Danıştay Tarafından Verilen E-Fatura Yerine Kağıt Ortamında Fatura Düzenlenmesine İlişkin Kesilen Özel Usulsüzlük Cezasının Hukuka Aykırı Olduğu Yönündeki Karara İlişkin Değerlendirme

13.05.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Esas:2017/3886 ve Karar:2019/7414 sayılı Danıştay 9. Dairesi Kararı” ile, e-fatura düzenlemesi gerektiğinin belirlendiği durumda, bunun yerine kağıt fatura düzenleyen mükellefe Vergi Usul Kanunu’nun 353/1 maddesi uyarınca fiilen mevcut olan faturaların hiç düzenlenmediği varsayılarak kesilen özel usulsüzlük cezası;

• Söz konusu cezanın, ancak vergiyi doğuran olayın kayıt dışı bırakıldığının tespitinde kesilebileceği,
• Kâğıt olsa dahi fatura düzenlendiği durumda işlemin kayıt altına alındığı; dolayısıyla cezaya dayanak alınan “e-fatura düzenlenmemesi” fiilinin kanunda düzenlenen tipiklikte gerçekleşmediği,
• Bu çerçevede, vergi ve cezaların kanuniliğe ilişkin anayasal ilkeler bazında kıyas ve varsayıma dayalı olarak ceza kesilmesinin mümkün olmadığı,

gerekçeleri belirtilerek hukuka aykırı bulunmuş ve daha önce verilen Vergi Mahkemesi kararı kanun yararına bozulmuştur.

Diğer yandan, dava konusu olan özel usulsüzlük cezasına yasal dayanak teşkil eden Vergi Usul Kanunu’nun 353/1. maddesinde 27.03.2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7103 Sayılı Kanun ile değişikliğe gidilmiş olup buna göre, anılan tarihte yürürlüğe girmek üzere;

• Fatura ve benzeri evrakın verilmemesi ve alınmaması ile diğer şekil ve usul hükümlerine uyulmamasında uygulanacak özel usulsüzlük cezalarının kapsamına elektronik belgeler de dâhil edilmiş ve
• Elektronik belge olarak düzenlenmesi gereken fatura ve diğer belgelerin Maliye Bakanlığınca belirlenen zorunlu haller hariç olmak üzere kâğıt olarak düzenlenmesi halinde özel usulsüzlük cezası kesileceği hükme bağlanmıştır.

Dolayısıyla söz konusu Kanun değişikliğiyle birlikte, vergi cezası uygulamasında ceza hukuku ilkeleri bakımından gerekli olan kanunilik ve tipiklik (işlenmiş bulunan bir fiilin vergi kanununda düzenlenen ceza hükümlerindeki suç tanımına birebir uygun olması) ilkeleri sağlanmış olduğundan düzenlemenin yürürlüğe girdiği 27.03.2018 tarihi itibariyle elektronik ortamda düzenlenmesi gereken belgelerin kâğıt ortamında düzenlemesi halinde, düzenleyenler hakkında özel usulsüzlük cezası kesilmesi hukuka uygun olacaktır.

Bu itibarla, işbu Duyuru konusu olan Karar ve yukarıda sözü edilen yasal değişiklik bir arada değerlendirildiğinde;

• 27.03.2018 tarihine kadar elektronik olarak düzenlenmesi gerekirken kâğıt ortamında düzenlenmiş belgeler nedeniyle düzenleyenler hakkında özel usulsüzlük cezası kesilmesinin hukuka uygun olmayacağı,
• Anılan tarih sonrasında elektronik olarak düzenlenmesi gerekirken söz konusu belgelerin kâğıt ortamında düzenlenmesi halinde ise, düzenleyenler hakkında özel usulsüzlük cezası uygulanmasının hukuka uygun olacağı

sonucuna ulaşılmaktadır.         

Saygılarımızla.