7252 Sayılı Dijital Mecralar Komisyonu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunda Yer Alan Mali Düzenlemeler

28.07.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan "7252 Sayılı Dijital Mecralar Komisyonu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile, çalışma hayatına ilişkin önemli düzenlemeler yapılmış ve koronavirüs (Covid-19) salgını kaynaklı bazı uygulamaların uygulama süresi uzatılmıştır. 

Sözü edilen değişiklikler, özetle aşağıdaki gibidir.

Kısa Çalışma Ödeneği Uygulamasının Sektörel Bazda Uzatılmasının Önü Açılmıştır (Yürürlük Tarihi: 28.07.2020)

İşsizlik Sigortası Kanunu’nun geçici 23. maddesinde, yeni koronavirüs (Covid-19) salgını kapsamında kısa çalışmaya / kısa çalışma ödeneğine başvuru hususu düzenlenmiş ve bu başvurulara ilişkin belirlenmiş olan tarihin tüm sektörler yönüyle bir bütün olarak 31.12.2020 tarihine kadar uzatılması konusunda Cumhurbaşkanı yetkili kılınmıştı.

Bu defa, anılan Kanun maddesinde değişikliğe gidilerek, kısa çalışma başvurusuna ve/veya kısa çalışma ödeneğinden yararlanmaya ilişkin sürenin,  31.12.2020 tarihi korunmak suretiyle, sektörel olarak ayrı ayrı veya bir bütün olarak uzatılabilmesi konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.

Böylelikle, kısa çalışma ödeneğinden faydalanması süresinin yalnızca salgından en fazla etkilenen sektörler için uzatılabilmesinin önü açılmıştır.

Kısa Çalışmadan Normal Çalışmaya Geçen İşverenlere Sosyal Güvenlik Primi Teşviki Sağlanmıştır (Yürürlük Tarihi: 01.08.2020)

Yapılan değişiklik kapsamında İşsizlik Sigortası Kanunu’na eklenen geçici 26. madde ile, 01.07.2020 tarihinden önce kısa çalışma başvurusunda bulunmuş olan özel sektör işyerlerinde kısa çalışma ödeneğinden yararlanan sigortalıların;

• İşyerindeki kısa çalışmanın sona ermesi ve
• Aynı işyerinde haftalık normal çalışma sürelerine dönmeleri durumunda,

31.12.2020 tarihini geçmemek üzere kısa çalışmanın sona erdiği tarihi takip eden aydan itibaren üç ay süreyle, 5510 sayılı Kanunun 82. maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı (2020 yılı için aylık 2.943,00 TL ve günlük 98,10 TL) üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamının, her ay bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle işverene prim desteği sağlanacağı ve destek tutarının İşsizlik Fonundan karşılanacağı hükme bağlanmıştır. Sözü edilen düzenleme ile ekonominin normalleşmeye başlamasıyla birlikte işyerlerinde haftalık normal çalışma sürelerine dönülmesinin teşvik edilmesi amaçlanmaktadır. 

Ayrıca, 01.07.2020 tarihinden önce başvuruda bulunarak nakdi ücret desteğinden yararlanan sigortalıların haftalık normal çalışma süresine dönmeleri halinde de, işverenlerin söz konusu sigortalılar için yukarıda belirtilen destekten aynı süre ve şartlarla yararlanmaları mümkün olacaktır.

Teşvikten Yararlanma Süresi

İşverenlere her bir ay için sağlanacak destek süresi;

• Kısa çalışma ödeneği alanlar için sigortalının kısa çalışma ödeneği aldığı aylık ortalama gün sayısını,
• Nakdi ücret desteğinden yararlandırılanlar için nakdi ücret desteği aldıkları aylık ortalama gün sayısını

geçemeyecektir.

Teşvikten Yararlanamayacak Olanlar ve Destekten Yersiz Yararlananlar

Yukarıda belirtilen düzenlemeler (yeni teşvikler);

• 5335 Sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 30/2. maddesi kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri ile
• 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu’na, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile Kamu İhale Kanunu’ndan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri ve sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar,
• 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun ek 9. maddesi kapsamında ev hizmetlerinde çalışan sigortalılar ve yurtdışında çalışan sigortalılar

hakkında uygulanmayacaktır. Bununla birlikte;

• İşyerinde uygulanan kısa çalışmadan yersiz yararlanıldığının tespiti veya
• Kısa çalışma başvurusuna yönelik uygunluk tespitinin olumsuz sonuçlanması ya da
• Nakdi ücret desteğinden yersiz yararlandığının tespiti

hallerinde, ilgili işyerleri bu kapsamda sağlanan destekten yararlanamayacak veya yersiz yararlanmış sayılacaktır. Destekten yersiz yararlanıldığının tespiti halinde, yararlanılan destek tutan işverenden Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 89/2. maddesi uyarınca gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecektir.

Diğer Hususlar

Sözü edilen teşvikten yararlanmakta olan işverenler, teşvikten yararlanılan ayda aynı sigortalı için diğer sigorta primi indirimi, teşvik ve desteklerinden yararlanamayacaktır.

Diğer taraftan, bu düzenleme kapsamında İşsizlik Fonu tarafından işverene sağlanan ve sigortalı hissesine karşılık gelen destek tutarının sigortalıya ödenmesi işverenden talep edilemeyecek, ilgili tutar (işçiye değil) işverene ait olacaktır.

Ayrıca, düzenleme kapsamında karşılanan tutarlar, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gelir, gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmayacaktır.

Son olarak, Cumhurbaşkanı, söz konusu üç aylık süreyi sektörel olarak ayrı ayrı veya bir bütün olarak altı aya kadar uzatmaya yetkili kılınmıştır.

İş Sözleşmesi Fesih Yasağının 30.06.2021 Tarihine Kadar Uzatılabilmesinin Önü Açılmıştır (Yürürlük Tarihi: 28.07.2020)

İş Kanunu’na 7244 sayılı Kanunla eklenen geçici 10. ile yeni koronavirüs (Covid-19) salgını gerekçesiyle işçilerin iş akitlerinin feshedilmesinin önüne geçilmesine yönelik düzenleme yapılmış ve konuya ilişkin açıklamalarımız 17.04.2020 tarihinde yayımladığımız Rehber’de yer almıştı.

Bu defa, İş Kanunu’nun geçici 10. maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklik ile, fesih engelinin istisnasını oluşturacak haller netleştirilmiş ve maddenin uygulama süresi uzatılmıştır. Bu kapsamda;

• Belirli süreli iş veya hizmet sözleşmelerinde sürenin sona ermesi,
• İşyerinin herhangi bir sebeple kapanması veya faaliyetinin sona ermesi,
• İlgili mevzuatına göre yapılan her türlü hizmet alımları ile yapım işlerinde işin sona ermesi

halleri fesih engelinin istisnaları arasına eklenmiştir.

Ayrıca, Cumhurbaşkanı’nın uygulamayı altı aya kadar uzatma konusunda sahip olduğu yetki, her defasında en fazla üçer ay olmak üzere, 30.06.2021 tarihine kadar uzatılmış ve böylelikle daha uzun bir süreyle bu yetkinin kullanılabilmesine yasal zemin sağlanmıştır.

İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Zorunlulukların Uygulaması Ertelenmiştir (Yürürlük Tarihi: 28.07.2020)

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 38. maddesinde yer alan “01.07.2020” ibaresi “31.12.2023” şeklinde değiştirilmek suretiyle, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri ile kamuya ait işyerlerinde iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirilmesine ilişkin hükmünün yürürlüğü 31.12.2023 tarihine kadar ertelenmiştir. Sözü edilen düzenlemenin gerekçesinde, yapılan düzenleme ile yeni koronavirüs (Covid 19) salgını nedeniyle eğitimlerin aksaması ve ilgili sınavların yapılamamasından kaynaklı olarak ortaya çıkan uzman ve hekim açıklarının önlenmesinin amaçlandığı ifade edilmiştir.

Saygılarımızla,