7263 Sayılı Kanun (Mali Düzenlemeler)

7263 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (Mali Düzenlemeler)

03.02.2021 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “7263 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile, diğer konularda yapılan düzenlemelerin yanı sıra, 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ile ilgili önemli değişiklikler ve düzenlemeler yapılmıştır.

Bu çerçevede, sözü edilen Kanun ile 4691 sayılı Kanun ve 5746 sayılı Kanun kapsamında yapılan değişiklikler başlıklar halinde aşağıdaki gibidir;

• 4691 Sayılı Kanun’da yer alan desteklerden Teknoloji Geliştirme Bölgesinin dışında kurulacak Kuluçka Merkezleri’nin yararlanmasına olanak sağlanmıştır.
• 4691 Sayılı Kanun’a eklenen ek madde ile yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazanç tutarı 1.000.000 TL üzeri olan mükelleflere Türkiye’de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere Sermaye Ayırma Yükümlülüğü getirilmiştir.
• 4691 Sayılı Kanun çerçevesinde doktora öğrencisi ve stajyer istihdamının desteklenmesinin önü açılmıştır.
• 4691 Sayılı Kanun kapsamında AR-GE, Tasarım ve Destek personelinin ilgili ücretleri üzerinden AGİ sonrası hesaplanan Gelir Vergisi, Muhtasar Beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edilecektir.
• 4691 Sayılı Kanun Kapsamında toplam personel sayısı 15'e kadar olan Bölge firmaları için teşvik kapsamındaki destek personeli sayısı %10’dan %20’ye çıkarılmıştır.
• 4691 Sayılı Kanun’da yapılan düzenlemelerle iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alma ile ilgili Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bünyesindeki İl Müdürlüklerine verilen yetkiler ve sözleşme fesih koşulları belirlenmiştir.
• 5746 Sayılı Kanun kapsamındaki destek ve teşvik unsurlarından yararlananların bu Kanunda öngörülen şartları taşıdıklarına ilişkin tespitlerin yapılma süresi 2 yıldan 3 yıla çıkarılmıştır.
• 5746 Sayılı Kanun kapsamında Ar-Ge, Yenilik ve Tasarım faaliyetlerine ilişkin yerindelik ve uygunluk denetimleri, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı veya Bakanlıkça yetki verilen Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Yönetici Şirketleri tarafından gerçekleştirilecektir.
• 4691 ve 5746 Sayılı Kanunlarda yer alan teşviklerin süresi 5 yıl uzatılmıştır.
• 4691 ve 5746 Sayılı Kanunlarda yer alan "Temel Bilimler" ifadesi "Desteklenecek Programlar" olarak değiştirilmiştir.
• 4691 ve 5746 Sayılı Kanunlar çerçevesinde teşvik kapsamında yer alan işletmelerde çalışan personellere ilişkin Gelir Vergisi Stopajı Teşviki uygulamasına yönelik bazı değişiklikler yapılmıştır.
• 4691 ve 5746 sayılı Kanunlar kapsamındaki projelerin finansmanında kullanılmak üzere sağlanan sermaye desteklerinin kurum kazancının tespitinde indirime konu tutar haddi 500.000 TL’den 1.000.000 TL’ye çıkarılmıştır.

Sözü edilen Kanun ile yapılan düzenlemelere ilişkin detaylar ise özetle aşağıdaki gibidir.

4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler

4691 Sayılı Kanun’da Yer Alan Desteklerden Teknoloji Geliştirme Bölgesinin Dışında Kurulacak Kuluçka Merkezleri’nin Yararlanmasına Olanak Sağlanmıştır

İşbu Duyuru konusu Kanun ile yapılan değişiklikle birlikte, Kuluçka Merkezi (İnkübatör) özellikle genç ve yeni işletmeleri geliştirmek amacıyla, girişimcilere bölge içinde veya dışında ofis hizmetleri, ekipman desteği, yönetim desteği, mali kaynaklara erişim, kritik iş ve teknik destek hizmetlerinin bir çatı altında tek elden sağlandığı yapılar olarak tanımlanmıştır.

Düzenleme kapsamına giren bu tanımla birlikte Teknoloji Geliştirme Bölgesi yönetici şirketi tarafından bölge alanları dışında kuluçka merkezi açılmasına olanak sağlanmıştır. Söz konusu merkezlerin açılabilmesi için aşağıdaki iki koşulun sağlanması gerekmektedir:

• Değerlendirme Kurulu tarafından kuluçka merkezi açılmasına ilişkin karar alınması ve
• Bakanlıkça kuluçka merkezi açılmasına ilişkin izin verilmesi.

Bu kapsamda, 4691 sayılı Kanun’la sağlanan destek, teşvik, muafiyet ve istisnalar kuluçka merkezlerine de uygulanacaktır.

Yıllık Beyanname Üzerinden İstisna Edilen Kazanç Tutarı 1.000.000 TL Üzeri Olan Mükelleflere Türkiye’de Yerleşik Girişimcilere Yatırım Yapmak Üzere Sermaye Ayırma Yükümlülüğü Getirilmiştir

01.01.2022 tarihinden itibaren yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazançları tutarı 1.000.000 Türk lirası ve üzerinde olan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından;

• İstisna edilen kazanç tutarının %2’si pasifte geçici bir hesaba aktarılır,
• Aktarılması gereken tutar yükümlülüğü, yıllık bazda 20.000.000 Türk lirası ile sınırlıdır,
• Bu tutarın, geçici hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar Türkiye’de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da bu Kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan diğer girişimcilere sermaye olarak konulması şarttır.

Söz konusu tutarın ilgili yılın sonuna kadar aktarılmaması durumunda, bu Kanun kapsamında yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazançlar tutarının %20’si, ilgili yılda yararlanılan gelir ve kurumlar vergisi istisnasına konu edilemez. Bu tutar nedeniyle zamanında alınmayan vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilir.

Ülkemizdeki Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerini geliştirmek ve desteklemek amacıyla özel sektörün ayıracağı kaynaklarla sermayeye dayalı mekanizmaların kurulması ve güçlendirilmesi için söz konusu düzenleme yapılmaktadır.

Anılan Kanunlar Kapsamındaki Projelerin Finansmanında Kullanılmak Üzere Sağlanan Sermaye Desteklerinin Kurum Kazancının Tespitinde İndirime Konu Tutar Haddi 500.000 TL’den 1.000.000 TL’ye Çıkarılmıştır

Bilindiği üzere, 4691 ayılı Kanun uygulamasında Bölgede faaliyette bulunanlara bu Kanun kapsamındaki projelerin finansmanında kullanılmak üzere gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından sağlanan sermaye destekleri;

• Beyan edilen gelirin veya kurum kazancının %10’unu ve
• Öz sermayenin %20’sini aşmamak üzere,

ticari kazancın ve kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılmaktadır.

Yapılan değişiklik kapsamında, indirim konusu yapılacak azami tutar, yıllık 500.000 Türk lirasından 1.000.000 Türk lirasına çıkarılmıştır. Bu kapsamdaki projelerin finansmanında kullanılmak üzere gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından sağlanan sermaye desteklerinin aktarımından itibaren en az 4 yıl boyunca ilgili şirketlerde kalmaması, payların satılması ya da yatırılan sermayenin kısmen ya da tamamen geri alınması halinde indirim dolayısıyla zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergiler gecikme faizi ile tahsil edilecektir.

4691 Sayılı Kanun Çerçevesinde Doktora Öğrencisi ve Stajyer İstihdamının Desteklenmesinin Önü Açılmıştır

4691 sayılı Kanun kapsamında Bölgelerde yer alan firmalara, istihdam ettikleri doktora öğrencisi AR-GE personeli için, 2 yıl süreyle Bakanlık bütçesine konulacak ödenekle sınırlı olmak üzere, Bakanlıkça yönetmelikle belirlenen şartlar çerçevesinde destek verilmesinin önü açılmıştır.

Benzer şekilde bu kapsamda stajyer istihdam eden firmaların, Bakanlık bütçesine konulacak ödenekle sınırlı olmak üzere, Bakanlıkça yönetmelikle belirlenen şartlar çerçevesinde desteklenmesinin önü açılmıştır.

4691 Sayılı Kanun Kapsamında AR-GE, Tasarım ve Destek Personelinin İlgili Ücretleri Üzerinden AGİ Sonrası Hesaplanan Gelir Vergisi, Muhtasar Beyanname Üzerinden Tahakkuk Eden Vergiden İndirilmek Suretiyle Terkin Edilecektir

Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde yer alan girişimcilerin üzerindeki istihdam yükünün azaltılması için çalışanlara yönelik istisna uygulaması yeniden düzenlenmiştir.

Buna göre, 31.12.2028 tarihine kadar, bölgede çalışan AR-GE, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri üzerinden asgari geçim indirimi (AGİ) uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisi; verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edilecektir.

4691 Sayılı Kanun Kapsamında Toplam Personel Sayısı 15'e Kadar Olan Bölge Firmaları İçin Teşvik Kapsamındaki Destek Personeli Sayısı %10’dan %20’ye Çıkarılmıştır

4691 sayılı Kanun kapsamında destek, teşvik, muafiyetlerden yararlanan destek personeli sayısının belli bir ölçeğin altındaki girişimciler için artırılması ve böylece girişimcilerin ve Ar-Ge süreçlerinin bütüncül bir yaklaşımla desteklenmesi amacına yönelik olarak, toplam personel sayısı 15'e kadar olan Bölge firmaları için teşvik kapsamındaki destek personeli sayısı %10’dan %20’ye çıkarılmıştır.

İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Alma ile İlgili Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Bünyesindeki İl Müdürlüklerine Yetki Verilmiş ve Sözleşme Fesih Koşulları Belirlenmiştir

Yapılan düzenleme ile birlikte, Teknoloji Geliştirme Bölgesi yönetici şirketi ile bölgede yer alan AR-GE ve tasarım faaliyetinde bulunan firmalar için iş yeri açma ve çalışma ruhsatı ilgili mevzuat çerçevesinde Bakanlık İl Müdürlükleri tarafından düzenlenecek ve bu kapsamda denetlenecektir. Böylelikle, girişimcilerin ilgili idarelerden alması gereken iş yeri açma ve çalışma ruhsatının Bakanlık il müdürlükleri marifetiyle verilmesi yoluyla önemli bir kolaylık sağlanması hedeflenmektedir.

Diğer taraftan, Bölgede faaliyet gösteren girişimcilerin projelerinin tamamlanma tarihinden itibaren yönetmelikle belirlenen şartlar dahilinde yeni bir proje sunmamaları ve ilgili mevzuat çerçevesinde yönetici şirkete iletmekle yükümlü oldukları bilgi ve belgeleri süresinde iletmemeleri halinde, sözleşme fesh olunmuş sayılacaktır. Bu kapsamda, fesih tahliye nedeni olarak değerlendirilmektedir.

5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’da Yapılan Değişiklikler

5746 Sayılı Kanun Kapsamındaki Destek ve Teşvik Unsurlarından Yararlananların Bu Kanunda Öngörülen Şartları Taşıdıklarına İlişkin Tespitlerin Yapılma Süresi 2 Yıldan 3 Yıla Çıkarılmıştır

Ar-Ge ve Tasarım Merkezi sayılarının giderek artması ve Ar-Ge ekosisteminin ulaşmış olduğu gelişmişlik sebebiyle, 2 yıllık süre 1 yıl daha uzatılmıştır. Buna göre, 5746 Sayılı Kanun kapsamındaki destek ve teşvik unsurlarından yararlananların bu Kanunda öngörülen şartları taşıdıklarına ilişkin tespitler en geç üç yıllık süreler itibarıyla yapılacaktır.

5746 Sayılı Kanun Kapsamında Ar-Ge, Yenilik ve Tasarım Faaliyetlerine İlişkin Yerindelik ve Uygunluk Denetimleri, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı veya Bakanlıkça Yetki Verilen Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Yönetici Şirketleri Tarafından Gerçekleştirilecektir

Bu Kanun kapsamında gerçekleştirilen Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerine ilişkin yerindelik ve uygunluk denetimleri, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı veya Bakanlıkça yetki verilen teknoloji geliştirme bölgeleri yönetici şirketleri tarafından gerçekleştirilecektir. Bu kapsamda yapılan denetimlerde nihai karar mercii Bakanlıktır.

Söz konusu düzenleme ile daha önce yalnızca Bakanlıkta olan denetim yetkisi teknoloji geliştirme bölgeleri yönetici şirketleri ile paylaşılmaktadır. Böylelikle Bakanlık tarafından yapılacak denetimlerin daha nitelikli hale gelmesi amaçlanmıştır.

4691 ve 5746 Sayılı Kanunlarda Yapılan Ortak Düzenlemeler

Anılan Kanunlarda Yer Alan Teşviklerin Süresi 5 Yıl Süreyle Uzatılmıştır

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri ile AR-GE ve Tasarım Merkezlerinde yararlanılan teşviklerin süresi 31.12.2023 tarihinden 31.12.2028 tarihine kadar uzatılmıştır.

Anılan Kanunlarda Yer Alan "Temel Bilimler" İfadesi "Desteklenecek Programlar" Olarak Değiştirilmiştir

Kanun’da Desteklenecek Programlar, yükseköğretim kurumlarının matematik, fizik, kimya ve biyoloji lisans programları ile Yükseköğretim Kurulu’ndan alınan görüş üzerine Bakanlıkça belirlenecek diğer programları olarak tanımlanmıştır.

Kanunun mevcut halinde temel bilimler tanımı yalnızca fizik, kimya, biyoloji ve matematik bölümleri olarak belirtilmekle birlikte bu bölümler günümüz ihtiyaçlarına yönelik olarak isim ve içerik değiştirebilmekte ve benzeri yeni alanlar eklenebilmektedir. Bu nedenle söz konusu dinamik yapıya uyum sağlamak amacıyla söz konusu düzenleme yapılmıştır.

Anılan Kanunlar Çerçevesinde Teşvik Kapsamında Yer Alan İşletmelerde Çalışan Personellere İlişkin Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Uygulamasında Değişiklikler Yapılmıştır

4691 ve 5746 sayılı Kanunlar çerçevesinde teşvik kapsamında yer alan işletmelerde çalışan ve yüksek lisans veya doktora yapan AR-GE ve tasarım personelinin;

• Yüksek lisans yapanlar için 1,5 yılı,
• Doktora yapanlar için 2 yılı

geçmemek üzere Bölge dışında geçirdiği sürelere ilişkin ücretlerinin gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilebilmesi için bölgede yer alan işletmelerde en az 1 yıl çalışma şartı kaldırılmıştır.

Ayrıca Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde doktora mezunu personelin üniversitelerde Ar-Ge ve yenilik alanında ders vermesi veya Ar-Ge ve tasarım personelinin teknoloji geliştirme bölgelerinde bulunan girişimcilere mentorluk yapması durumunda haftalık 8 saati aşmamak şartıyla, bu çalışmaları gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilecektir.

Buna ilave olarak, bu merkezlerde yer alan işletmelerde gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilen toplam çalışma sürelerinin %20’sini aşmamak kaydıyla AR-GE ve Tasarım Merkezlerinde veya Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde çalışan teşvikten yararlanan ilgili personelin dışarıda geçirdikleri süreler de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilecektir.

Saygılarımızla.