Süresinde Düzenlenmiş Tam Tasdik Sözleşmesi ile Kdv İade Uygulaması Arasındaki İlliyetler

11.07.2025'te yayımlanan Centrum Time dergimizin 22. sayısında yer alan bu makalemize ve diğer içeriklere buradan ulaşabilirsiniz.

30.12.2022 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 46 Seri No.lu SM, SMMM ve YMM Kanunu Genel Tebliğinde; YMM Raporu ibraz edilerek KDV iadesi alınabilecek tutarlarla ilgili olarak 2023 yılında uygulanacak hadlere ilişkin belirlemeler yapılmış ve bu hadlerin 2023 yılı ve sonraki yıllarda Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından özel bir belirleme yapılmadığı takdirde artış olmaksızın uygulanacağı belirtilmiştir. 

Dolayısıyla süresinde düzenlenmiş YMM Tam Tasdik Sözleşmesi bulunmayan firmalar, Bakanlıkça yeni bir belirleme yapılmadığı sürece 46 Seri No.lu SMMM ve YMM Kanunu Genel Tebliği’nde belirlenen hadler dahilinde KDV iadesi talebinde bulunabilecek olup, bu hadlerle ilgili herhangi bir yeniden değerleme uygulaması bulunmamaktadır.

Makalemizde süresinde düzenlenmiş YMM tam tasdik sözleşmesinin KDV iadeleri bakımından avantajları ile süresinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesi olmayan mükelleflerin YMM raporu ile daha yüksek KDV iadesi alabilmesinin yöntemine dair açıklamalar yapılacaktır.

SÜRESİNDE YAPILAN TAM TASDİK SÖZLEŞMESİNİN SAĞLADIĞI AVANTAJLAR

18 Seri No.lu SM, SMMM ve YMM Genel Tebliğinde, Tasdik Yönetmeliğinin 10. maddesine göre; gelir/kurumlar vergisi beyannameleri ile eklerini yeminli mali müşavirlere tasdik ettirmek isteyen mükelleflerin, her yıl Ocak ayı içinde (özel hesap dönemi uygulayan mükellefler özel hesap döneminin ilk ayı içinde), beyannameleri ile eklerini tasdik edecek yeminli mali müşavirlerle yıllık sözleşme düzenlemek zorunda oldukları hükme bağlanmıştır.

Yine aynı şekilde, işe yeni başlayan veya önceki sözleşmesi herhangi bir nedenle feshedilen mükelleflerden beyannameleri ile eklerini tasdik ettirmek isteyenler işe başlama veya fesih tarihinden itibaren bir ay içinde yeminli mali müşavir ile sözleşme düzenleyebilecekleri belirlenmiştir.

46 Seri No.lu Tebliğ ile KDV iadesi alınabilmesi bakımından tam tasdik zorunluluğu yönünden bir belirleme yapılmamıştır.

YMM ile süresinde yapılmış (2025 yılı için en geç 31.01.2025 tarihine kadar, 2025 yılı için en geç 31.01.2026 tarihine kadar) tam tasdik sözleşmesinin sağladığı bazı haklardan yararlanabilmek amacıyla tam tasdik sözleşmesi yapılıp yapılmayacağına mükelleflerin karar vermeleri gerekmektedir.

YMM ile süresinde imzalanmış tam tasdik sözleşmesi bulunması, KDV iadesi uygulamaları bakımından mükelleflere önemli avantajlar sağlamaktadır. Bunlar;

• İndirimli Orana Tabi İşlemlerden Doğan 2.600.000 TL Üzerindeki KDV İadelerini (tutarına bakılmaksızın) YMM Raporuyla Nakden Alabilme İmkanı,
• 300.000 TL Üzerindeki Diğer (İhracat, İhraç Kayıtlı Teslim, Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamındaki Teslimler, Uluslararası Taşımacılık, Diplomatik İstisnalar, YMM Raporuyla İadesi Talep Edilebilecek KDV Tevkifatları) KDV İadelerini (tutarına bakılmaksızın) YMM Raporuyla Alabilme İmkanı,
• Özel Fatura ile Yapılan Satışlarda Tam Tasdik Sözleşmesi Olması Halinde 350.000 TL'ye Kadar Nakit İade Alabilme İmkanı,
• İmalatçı İhracatçılarda Süresinde Tam Tasdik Sözleşmesi Yapmış Mükelleflerin YMM Raporu İbraz Etmeksizin Aylık Nakit İade Sınırının 50.000 TL yerine 100.000 TL Olarak Dikkate Alınması,
• KDV İadelerinde İndirimli Teminat Uygulamasından (İTUS) yararlanılabilmesi için süresinde yapılmış (en az 2 yıl) tam tasdik sözleşmesi aranması (diğer şartlarla birlikte),
• Mal teslimi/hizmet ifalarına yönelik düzenlenen faturaların karşıt incelemelerinin YMM'ler arası bilgi isteme/teyit yazıları ile yapılabilme imkanı (böylelikle mükelleflerin ekstra yazışmalardan kurtulması),
• KDV Genel Tebliğinin (I/C-2.1.3.) ve (I/C-2.1.3.) bölümleri kapsamında kısmi tevkifat uygulanan;
  • Temizlik, bahçe ve çevre bakım hizmetleri,
  • Makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait tadil, bakım ve onarım hizmetleri,
  • Her türlü yemek servisi ve organizasyon hizmetleri,
  • Etüt, plan-proje, danışmanlık, denetim ve benzeri hizmetler,
  • Fason olarak yaptırılan tekstil ve konfeksiyon işleri ile fason ayakkabı ve çanta dikim işleri ve fason işlerle ilgili aracılık hizmetleri,
  • Yapı denetim hizmeti,
  • Taşımacılık hizmetleri,
  • Her türlü baskı ve basım hizmeti,
  • Ticari reklam hizmetleri,
  • İşgücü temin hizmeti,
  • Turistik mağazalara verilen müşteri bulma/götürme hizmeti,
  • Diğer hizmet ifaları (5/10 KDV tevkifatı)

ile ilgili KDV iade taleplerinin, mükellefin iade hakkı doğuran işlemi yaptığı yılda süresinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesinin bulunması halinde vergi inceleme raporu yerine tutarına bakılmaksızın YMM raporu ile yerine getirilebilmesi imkanı,

• KDV Genel Tebliğinin (IV/A2-3.5.) ve (IV/A2-4.5.) bölümlerine göre, sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanılmasına yönelik olumsuz tespit bulunan dönemi kapsayan takvim yılında süresinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesi bulunan mükelleflerin, sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı olduğu tespit edilen belgelerde yer alan alım tutarının, aynı dönemdeki toplam alımlarının %5’ini geçmemesi halinde, bu mükellefler hakkında sahte belge kullanma tespiti gerekçesiyle KDV İadeleri Vergi İncelemesine Tabi Olanlar Listesine (eski adıyla Özel Esaslar – Kod Listesi) alınmaması imkanı.

Ayrıca, Gelir/Kurumlar Vergisinden kesinti yoluyla ödenmiş vergilere ilişkin nakit iade taleplerinde süresinde tam tasdik sözleşmesi bulunan mükelleflere vergi inceleme raporu olmaksızın iade edilebilecek (2025 yılı için) üst limit 3.400.000 TL’dir. Süresinde imzalanmış tam tasdik sözleşmesi olmayan mükelleflerin iade alabileceği tutarsa 340.000 TL ile sınırlıdır.

SÜRESİNDE İMZALANMIŞ YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK RAPORU İLE NAKİT ALINABİLECEK KDV İADE LİMİTLERİ

İade talep edecek şirketler, Yeminli Mali Müşavir Raporu ile, Tam Tasdik sözleşmesi yapılmadan istisna türleri itibariyle nakit alınabilecek iade tutarları aşağıdaki tabloda belirtilmiş olup, bu tutarları aşan nakit iadeler için Süresinde Yapılmış Tam Tasdik Sözleşmesi aranmaktadır. Ayrıca, 11/1-b Kapsamında iadelerde Tam Tasdik olsa da YMM Raporu ile belirtilen üst sınırlardan fazla iade yapılamayacaktır.

SÜRESİNDE DÜZENLENMİŞ TAM TASDİK SÖZLEŞMESİ OLMAYAN FİRMALARDA YMM RAPORU İLE DAHA YÜKSEK KDV İADESİ İÇİN ARA ÇÖZÜM

Yukarıda detaylı olarak belirtildiği üzere süresinde düzenlenen tam tasdik sözleşmesi şirketlere birçok avantaj sağlamaktadır. Ancak, tam tasdik sözleşmesi imzalama dönemi (hesap dönemi takvim yılı olan mükellefler için 31 Ocak) geçtikten sonra şirketlerde beklenenin dışındaki durumlardan dolayı oluşan KDV iadesi taleplerinin yukarıda belirtilen limitlerin üzerine çıkması durumunda izlenecek yol ve yöntem şu şekildedir.

Normal şartlarda, iade tarihinde mükellef kurumun tam tasdik sözleşmesinin bulunmaması ve yapılan iade tutarının tam tasdik sözleşmesi bulunmayan mükelleflere ilişkin limiti aşması nedeniyle söz konusu iade tutarı vergi incelemesi ile yapılmaktadır. İadenin öncelikle alınmak istenmesi halinde teminat verilmesi mümkün olmakla birlikte verilen teminat mektubunun çözümü de vergi incelemesi neticesine göre yapılmaktadır.

Bununla birlikte KDV Genel Uygulama Tebliğinin (IV/A-4) bölümünde YMM KDV İadesi Tasdik Raporuna dayalı iadelere ilişkin genel açıklamalara yer verilmiş, yine Tebliğin (IV/A-5.6) bölümünde teminat karşılığı iadelerin bir türü olarak YMM KDV İadesi Tasdik Raporu ile talep edilen ve nakden iadesi talep edilen tutarın %120' si oranında banka teminat mektubu verilen iade taleplerinde uygulanmak üzere Artırımlı Teminat Uygulamasına ilişkin usul ve esaslar açıklanmıştır. Artırımlı teminat uygulamasında, nakit iadenin %120 oranda verilecek teminat mektubuna istinaden iadenin alınması ve iadenin alınmasından itibaren 6 ay içinde YMM Raporunun verilmesi mümkündür.

Öte yandan, 29 Seri No.lu SMMM ve YMM Kanunu Genel Tebliğinin; "III/3- Süresinde Tam Tasdik Sözleşmesi Düzenleyen Mükelleflerin Önceki Yıllara İlişkin KDV İadeleri" başlıklı bölümünde; "Yeminli mali müşavirlerle süresinde tam tasdik sözleşmesi düzenleyen mükelleflerin KDV iade talepleri bu yeminli mali müşavirler tarafından düzenlenen tasdik raporlarına dayanılarak yerine getirilmektedir. Bu mükelleflerin varsa tam tasdik sözleşmesinin düzenlendiği yıldan önceki dönemlere ilişkin KDV iadeleri de anılan Yeminli Mali Müşavir tarafından düzenlenen tasdik raporları ile yapılabilecektir..." düzenlemelerine yer verilmiştir.

Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, cari yıl için süresinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesi bulunan mükelleflerin, tam tasdik sözleşmelerinin bulunmadığı geçmiş yıllardaki dönemlere ait iade taleplerine ilişkin olarak, cari yılda tam tasdik sözleşmesi olan yeminli mali müşavirlerin düzenleyecekleri YMM KDV İadesi Tasdik Raporu ile iade taleplerinin herhangi bir üst limit olmadan değerlendirilmesi mümkündür.

Buna göre, mükellefin iade dönemini içeren takvim yılına ilişkin tam tasdik sözleşmesi bulunmamakla birlikte, cari yıl için düzenlenmiş bir tam tasdik sözleşmesinin bulunması nedeniyle bu iade taleplerinde de herhangi bir üst limit uygulanmayacağından, mükellefin ilgili döneme ilişkin artırımlı teminat uygulaması kapsamında almış olduğu KDV iadesine ilişkin 6 aylık YMM Raporunu ibraz etme süresini aşmadığı taktirde teminat çözümünün YMM raporuna göre yapılması mümkün olacaktır. Bu konuda Gelir İdaresinin özelgeleri de bulunmaktadır.

Buna göre, örneğin Mart/2025 ve Nisan/2025 dönemlerinde mal ihracatı yapan ve sırasıyla 5 milyon TL ve 4 milyon TL iadeye konu edilebilir yüklenilen KDV’si olan bir firma süresinde imzalanmış tam tasdik sözleşmesi bulunmaması halinde her bir ay için YMM raporu ile en fazla 1,3 milyon TL KDV iadesi alabilecektir. Tebliğe göre, işlem bazında KDV iade tutarının bölünmesi mümkün olmadığından iade talebi tüm rakam üzerinden yapılabilecek ve her bir ay için 1,3 milyon TL iade edilip, aşan kısım için vergi incelemesinin sonucu beklenecektir. Oysa bu firma söz konusu iadeleri, teminat çözümü için öngörülen 6 aylık YMM Rapor ibraz süresinin sonu, 2026 yılı için YMM Tam Tasdik Sözleşmesi yapılabilecek bir tarihi içine alan bir tarihte, artırımlı teminat uygulaması kapsamında talep ederek tüm iadeyi alıp teminatları da YMM Raporuna göre çözdürebilecektir. Zira 2026 yılı için süresinde imzalanmış tam tasdik sözleşmesi olduğunda, aynı YMM tarafından tutarına bakılmaksızın 2025 yılına yönelik KDV İadesi Tasdik Raporu da düzenlenebilmektedir. Bu durumda firma en geç 31.01.2026 tarihine kadar 2026 yılı için YMM Tam Tasdik Sözleşmesi yapıp, 2025 yılı için artırımlı teminat uygulaması kapsamında verdiği teminat mektuplarının çözümü için aynı YMM’den KDV iadesi tasdik raporu hizmeti alabilecektir. Tekrar vurgulamak gerekir ki artırımlı teminatın çözümü için 6 aylık süre içinde YMM Raporunun vergi dairesine ibrazı gerektiğinden 1 Temmuz’dan sonra yapılacak KDV iade talepleri için bu şekilde bir işlem tesisi mümkün olabilecek ve iadenin mükellefin hesabına geçtiği tarihinden itibaren 6 aylık süre başlayacaktır. 

Enflasyonun, faizlerin ve dolayısıyla paranın zaman değerinin bu denli yüksek olduğu bir ekonomik ortamda hem KDV iadesini daha hızlı alabilmek hem de uzun vergi inceleme süreçlerinin risklerini almamak bakımından, süresinde imzalanmış tam tasdik sözleşmesi bulunmayan firmalar için bu yöntem oldukça cazip sonuçlar doğuracaktır. Bununla birlikte vergi iadeleri bakımından sağladığı avantajların yanı sıra denetim ve danışmanlık hizmetleri başta olmak üzere tüm yönlerini dikkate aldığımızda firmalar için yıllık tam tasdik sözleşmesi yapılmasının, her halükarda firmalara ve vergi idaresine pozitif katkılar sağladığı da tabiidir.