verilmişti.

Bu defa, 7103 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 27.03.2018 tarihinden önce karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatları, iş sonu tazminatları, iş güvencesi tazminatları gibi çeşitli adlar altında yapılan ödemeler ve yardımlar üzerinden tevkif edilerek tahsil edilen gelir vergisi, hizmet erbabının düzeltme zamanaşımı süresi içerisinde tarha yetkili vergi dairelerine başvurmaları ve dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri şartıyla  Vergi Usul Kanununun düzeltmeye ilişkin hükümleri uyarınca red ve iade edileceği belirlenmiştir. Ayrıca hükümden yararlanmak üzere vazgeçilen davalarla ilgili olarak yargılama giderleri ve vekâlet ücretine hükmedilmeyecektir.

Diğer yandan hakkında kesinleşmiş yargı kararı bulunan iade talepleriyle ilgili olarak yukarıda açıklanan hüküm uygulanmayacaktır.

Sınai Mülkiyet Haklarına İlişkin Kurumlar Vergisi Yönünden İstisna Uygulamasında 6769 Sayılı Kanun Kapsamında Patent Ya da Faydalı Model Belgesi Alınması İle Gerekli Şart Sağlanmış Olacaktır: (Yürürlük Tarihi: 30.01.2019)

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun (KVK) “Sınai mülkiyet haklarında istisna” balıklı 5/A maddesinde yapılan değişiklikle, anılan maddede düzenlenen Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile yazılım faaliyetlerinin neticesinde ortaya çıkan buluşların değerlendirilmesi sonucu elde edilen gelirin %50’sinin istisna tutulması için gerekli şartlardan biri olan patent ya da faydalı model belgesi alınmasına ilişkin olarak 551 sayılı KHK’nın yürürlükten kaldırılmış olmasından hareketle, 6769 sayılı Kanun kapsamında patent ya da faydalı model belgesi verilerek koruma altına alınan buluşların da anılan istisna kapsamına alınması sağlanmaktadır.

Ülkemizde Oynanacak Olan 2019 Süper Final Kupası İle 2020 UEFA Şampiyonlar Ligi Finali Müsabakaları Kapsamında Kurumlar Vergisi Muafiyeti Getirilmiştir: (Yürürlük Tarihi: 30.01.2019)

KVK’ya eklenen geçici madde hükmü ile, ülkemizde oynanacak olan 2019 Süper Final Kupası ve 2020 UEFA Şampiyonlar Ligi Finali müsabakaları kapsamında Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (UEFA) ile işyeri, kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan katılımcı futbol kulüpleri ve organizasyonda görevli tüzel kişilerin, bu müsabakalara ilişkin olarak Türkiye’de elde ettikleri kazanç ve iratları gelir ve kurumlar vergisinden muaf tutulacaklardır. Söz konusu muafiyetin bu kapsamda elde edilen kazanç ve iratlar üzerinden tevkif yoluyla alınması gereken vergileri de kapsamaktadır.

KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNUNDA YAPILAN DÜZENLEMELER

Ülkemizde Oynanacak Olan 2019 Süper Final Kupası İle 2020 UEFA Şampiyonlar Ligi Finali Müsabakaları Kapsamında Katma Değer Vergisi İstisnası Getirilmiştir: (Yürürlük Tarihi: 30.01.2019)

Katma Değer Vergisi Kanunu’na eklenen geçici madde hükmü ile, Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (UEFA) ile işyeri, kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan katılımcı futbol kulüpleri ve organizasyonda görevli tüzel kişiliklere, ülkemizde oynanılacak olan 2019 UEFA Süper Kupa Finali ve 2020 UEFA Şampiyonlar Ligi Finali müsabakaları dolayısıyla yapılacak mal teslimleri ve hizmet ifaları ile bunların bu müsabakalar dolayısıyla yapacakları mal teslimleri ve hizmet ifaları katma değer vergisinden istisna tutulmaktadır.

Ayrıca bu istisna kapsamında yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergilerden indirilecek olup indirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler ise 32. madde hükümleri uyarınca istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine nakden veya mahsuben iade edilecektir.

DİĞER DÜZENLEMELER

Eğlence Vergisinin Beyan ve Ödemesi Elektronik Bilet Düzenlenmesi Yoluyla da Mümkün Olacaktır: (Yürürlük Tarihi: 30.01.2019)

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 21. maddesinde değişikliğe gidilerek Hazine ve Maliye Bakanlığı’na, anılan Kanun çerçevesinde elektronik belge düzenlemek suretiyle de eğlence vergisinin beyan ve ödemesine imkân verecek idari düzenleme yapma yetkisi verilerek ödeme kaydedici cihaz kullanmaksızın bilet düzenlenilmesinin önü açılmıştır.  Böylelikle, eğlence vergisinin beyanına ve ödenmesine ilişkin mevzuat güncellenirken elektronik bilet uygulamasının önündeki engeller kaldırılmaktadır.

Asgari Ücret Desteği 2019 Yılında da 12 Ay Olarak Devan Ettirilecektir: (Yürürlük Tarihi: 01.01.2019)

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa eklenen geçici madde ile, asgari ücret desteğinin 01.01.2019 tarihinden itibaren 12 ay süreyle uygulanmaya devam edilmesi sağlanmıştır. Destek tutarlarının tespitine ve kapsama giren işyerlerinin belirlenmesine yönelik düzenleme özetle aşağıdaki gibidir:

Asgari ücret desteğinin uygulanmasında, destek kapsamına giren gün sayısı belirlenerek belirlenen gün sayısı günlük destek tutarı ile çarpılmak suretiyle SGK priminden düşülecek olan destek tutarı hesaplanacaktır.

Asgari Ücret Desteği Kapsamına Giren Gün Sayısının Belirlenmesi

2019 yılında asgari ücret desteğinden faydalanılacak olan aydaki gün sayısının tespiti için, 2018 yılına ilişkin aynı ayda prime esas günlük kazancı 102 TL (bu tutar, toplu iş sözleşmesine tabi özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 203 TL olarak esas alınacaktır.) ve altında bildirilen sigortalıların gün sayısı bulunacaktır.

Bir önceki yılın aynı ayına ilişkin olarak aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verilmemiş olması halinde, bildirim yapılmış olan ve takip eden ilk aydaki aylık prim ve hizmet belgesindeki veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki bildirimler esas alınacaktır.

Eğer işyeri 2019 yılında Kanun kapsamına alınmışsa, bildirilen gün sayısının tamamı destek kapsamına giren gün olarak değerlendirilecektir. Benzer şekilde, 2018 yılından önce destek kapsamına alınmış ancak 2018 yılında sigortalı çalıştırmamış işyerleri hakkında da uygulama bu şekilde olacaktır.

Asgari Ücret Desteğinde Günlük Destek Tutarının Belirlenmesi 

2018 yılı Ocak ile Kasım ayları arasında uzun vadeli sigorta kollarından aylık prim ve hizmet belgeleri ile bildirimi yapılan 4/a kapsamındaki sigortalı sayısının on bir aylık ortalaması bulunacak olup bulunan ortalama sigortalı sayısının 500’ün altında olması durumunda, destek kapsamına giren gün sayısı 5 TL ile çarpılacak; 500 ve üstünde olması durumunda ise destek kapsamına giren gün sayısı 3,36 TL ile çarpılacak ve bu kapsamdaki aylık destek tutarı hesaplanacaktır.

Ancak asgari ücret desteğinden yararlanılacak ayda, 2018 yılı Ocak ile Kasım ayları aylık prim ve hizmet belgesi ile 4/a bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki sigortalı sayısının altında bildirimde bulunulması halinde destekten faydalandırılmayacaktır.

Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin Devlet tarafından karşılandığı durumlarda (ihale sözleşmesinde sigorta primlerinin Devlet tarafından ödeneceğinin belirlendiği durumlarda olduğu gibi) işverenin ödeyeceği sigorta priminin İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanacak tutardan az olması hâlinde sadece sigorta prim borcu kadar mahsup işlemi yapılacaktır.

Asgari Ücret Desteğinin Kaybedilmesi

Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad ve unvan altında ya da bir iş birimi olarak açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi İşsizlik Sigortası Fonu katkısından yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan veya sigortalıların prime esas kazançlarını 2019 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için eksik bildirdiği tespit edilen işyerlerinden İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanan tutar, gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınacak olup bu işyerleri hakkında asgari ücret desteğine ilişkin hükümler uygulanmayacaktır.

İşverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili;

• 2019 yılı Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ait aylık prim ve hizmet belgelerini veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerini yasal süresi içerisinde vermediği,
• Aynı döneme ait sigorta primlerini yasal süresinde ödemediği,
• Denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı durumlarının tespit edilmesi,
• SGK’ya prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması

hallerinde asgari ücret desteğine ilişkin hükümler uygulanmayacaktır.

 Ancak SGK’ya olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını tecil ve taksitlendiren işverenler, bu tecil ve taksitlendirme devam ettiği sürece anılan hükümden yararlandırılacaktır.

Linyit Ve Kömür Madenlerine Yönelik Özellikli Durum

Ücretleri asgarî ücretin iki katından az olamayacağı belirlenen “Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan sigortalılar için asgari ücret desteğinin uygulanmasında, günlük kazanç 271 Türk lirası olarak dikkate alınacaktır.

Ayrıca 2018 yılının aynı ayına ilişkin SGK’ya verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen prim ödeme gün sayısının yüzde 50’sini geçmemek üzere, 2019 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısı dikkate alınacaktır.

Örneğin 2019 yılının Ocak ayı prim ödeme gün sayısı 5000 ve 2018 yılının Ocak ayı 271 TL altındaki prim gün sayısı 4000 kabul edildiğinde, 2018 yılı Ocak ayı toplam prim gün sayısının yarısı da 3500 ise, bu işyerinde 2019 yılı Ocak ayı için uygulanacak destek tutarının hesaplanmasında gün sayısı olarak 3500 esas alınacaktır. Normal durumda hesaplamada 2018 yılının ayın ayındaki gün sayısı olan 4000 dikkate alınacakken yukarıda açıklanan düzenleme gereği 2018 yılı Ocak ayı toplam prim gün sayısının yarısı olan 3500 geçilemeyeceğinden asgari ücret desteğinin belirlenmesinde gün sayısı olarak 3500 dikkate alınmıştır.

Saygılarımızla.