Çok Uluslu İşletmelere Yeni Belgelendirme Yükümlülükleri Getirilmiştir

TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI HAKKINDA KARARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN KARAR

27.11.2007 tarihli ve 2007/12888 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Karar’da 24 Şubat 2020 tarihli 2151 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 13. Maddesi gereğince değişikliğe gidilmiştir.

Bu karar ile temel olarak;

• İlişkili kişi tanımında değişiklikler yapılmıştır.
• OECD BEPS kapsamında benimsenen üçlü transfer fiyatlandırması belgelendirmesi kapsamında yerel transfer fiyatlandırması raporuna (“localfile”) ek olarak genel rapor (“masterfile”) ve ülke bazlı rapor (“CbCR”) yükümlülükleri getirilmiştir.

Bu kapsamda, konu ile ilgili detaylı bilgiler aşağıda yer almaktadır:

1. İlişkili Kişi Tanımı

Gelir Vergisi Kanunu’nun uygulaması bakımından gerçek kişi teşebbüs sahibinin eşi, üstsoy ve altsoyu, üçüncü derece dâhil yansoy hısımları ve kayın hısımlarının ilişkili kişi olarak değerlendirilmesine devam edilecektir.

Buna ek olarak, yeni karar ile ilişkinin doğrudan veya dolaylı olarak ortaklık kanalıyla oluştuğu durumların örtülü kazanç dağıtımı kapsamında sayılması için en az %10 oranında ortaklık, oy veya kar payı hakkının olması şartı arandığı eklenmiştir. Buna göre, ortaklık ilişkisi doğmadan doğrudan veya dolaylı olarak en az %10 oranında oy ve kar payı hakkının olduğu durumlarda da taraflar ilişkili kişi sayılmaktadır.

2. Genel Rapor (“masterfile”)

Çok Uluslu İşletmeler grubuna bağlı ve bir önceki hesap dönemine ilişkin bilançodaki aktif büyüklüğü ve gelir tablosundaki net satışlar tutarının her ikisi de 500 milyon TL ve üzerinde olan kurumlar vergisi mükelleflerine genel rapor hazırlama yükümlülüğü getirilmiştir.

Bu kapsamda, OECD BEPS projesi kapsamında benimsenen genel rapora ilişkin konular mevzuatımızca da benimsenmiştir. Buna göre, genel raporda aşağıdaki konular yer almalıdır:

• Çok Uluslu İşletmeler Grubu’nun Organizasyon Yapısı
• İşletme Faaliyetlerinin Tanımı
• Sahip Olunan Gayrimaddi Haklar
• Grup İçi Finansal İşlemler
• Finansal ve Vergisel Durum

Karara göre ilk genel rapor 2019 hesap dönemi için hazırlanacaktır. Özel hesap dönemine sahip olan şirketler ise ilk genel raporlarını 1 Ocak 2019’dan sonra başlayan hesap dönemi için hazırlayacaktır.

3. Ülke Bazlı Rapor (“CbCR”)

Türkiye’nin de taraf olduğu Vergi Konularında Karşılıklı İdari Yardımlaşma Sözleşmesi ile ülkeler arasında bilgi değişimine ilişkin yasal yetki sağlanmaktadır. Bu sözleşme uyarınca OECD’nin üçlü transfer fiyatlandırması belgelendirmesi kapsamında Türkiye’de de ülke bazlı rapor yürürlüğe girmiştir.

Buna göre, raporlanan hesap döneminden bir önceki hesap döneminin konsolide finansal tablolarına göre toplam konsolide grup geliri 750 milyon Avro ve üzerinde olan çok uluslu işletmeler grubunun Türkiye’de mukim nihai ana işletmesi, raporlanan hesap döneminden sonraki on ikinci ayın sonuna kadar ülke bazlı raporu hazırlayarak elektronik ortamda İdare’ye sunacaktır.

Ülke bazlı rapor; çok uluslu işletmeler grubunun faaliyet gösterdiği her bir ülke ilgili aşağıdaki bilgileri içermektedir:

• Gelir
• Vergi Öncesi Kar/Zarar
• Ödenen Gelir/Kurumlar Vergisi
• Tahakkuk Eden Gelir/Kurumlar Vergisi
• Sermaye
• Geçmiş Yıl Karları
• Çalışan Sayısı
• Nakit ve Nakit Benzeri dışında Maddi Varlıklar
• İlgili ülkede mukim her bir işletmenin adı/unvanı, işletmenin kurulduğu ülke vergisel açıdan mukim olduğu ülkeden farklı ise bu ülkenin adı ve her bir işletmenin ana faaliyetleri

Nihai ana işletmenin mukim olduğu ülkede raporlama yükümlülüğünün bulunmaması, ilgili ülke ile yürürlükte olan yetkili makam anlaşması bulunmaması veya sistemik bir hata olması durumunda çok uluslu işletmeler grubunun Türkiye’de mukim işletmesi tarafından ülke bazlı raporun İdare’ye sunulması gerekmektedir.

Raporlayan işletmenin vekil işletme olması durumunda ilgili ülke ile yürürlükte olan yetkili makam anlaşması bulunmaması veya sistemik bir hata olması durumunda çok uluslu işletmeler grubunun Türkiye’de mukim işletmesi tarafından ülke bazlı raporun İdare’ye sunulması gerekmektedir.

İlk ülke bazlı rapor 2019 hesap dönemi için 31 Aralık 2020 tarihine kadar İdare’ye sunacaktır. Özel hesap dönemi olan işletmeler ise 2019 özel hesap döneminin bitiminden sonraki on ikinci ayın sonuna kadar ilgili raporu İdare’ye sunacaktır.

Değerlendirme

Söz konusu Cumhurbaşkanlığı Kararı ile çok uluslu işletmelere transfer fiyatlandırmasına ilişkin yeni belgelendirme yükümlülükleri getirilirken aynı zamanda söz konusu belgelendirmelerin tam ve zamanında yerine getirilmesi durumunda örtülü kazanç kapsamında zamanında tahakkuk ettirilmemiş veya eksik tahakkuk ettirilmiş vergiler için vergi ziyaı cezası %50 indirimli olarak uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

Bu kapsamda, çok uluslu işletmeler tarafından transfer fiyatlandırması belgelendirme yükümlülüklerinin zamanında yerine getirilmesi hem olası incelemelerde bu işletmeler için koruma kalkanı olacak hem de işlemlerin emsallere uygun olmadığına kanaat getirilmesi durumunda indirimli ceza oranlarından yararlanmaya olanak sağlayacaktır.

Buna istinaden, çok uluslu işletmelerin ilgili hadlere göre 2019 hesap dönemine ilişkin genel rapor (“masterfile”) ve ülke bazlı rapor (“CbCR”) yükümlülüklerinin bulunup bulunmadığını tespit etmelerini tavsiye etmekteyiz.

Yurtdışı merkezli çok uluslu işletmelerin Türkiye’deki iştiraklerinin genel rapor ve/veya ülke bazlı rapor hazırlama zorunlulukları varsa ilgili genel raporları grup merkezinden temin etmelerini, raporlamaya tabi Türkiye merkezli çok uluslu işletmelerin genel raporlarını ve/veya ülke bazlı raporlarını vakit kaybetmeden hazırlamalarını tavsiye etmekteyiz. 

Ayrıca, yakın zamanda konu ile ilgili uygulama esaslarına ilişkin bir transfer fiyatlandırması tebliği çıkarılmasını beklemekteyiz.

Saygılarımızla,