Yazılım Hizmetlerinde Kurumlar Vergisi ve KDV Uygulamaları

24.01.2024'te yayımlanan Centrum Time dergimizin 16. sayısında yer alan bu makalemize ve diğer içeriklere buradan ulaşabilirsiniz.

Günümüzde bilişim teknolojileri hayatın her alanında etkisini artırmakta ve hem kişiler hem de kurumlar söz konusu teknolojilerden daha fazla yararlanmaktadırlar. Teknolojik gelişmelere bağlı olarak dijitalleşen günümüz dünyasında bilişim ve yazılım sektörlerinde de çok hızlı gelişmeler yaşanmaktadır.

Dijitalleşmenin artması ve teknolojik gelişmelere ayak uydurmanın kaçınılmaz bir hal alması nedeniyle birçok şirketin; iş yönetimi, verimlilik, otomasyon, müşteri ilişkileri ve pazarlama gibi alanlarda yazılımsal desteğe olan ihtiyacı gün geçtikçe artmaktadır. Bunun sonucunda da yazılım faaliyetleri gün geçtikçe gelişmekte ve çeşitlenmektedir.

Yazılım alanında dünyada yaşanan bu gelişmelere paralel olarak, Türkiye’de de son yıllarda yazılım sektörü büyüme kaydetmiş ve toplam ihracatın içinde yazılımın payı artarak 2023 yılında 3 milyar dolar seviyesine yaklaşmıştır.

Bu kapsamda, Türkiye’de yazılım faaliyetlerinin ve ihracatının devlet tarafından çeşitli teşvik, istisna ve indirim uygulamaları ile desteklenmesi ve ayrıca yazılım ihracatından elde edilen döviz gelirlerinin artırılmasına yönelik düzenlemeler gündeme gelmiştir. Söz konusu destekler; hem teknoloji geliştirme bölgeleri içinde faaliyette bulunan yazılım şirketleri için, hem de bu bölgeler dışında faaliyette bulmakla birlikte Türkiye’den yurtdışına yazılım hizmeti veren şirketler için ayrı ayrı belirlenmiş bulunmaktadır.    

Bu çalışmada, yazılım faaliyetlerinin vergilendirilmesine ilişkin olarak; Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu, Kurumlar Vergisi Kanunu ve Katma Değer Vergisi Kanunu’nda yer alan vergi uygulamaları ile söz konusu Kanunlarda yer alan istisna, indirim ve diğer çeşitli yasal düzenlemelerin; hem teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyette bulunan şirketler, hem de bölge dışında faaliyette bulunmakla birlikte Türkiye’den yurtdışına yazılım hizmeti veren şirketler açısından değerlendirilmesi yapılmaya çalışılacaktır.

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri ve Bölgede Faaliyette Bulunan Şirketlere Sağlanan Teşvikler

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri; üniversitelerin, sanayi şirketlerinin ve AR-GE şirketlerinin bir bölge bünyesinde toplandıkları yerlerdir. Bu bölgeler Teknokent veya Teknopark olarak da adlandırılmaktadır. Teknoparklar; yüksek / ileri teknoloji kullanan ya da yeni teknolojilere yönelik firmaların, belirli bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da Ar-Ge merkez veya enstitüsünün olanaklarından yararlanarak teknoloji veya yazılım ürettikleri / geliştirdikleri, teknolojik bir buluşu ticari bir ürün, yöntem veya hizmet haline dönüştürmek için faaliyet gösterdikleri ve bu yolla bölgenin kalkınmasına katkıda bulundukları, aynı üniversite, yüksek teknoloji enstitüsü ya da Ar-Ge merkez veya enstitüsü alanı içinde veya yakınında; akademik, ekonomik ve sosyal yapının bütünleştiği siteyi veya bu özelliklere sahip teknoparkı ifade eder.

Ülkemizde bu bölgelerin işleyişi 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ile belirlenmiştir. Söz konusu Kanun ve diğer düzenlemelerle teknoparklarda belirlenen faaliyetlerde bulunan mükelleflere sağlanan bazı vergi teşvikleri ve destekler bulunmaktadır.

Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Yer Alan Yazılım Şirketlerine Sağlanan Teşvikler

Kurumlar Vergisi İstisnası

4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun geçici 2’nci maddesi hükümleri kapsamında, Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu Bölgedeki yazılım, tasarım ve AR-GE faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları 31.12.2028 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır.

Söz konusu madde hükmünden yararlanılabilmesi için gereken ana şartlar;

• 4691 sayılı Kanun’da tanımlanan teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösterilmesi,
• Kazancın münhasıran bu bölgedeki yazılım, tasarım ve Ar-Ge’ye dayalı üretim faaliyetlerinden elde edilen kazançlardan olması,
• Bölge içi ve dışı faaliyetlerden elde edilen kazanç ayırımının yapılması

şeklindedir. Konu ile ilgili açıklamaların yer aldığı 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin “5.12.2.2. Yazılım ve Ar-Ge Faaliyetlerinden Elde Edilen Kazançlarda Kurumlar Vergisi İstisnasının Kapsamı” başlıklı bölümünde;

“Yapılan düzenlemeyle teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren mükelleflerin, münhasıran bu bölgedeki yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar, faaliyete başlanılan tarihten bağımsız olmak üzere, 31.12.2028 tarihine kadar kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.

Bölgede faaliyette bulunan mükelleflerin bölge dışında gerçekleştirdikleri faaliyetlerinden elde ettiği kazançlar, yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde edilmiş olsa dahi istisnadan yararlanamamaktadır.

Diğer yandan, teknoloji geliştirme bölgelerinde yazılım ve Ar-Ge faaliyetinde bulunan şirketlerin, bu faaliyetler sonucu buldukları ürünleri kendilerinin seri üretime tabi tutarak pazarlamaları halinde, bu ürünlerin pazarlanmasından elde edilen kazançların lisans, patent gibi gayrimaddi haklara isabet eden kısmı, transfer fiyatlandırması esaslarına göre ayrıştırılmak suretiyle istisnadan yararlanabilecektir. Üretim ve pazarlama organizasyonu nedeniyle doğan kazancın diğer kısmı ise istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir. Ancak, lisans, patent gibi gayrimaddi haklara bağlanmamış olmakla birlikte uyarlama, yerleştirme, geliştirme, revizyon, ek yazılım gibi faaliyetlerden elde edilen kazançların istisna kapsamında değerlendirileceği tabiidir...” 

açıklamalarına yer verilmiş ve teknoparkta faaliyette bulunan işletmeler için  kurumlar vergisi istisnasının uygulanmasına ilişkin esaslar belirtilmiştir. Dolayısıyla, teknoloji geliştirme bölgesinde yazılım faaliyetinde bulunan şirketin, ürettiği yazılımların lisans satışından veya kiralanmasından elde edeceği kazançlar istisnadan yararlanacak, ancak söz konusu yazılımın disk, CD veya elektronik ortamda pazarlanmasından elde edilen kazançların (lisansa isabet eden kısmı hariç) istisnadan yararlanması mümkün olmayacaktır.

Öte yandan, Teknoparklarda elde edilen kazançlardan hangilerinin istisna kapsamında olduğu ve istisnanın nasıl uygulanacağına dair 16 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Tebliği’nde açıklamalar yapılmıştır. Bu doğrultuda istisnadan yararlanacak kazancın hesaplama yöntemine ilişkin olarak; “Gayri maddi hakların satışı, devri veya kiralanmasından kaynaklanan kazançların istisnadan yararlanacak kısmı, bölgede yürütülen her bir projeden elde edilen kazanca, ilgili projeye ilişkin nitelikli harcamaların toplam harcamaya oranı uygulanmak suretiyle hesaplanacaktır” şeklinde düzenlemeye gidilmiştir. Dolayısıyla istisna kazancın hesaplanması sırasında öncelikle gerçekleştirilen harcamaların nitelikli olanlar ile nitelikli olmayanlar şeklinde ayrıştırılması gerekmektedir.  Hangi harcamaların nitelikli harcama olduğu ise söz konusu tebliğ ile açıklanmıştır. Buna göre kazancın istisnadan yararlanacak kısmının tespitinde;

• gayrimaddi hakkın elde edilebilmesi için mükellefin kendisi tarafından yapılan ve gayrimaddi hak ile doğrudan bağlantılı harcamalar ile ilişkisiz kişilerden sağlanan ve aynı mahiyeti taşıyan fayda ve hizmetler nitelikli harcamalar kapsamında yer alırken,
• ilişkili kişilerden sağlanan fayda ve hizmetler nitelikli harcama kapsamında yer almamaktadır.

Nitelikli harcamalardan aktifleştirilerek amortismana tabi tutulması gerekenler de gerçekleştirildikleri dönemde amortisman öncesi tutarlarıyla bu hesaplamada dikkate alınmaktadır.

Bazı harcama kalemleri ise hem nitelikli harcama hem de toplam harcama hesabında dikkate alınmamaktadır. Bu kapsamda faiz giderleri ve bina maliyetleri gibi yürütülen yazılım, tasarım ve AR-GE faaliyeti ile doğrudan ilişkili olmayan her türlü maliyet unsuru hem toplam harcamalar hem de nitelikli harcamalar dışında tutulmuştur. Dolayısıyla, faiz gibi finansman giderleri ve binalara ilişkin amortismanlar, kiralar, ısıtma, aydınlatma, su, temizlik, güvenlik, bakım, onarım, vergi, resim ve harçlar ile genel yönetim giderlerinden verilen paylar gibi yürütülen yazılım, tasarım ve AR-GE faaliyetleriyle doğrudan ilişkili olmayan harcamalar hesaplamada dikkate alınmayacaktır. Öte yandan, söz konusu tebliğ kapsamında nitelikli harcama tutarı, toplam harcama tutarını geçmemek kaydıyla % 30’a kadar artırımlı olarak uygulanabilmektedir. 

Yukarıda yer verilen açıklamalar çerçevesinde, teknokentte faaliyette bulunan yazılım şirketlerinin yasal düzenlemelerde yer alan şartları taşımaları halinde kurumlar vergisi istisnasından yararlanmaları mümkün bulunmaktadır.

Ücretlerde Vergi İstisnası

Teknopark bölgelerinde çalışan AR-GE, tasarım ve destek personelinin 31.12.2028 tarihine kadar bu görevleri ile ilgili ücretleri üzerinden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisi; verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edilir. Dolayısıyla, bölgede çalışan; Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31.12.2028 tarihine kadar her türlü vergiden müstesnadır. Gelir vergisi stopajı ve sigorta primi işveren hissesine ilişkin teşviklerden yararlanacak olan destek personeli sayısı, AR-GE ve tasarım personeli sayısının yüzde onunu aşamaz. Hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri ile resmi tatil günlerine isabet eden ücretler de bu istisna kapsamındadır. Haftalık kırk beş saatin üzerindeki ve ek çalışma sürelerine ilişkin ücretler bu istisnadan faydalanamaz. Yönetici şirket, ücreti gelir vergisi istisnasından yararlanan kişilerin Bölgede fiilen çalışıp çalışmadığını denetler. Ancak, Bölgede yer alan işletmelerde çalışan Ar-Ge ve tasarım personelinin toplam çalışma sürelerinin %50’sini aşmamak kaydıyla Bölge dışında geçirmiş olduğu süreler de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilir. Öte yandan söz konusu süre, 8004 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı sonrası 31.12.2024 tarihine kadar %75 olarak uygulanmaktadır.

Bu kapsamda yazılım şirketlerinin teşvikten yararlanabilmesi için bölge yönetici şirketinin onayını alması ve Bakanlığı bilgilendirmesi zorunludur. Yönetici şirketin onayı ile Bölge dışında geçirilen sürenin Bölgede yürütülen görevle ilgili olmadığının tespit edilmesi halinde, ziyaa uğratılan vergi ve buna ilişkin cezalardan ilgili işletme sorumludur.

Ücret Desteği Uygulaması

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı belirli durumlarda Bölgede yer alan firmalara çalışan personelleri için ücret desteği verebilmektedir. Söz konusu destekler şu şekildedir;

• Desteklenecek program alanlarında en az lisans derecesine sahip Ar-Ge personeli istihdam eden Teknoloji Geliştirme Bölgeleri firmalarının, bu personelin her birine ödedikleri aylık ücretin o yıl için uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarı kadarlık kısmı, iki yıl süreyle Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanır. Ancak bu kapsamda her bir Teknoloji Geliştirme Bölgesi firmasına sağlanacak destek, ilgili ayda Teknoloji Geliştirme Bölgesi firmasında istihdam edilen toplam personel sayısının yüzde onunu geçemez.
• Bölgelerde yer alan firmalara, istihdam ettikleri doktora öğrencisi AR-GE personeli için, iki yıl süreyle Bakanlık bütçesine konulacak ödenekle sınırlı olmak üzere, Bakanlıkça yönetmelikle belirlenen şartlar çerçevesinde destek verilebilir.
• 4691 sayılı Kanun kapsamında stajyer istihdam eden firmalar, Bakanlık bütçesine konulacak ödenekle sınırlı olmak üzere, Bakanlıkça yönetmelikle belirlenen şartlar çerçevesinde desteklenebilir.

Sosyal Güvenlik Kurumu İşveren Payı Primi Desteği

Ücreti gelir vergisinden istisna olan (AR-GE, tasarım ve destek) personelin sigorta primi işveren hissesinin %50’si Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından desteklenmektedir. Öte yandan, sigorta primi işveren hissesine ilişkin teşviklerden yararlanacak olan destek personeli sayısı, AR-GE ve tasarım personeli sayısının yüzde onunu aşamamaktadır.

Gümrük Vergisi, Harç ve Damga Vergisi İstisnası

Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde yürütülen yazılım, AR-GE, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşya;

• Gümrük vergisi ve her türlü fondan,
• Bu kapsamda düzenlenen kâğıtlar ve yapılan işlemler de damga vergisi ve harçtan

istisna bulunmaktadır.

KDV İstisnası

3065 sayılı KDV Kanunu’nun geçici 20’nci maddesi kapsamında, teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin 31.12.2028 tarihine kadar (kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre içinde) bu bölgede ürettikleri sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, oyun, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımları şeklindeki teslim ve hizmetleri KDV'den istisnadır.

Bölgede üretilen yazılımın farklı kişilere satılması ya da satışın CD veya elektronik ortamda yapılması istisna uygulanmasına engel bulunmamaktadır. Söz konusu yazılımların fikri mülkiyet hakkının, bu bölgede faaliyette bulunan mükellefte kalmak suretiyle belirli zaman aralıklarıyla farklı kişilere satılması veya söz konusu yazılımların sanal ortamda paylaşımının sağlanması halinde de KDV istisnası uygulanmaktadır. Ancak, üretilen yazılımların disk, CD veya elektronik ortamda pazarlanmasından elde edilen kazançların (lisansa isabet eden kısmı hariç) kurumlar vergisi istisnasından yararlanması mümkün bulunmamaktadır.

Ayrıca, yazılımların pazarlanması işinin bayi kanalıyla yapılması halinde yazılım programlarının bayiye tesliminde KDV istisnası uygulanır. Söz konusu yazılımların bayiler tarafından satışında ise genel hükümler çerçevesinde KDV hesaplanır.

Güncelleme dışında bir yazılımla ilgili olarak verilen bakım, destek (otomasyon) hizmetleri, teknoloji geliştirme bölgesinde üretilse dahi, network uygulamaları gibi yazılımlar, işlevlerini yerine getirmek için yazılım kullanan ürün, aygıt, eşya vb. donanımlar ile bu donanımlara ilişkin hizmetler, web sitesi aracılığıyla verilen reklam hizmetleri ve ar-ge çalışmaları kapsamında yer alan teslim ve hizmetler istisna kapsamında değerlendirilmemektedir.

Öte yandan, bölgede faaliyette bulunan girişimciler tarafından bu bölgelerde üretilen yazılımlar için yapılacak her türlü mal ve hizmet alımları KDV'ye tabi bulunmaktadır.

Teknoparkta Faaliyette Bulunmayan Yazılım Şirketlerinin Yararlanılabileceği İndirim ve İstisnalar

Kurumlar Vergisinde Kazanç İndirimi

6322 sayılı Kanunla yapılan değişiklik ile Gelir Vergisi Kanunu’nun 89’uncu maddesine 13’üncü fıkra ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10’uncu maddesine ğ bendi eklenmiş ve söz konusu değişiklikler ile Türkiye’den yurtdışına verilen yazılım hizmetlerinden elde edilen kazanca ilişkin indirim imkanı getirilmiştir. Başlangıçta %50 olarak uygulanan indirim oranı; 28.12.2023 tarih ve 32413 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7491 Sayılı Kanun ile kurumlar vergisi mükellefleri için kazancın elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar tamamının Türkiye’ye transfer edilmesi şartıyla %80’e çıkartılmıştır.

Dolayısıyla Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-ğ maddesinde yer alan düzenleme kapsamında; Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, iş yeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye’de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma,  çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri analizi ve ilgili Bakanlıkça izin verilmiş olan eğitim ve sağlık alanında faaliyet gösteren ve Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren çeşitli işletmelerin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar tamamının Türkiye’ye transfer edilmesi şartıyla %80’i beyan edilen kurum kazancından indirilebilmektedir. İndirimden yararlanabilmek için;

• Kazancın yukarıda belirtilmiş olan faaliyetlerden elde edilmiş olması,
• Şirket ana sözleşmesinde yazılı esas faaliyet konuları arasında; mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri analizi ve mesleki eğitim, eğitim ve sağlık hizmetleri sunmak olması,
• Hizmetin, Türkiye’den münhasıran yurt dışı mukimi kişi ve/veya kuruluş için yapılmış olması,
• Faturanın yurt dışı mukimi kişi ve/veya kuruluş adına düzenlemesi,
• Verilen hizmetlerden yurt dışında yararlanılması,
• Kazancın elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar tamamının Türkiye’ye transfer edilmesi

gerekmektedir. İndirim kapsamında kabul edilen tasarım ve yazılım faaliyetlerinden elde edilen hasılattan, bu faaliyet nedeniyle yüklenilen gider ve maliyet unsurlarının düşülmesi sonucu bulunacak kazancın %80’i, beyannamenin “Kazancın bulunması halinde indirilecek istisna ve indirimler” bölümünde gösterilmek suretiyle indirim konusu yapılabilecektir.

Faaliyet sonucunun zararlı olması halinde ise indirim söz konusu olmayacaktır. Ayrıca, diğer indirim ve istisnalar ile geçmiş yıl zararları nedeniyle indirim konusu yapılamayan kazanç tutarının izleyen dönemlere devri mümkün bulunmamaktadır.

Öte yandan, indirim kapsamında kabul edilen faaliyetlerden elde edilen kazancın, kurumlar vergisi matrahının tespiti açısından, hasılat, maliyet ve gider unsurlarının; ayrı ayrı izlenmesi, diğer faaliyetlerle ilişkilendirilmemesi ve kayıtların da bu ayrımı sağlayacak şekilde tutulması gerekmektedir.

İndirim kapsamında kabul edilen faaliyetler ile bu kapsama girmeyen işlerin birlikte yapılması halinde, indirim uygulanacak kazanca ilişkin hasılat, gider ve maliyet unsurlarının ayrı olarak tespit edilmesi esastır. Bunun mümkün olmadığı hallerde ise müşterek genel giderler, bu faaliyetler ile ilgili olarak cari yılda oluşan hasılatın toplam hasılata oranı esas alınarak dağıtılır.

İndirim kapsamında kabul edilen tasarım ve yazılım faaliyetleri ile bu kapsamda değerlendirilmeyen faaliyetlerde müştereken kullanılan tesisat, makine ve ulaştırma vasıtalarının amortismanlarının ise bunların her bir işte kullanıldıkları gün sayısına göre dağıtımının yapılması gerekir. Hangi işte ne kadar süreyle kullanıldığı tespit edilemeyen sabit kıymetlere ilişkin amortismanlar ise, ortak genel giderlerle birlikte dağıtıma tabi tutulurlar.

İhracat Gelirlerine Kurumlar Vergisi Oranında 5 Puanlık İndirim

14.05.2022 tarih ve 31385 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 20 seri nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği ile ihracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli olarak uygulanabilmesine ilişkin düzenleme getirilmiştir. Daha sonrasında 7456 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle, 01.10.2023 tarihinden itibaren verilecek olan beyannamelerden başlamak üzere, ihracat yapan kurumların ihracattan elde etmiş oldukları kazançlarına kurumlar vergisi oranının 5 puan indirimli olarak uygulanması kararlaştırılmıştır.

Buna göre, ihracatçı şirketlerin yalnızca ihracat faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar için (2023-3.geçici vergi dönemi itibariyle) kurumlar vergisi oranı %25 yerine %20 olarak uygulanmaktadır.

Dolayısıyla, makalenin bir önceki (2.1. numaralı) başlığında bahsedildiği üzere; Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, iş yeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye’de yazılım hizmeti veren şirketler açısından kazançlarının %80’lik kısmının indirime konu ederek vergi dışı bırakılabilmesi avantajının yanı sıra ayrıca, yazılım ihracatından elde edilen ve vergiye tabi olan %20’lik kısmı için kurumlar vergisi oranını 5 puan indirimli olarak uygulayabilme imkanı bulunmaktadır.

Katma Değer Vergisi İstisnası

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun Hizmet İhracını düzenleyen 11/1-a maddesine göre yurtdışındaki müşteriler için yapılan ve yurt dışında yararlanılan hizmetler KDV’den istisna bulunmaktadır. Bu kapsamda bir hizmetin KDV’den istisna olabilmesi için;

• Hizmetin yurtdışındaki bir müşteri için yapılması ve
• Hizmetten yurt dışında faydalanılması

gerekmektedir. Hizmetin yurtdışındaki bir müşteri için yapıldığı, yurtdışındaki müşteri adına düzenlenen fatura ve benzeri belge ile tevsik edilir.

Hizmetten yurtdışında faydalanılmasından kasıt ise; Türkiye’de yurtdışındaki müşteri için yapılan hizmetin, müşterinin yurtdışındaki iş, işlem ve faaliyetleri ile ilgili olması, Türkiye'deki faaliyetleri ile ilgisi bulunmamasıdır.

Hizmet ihracına ilişkin istisna, yurtdışındaki müşteriye düzenlenen hizmet faturası ile tevsik edilmektedir. Hizmet faturalarının onaylı fotokopileri veya dökümlerini gösteren listelerinin firma yetkililerince istisnanın beyan edildiği dönemde ve beyanname verme süresi içinde bağlı bulunan vergi dairesine bir dilekçe ekinde ibrazı gerekir. İstisnanın beyanı için, hizmete ait ödeme belgesinin (dövizin Türkiye'ye getirildiğini tevsik eden bir belge, banka dekontu vb.) temin edilmiş olması zorunlu değildir. Bu şekilde beyan edilen işlemlerle ilgili yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV'nin iadesi, hizmet bedeli döviz olarak Türkiye'ye gelmeden yerine getirilmemektedir.

Yukarıdaki yasal düzenlemelerde yer alan şartların sağlanması durumunda, yurt dışında bulunan kişi veya kurumlar için gerçekleştirilecek olan yazılım faaliyetlerinin hizmet ihracatı kapsamında KDV’den istisna bulunması mümkün olabilecektir.

SONUÇ

Türkiye’de yazılım faaliyetinde bulunan şirketlere devlet tarafından sağlanan çeşitli teşvik, istisna ve indirim uygulamaları bulunmaktadır. Bu kapsamda, teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyette bulunan şirketlere sunulan söz konusu teşvikler geniş bir yelpazeye yayılmaktadır.

Bu kapsamda, teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyette bulunan yazılım şirketleri için; gelir ve kurumlar vergisi istisnası, çalışanların ücretleri için gelir vergisi stopaj istisnası, ücret desteği, SGK primi işveren hissesi desteği, gümrük vergisi, harç ve damga vergisi istisnası ve KDV istisnası imkanları söz konusudur.

Öte yandan, teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyette bulunmayan şirketler için de kayda değer vergi indirimi ve istisna düzenlemeleri bulunmaktadır. Bu kapsamda, bölge dışında faaliyette bulunan yazılım şirketleri; Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişiler ile işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye'de vermiş oldukları ve münhasıran yurt dışında yararlanılan yazılım faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın %80'ini kurumlar vergisi hesabında indirim konusu yapabilmektedirler. Bu noktada, daha öncesinde %50 olarak uygulanan indirim oranının, 7491 Sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sonrası %80’e çıkarılmış olması, yurt dışında bulunan kişi ve kuruluşlara yazılım hizmeti veren şirketler açısından önemli bir vergi avantajı sağlayacaktır. 

Söz konusu şirketler açısından; kazançlarının %80’lik kısmını indirime konu ederek vergi dışı bırakılabilme avantajına ilave olarak ayrıca, yazılım ihracatından elde etmiş oldukları ve vergiye tabi olan kazançlarının %20’lik kısmı için kurumlar vergisi oranını 5 puan indirimli olarak uygulayabilme imkanı bulunmaktadır.

Öte yandan, Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişiler ile işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye'de verilmiş olan ve münhasıran yurt dışında yararlanılan yazılım hizmetlerinin KDV Kanunu kapsamında hizmet ihracı olarak değerlendirilmesi durumunda, söz konusu şirketler tarafından KDV istisnasından yararlanmak da mümkün olabilecektir.