51 Sayılı Tebliğ Sonrasında Hizmet İşletmelerinde Gıda Teslimlerindeki KDV Oranı

16.07.2024'te yayımlanan Centrum Time dergimizin 18. sayısında yer alan bu makalemize ve diğer içeriklere buradan ulaşabilirsiniz.

27/4/2024 tarihli ve 32529 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair 51 Seri No.lu Tebliğde, KDV oranlarının tespit edildiği 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında değişiklik yapan 7346 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile tespit edilen KDV oranlarının uygulanmasına ilişkin açıklamalar yapılmıştır.

Mayıs ayı başında yürürlüğe giren Tebliğ ile yeme içme hizmetlerinde KDV oranlarının nasıl uygulanacağı konusundaki belirsizliklere açıklık getirilmiştir. Tebliğ taslağı yayımlandığında dönemde, KDV oranlarının yeniden değiştiği algısı olsa da, Bakanlık tarafından yapılan basın açıklamasına göre, ilgili tebliğde herhangi bir KDV oranı artışı olmadığı kanaati oluşturulmuştur. KDV oran değişikliği sadece Cumhurbaşkanı Kararı (eskiden Bakanlar Kurulu) ile mümkün olmaktadır. Anayasa’ya göre Cumhurbaşkanı’nın ülkemizde vergi oranlarına ilişkin düzenleme yetkisi bulunmaktadır.

GÜNCEL KDV ORANLARI

Bilindiği üzere mal teslimi ve hizmet ifalarında uygulanabilecek KDV oranları 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenmektedir. Son olarak 7346 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nda değişiklik yapılarak 10.07.2023 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere, mal teslimleri ile hizmet ifalarına uygulanacak katma değer vergisi oranları yeniden belirlenmiştir.

Hali hazırda mal teslimleri ve hizmet ifalarında uygulanacak KDV oranları, söz konusu Karara ekli;

• (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için %1
• (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için %10
• Ekli listelerde yer alanlar hariç olmak üzere, vergiye tabi işlemler için %20 olarak tespit edilmiştir.

Bu kapsamda, gıda maddeleri, BKK 2007/13033’e ekli (I) sayılı listede tanımlanmış olup %1 oranında KDV’ne tabi bulunmaktadır.

YİYECEK VE İÇECEK SUNULAN YERLERDE KDV ORAN UYGULAMASI

2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına ekli (II)sayılı listenin 24’üncü sırasında yer alan; kahvehane, kır kahvesi, çay bahçesi, çay ocağı, kıraathane, kafeterya, pastane, ayakta yemek yenilen yerler, yemeği pakette satan veya diğer şekillerde yemek hizmeti sunan yerler (hazır yemek şirketleri dâhil), lokanta, içkili lokanta, kebapçı ve benzeri yerlerde verilen hizmetlerde KDV oranı (%10) olarak uygulanmaktadır.

İndirimli oran uygulanan yerlerde verilen hizmetler içinde alkollü içecek servisinin de bulunması halinde, hizmetin alkollü içeceklere ilişkin kısmına (%20) KDV oranı uygulanır. Alkollü içecekler, Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listenin (A) cetvelinde yer alan içecekleri (kolalı gazozlar hariç) ifade etmektedir. Yukarıda sayılan işletmeler toplam hizmet bedeli içinde alkollü içeceklere ilişkin olan ve olmayan kısmı hesaplayarak faturada ayrıca gösterirler ve alkollü içeceklere isabet eden kısım üzerinden (%20), diğer kısım üzerinden (%10) KDV hesaplayarak KDV tutarını ayrı ayrı ve toplam olarak faturada gösterirler.

Gazino, açık hava gazinosu, bar, dans salonu, diskotek, pavyon, taverna, birahane, kokteyl salonu ve benzeri yerlerde verilen hizmetler (%20) oranında KDV’ye tabidir.

51 Seri No.lu Tebliğ ile KDV Genel Uygulama Tebliğinin (III/B-2.4.) bölümünün dördüncü paragrafından sonra gelmek üzere eklenen cümlede, (II) sayılı listenin 24. sırasında yer alan işletmelerin prensip olarak hizmet işletmesi mahiyetinde olduklarından, buralarda imal edilen veya dışarıdan temin edilen gıda maddelerinin buralarda veya dışarıda tüketilmek üzere müşterilere satışında KDV oranının %10 (alkollü içeceklerde %20) olarak hesaplanacağı belirtilmektedir.

Konuya ilişkin tebliğde yer alan örnekler aşağıdaki gibidir;

Örnek 1: (K) Kahvecisi, kendi hazırladığı kahvelerin yanında (T) işletmesinden temin ettiği keklerin de satışını yapmaktadır. Self-servis olarak hizmet veren işletmeye gelen müşteri sipariş ettiği kahvenin yanında ıslak kek satın almış ve işletmeye ait alanda oturmak yerine siparişlerinin paketlenmesini istemiştir. Ayrıca 100 gr. Türk kahvesi çektirmiştir. Kafeterya ruhsatına sahip olan (K)’nın yaptığı bu satışların tamamında %10 oranında KDV hesaplanacaktır.

Örnek 2: (G) Lokantasında yemek yiyen müşteri (D), lokantadan ayrılırken 1 kg baklava satın almıştır. Lokanta, müşteriye vermiş olduğu yemek hizmeti ile baklava satışında %10 oranında KDV hesaplayacaktır.

Bu işletmelerin telefonla veya internet üzerinden sipariş suretiyle adrese gönderme, gel-al gibi yöntemlerle yaptıkları tüm satışlar da aynı mahiyettedir.

Örnek 3: (A) Pastanesi, telefonla verilen sipariş üzerine imalathanesinde 8 kişilik doğum günü pastası hazırlamıştır. Müşteri pastanın ev adresine gönderilmesi yerine iş çıkışı pastaneye gelerek pastayı alacağını bildirmiştir. İş çıkışında sipariş pastanın yanında 1 kg kuru pasta ve 2 şişe limonata satın almıştır. Pastane işletme ruhsatına sahip (A)’nın sipariş suretiyle hazırladığı pasta ve yanındaki gıda satışlarında %10 oranında KDV hesaplanacaktır.

Öte yandan, yiyecek ve içecek hizmetlerine yönelik işyeri açma ve çalışma ruhsatı bulunmadığı halde müşterilerine masa, oturma yeri, tezgâh gibi servis yapılabilen alanlarda yiyecek ve içecek hizmetleri sunanların bu yerlerde yaptıkları gıda maddeleri satışları da 2007/13033 sayılı BKK eki (II) sayılı listenin 24’üncü sırası kapsamındadır.

Örnek 4: Sahilde faaliyet gösteren (B) Büfe İşletmesi, yiyecek ve içecek hizmetlerine yönelik işyeri açma ve çalışma ruhsatı bulunmadığı halde büfesinin önüne yerleştirdiği masa ve taburelerde oturan müşterileri ile sahilde bulunan şezlonglarda denize girenlere tost, çay ve meşrubat satışı yapmaktadır. (B) Büfe İşletmesi, fiilen yiyecek ve içecek hizmetleri sunduğundan büfede hazırladığı tost ve çayın yanında dışarıdan hazır temin ettiği gıda maddelerinin satışında %10 oranında KDV hesaplayacaktır.

Yukarıda sayılan hizmet birimlerinin konaklama tesislerinin bünyesinde bulunması halinde, Kültür ve Turizm Bakanlığına veya ilgili belediyeye başvurularak, bu yerlerin mahiyetini belirten bir yazı alınır. Bakanlık veya belediye, söz konusu hizmet birimlerinin mahiyetini mevzuat çerçevesinde tespit eder. Konaklama tesislerinin bünyesindeki hizmet birimlerinde sunulan hizmetlerde KDV oranı bu tespit esas alınarak uygulanır.

Öte yandan, turizm işletmesi belgesine sahip konaklama tesislerinde, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından verilen söz konusu belgede, yiyecek ve içecek sunulan mekânların açıkça belirtilmiş olması göz önüne alınarak, Bakanlıktan ayrıca bir yazı alınması zorunluluğu bulunmamaktadır. Buna göre, bu kapsamdaki konaklama tesislerince vergi dairesine turizm işletmesi belgesinin bir örneğinin ibraz edilmesi yeterlidir.

SONUÇ

51 Seri No.lu Tebliğ ile KDV Genel Uygulama Tebliğinde yapılan düzenleme ile (II) sayılı listenin 24. sırasında yer alan Kahvehane, kır kahvesi, çay bahçesi, çay ocağı, kıraathane, kafeterya, pastane, ayakta yemek yenilen yerler, yemeği pakette satan veya diğer şekillerde yemek hizmeti sunan yerler (hazır yemek şirketleri dâhil), lokanta, içkili lokanta, kebapçı ve benzeri yerlerin, prensip olarak hizmet işletmesi mahiyetinde olması sebebiyle, gıda teslimleri ile birlikte verilen diğer teslimlerin, hizmeti tamamlayıcı olması ve bütünlük içermesi neticesinde, ilgili teslimlerin KDV oranının %10 olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.