ABD Tarafından Sürdürülen Dijital Hizmet Vergisi İncelemesine Dair Rapor Açıklandı

Amerika Birleşik Devletleri dijital hizmet vergisi uygulayan ülkeler için inceleme başlatılacağını 2 Haziran 2020 tarihinde açıklamış; inceleme kapsamında Avusturya, İspanya, İtalya ve Çekya gibi Avrupa Birliği üye ülkelerinin yanı sıra İngiltere, Brezilya, Hindistan ve Endonezya’nın da bulunduğu belirtilmiş, Türkiye’nin de bu incelemeye taraf olacağı aktarılmıştı. Söz konusu incelemeye dair duyuruyu daha önce sizlerle paylaşmıştık (Konuya ilişkin uluslararası vergi bültenimiz).

Bu defa, ABD Ticaret Temsilciliği Ofisi’nın (US Trade Representative Office), son olarak 6 Ocak 2021 tarihinde yayımladığı Duyuru ve 71 sayfalık Rapor’da (“Section 301 Investigation Report on Turkey’s Digital Services Tax”), aylar süren incelemeler sonucunda, Türkiye’nin dijital hizmet vergisi uygulamasının ABD menşeli dijital hizmet sağlayıcısı şirketler aleyhine ayrımcı durum yarattığı sonucuna varıldığı yer almıştır.

Rapor’da ayrıca 61 şirketin Türk dijital hizmet vergisi kapsamına girdiği, bunların 42’sinin (şirketlerin %69’u) ABD menşeli olduğu bu şirketler arasında hiçbir Türk şirketi bulunmadığı belirtilmiştir.

1. Rapor’da ABD’li Şirketler Aleyhine Ayrımcılık Meydana Getirildiği Belirtilmiştir:

ABD, söz konusu incelemelerde dijital hizmet vergisinin ABD’li şirketler aleyhine ayrımcılık yaratıp yaratmadığı incelenmiş, konuyla ilgili kişilerden 383 yorum toplanmış ve Türk hükümetiyle birebir hükümetler arası görüşmeler gerçekleştirmiştir.

Söz konusu Rapor’da, ayrımcılığın iki katmanlı olarak yer aldığı belirtilmiştir:

• Öncelikle, Türk dijital hizmet vergisi yalnızca ABD’li şirketlerin global lider olduğu dijital servis sektörünü kapsamaktadır. Buna rağmen, dijital olmadan verilen benzer hizmetler söz konusu verginin kapsamına dahil edilmemiştir.
• Dijital hizmet vergisinin uygulanacağı gelir eşiğinin, Türk şirketleri kapsam dışı bırakacağı, buna rağmen çok sayıda ABD’li şirketi vergiye tabi tuttuğu saptanmıştır.

Rapor’da bu tespitlerin, Türk hükümeti tarafından da bilinçli olarak gerçekleştirildiği, Kasım 2019’da parlamentoda konuşma yapan milletvekilleri tarafından da kabul edilmiştir. Buna göre yerel şirketlerin bu vergiye tabi tutulması gibi bir amaç güdülmediği belirtilmiştir.

2. Türk Dijital Hizmet Vergisinin Uluslararası Vergi Kurallarına Aykırı Olduğu Sonucuna Ulaşılmıştır:

Rapor’da ayrıca, dijital hizmet vergisinin ayrımcı uygulaması yanında, “mantıksız biçimde uluslararası vergi kurallarını ihlal ettiği” belirtilmiştir. Buna göre Rapor’da ulaşılan sonuçlar aşağıdaki gibidir:

• Dijital hizmet vergisi kapsamındaki şirketlerin Türkiye’de daimî işyerine sahip olmadığı, bu nedenle bir ülkeyle bölgesel bir bağlantısı olmayan bir şirketin, o ülkenin kurumlar vergisi rejimine dahil edilmesi uluslararası vergi prensiplerine aykırıdır.
• Dijital hizmet vergisi, şirketleri gelirleri değil, kazançlarına göre vergilendirmektedir. Söz konusu uygulama, gelirin (kazancın değil) kurumlar vergisi matrahı için uygun bir matrah olacağına dair uluslararası vergi kurallıyla çelişmektedir.
• Vergi uygulamasının kolayca değiştirilebilen yapısı önemli oranda belirsizlik meydana getirmektedir. Özellikle, kazanca dair sınır ve vergi oranı belirlenebilir olmadığında, vergi kapsamına girip girmeme durumu dahi şirketler tarafından tereddütle karşılanabilecektir.

3. Türk Dijital Hizmet Vergisinin, ABD Ticaretini Zorlaştırmakta ve Kısıtlamakta Olduğu Kanaatine Varılmıştır:

Rapor kapsamında, Türk dijital hizmet vergisinin, 5 yönden ABD ticaretini zorlaştırdığı ve kısıtladığı sonucuna varılmıştır. Rapor’a göre:

• Dijital hizmet vergisi ABD’li şirketler için önemli oranda vergi yükü meydana getirmektedir. Rapor kapsamında yapılan çalışmaya göre her yıl 100 milyon doları aşan miktarda vergi alınacaktır.
• Türk dijital hizmet vergisinin şu an %7.5 olarak uygulandığı ve diğer ülkelerin uygulamaları ile karşılaştırıldığında önemli oranda yüksek bir vergilendirme söz konusudur. Vergi oranının %15’e kadar artırılabilmesi ise, çok daha fazla bir zorlaştırmayı meydana getirecektir.
• Türk dijital hizmet vergisi vergiye uyumu gerektiren ödeme ve raporlama yükümlülüklerini beraberinde getirmekle beraber, ABD’li şirketlerin var olan sistemlerini yeniden düzenlemesini gerektirmektedir. Böylece, etkilenen her şirket sistem yenilemesi ve buna benzer gereklilikler için milyonlarca dolar ek maliyete katlanmak zorunda olacaktır.
• Türk dijital hizmet vergisi, ABD’li şirketleri, çifte (potansiyel olarak üç katı olacak şekilde) vergilendirmeye tabi tutmaktadır.
• Gerekli yükümlülükleri yerine getirmemenin sonucu, ABD’li şirketlerin Türk pazarına erişiminin tamamen engellenmesidir. Türkiye dışında başka bir ülke bu derece sert bir cezalandırma yoluna gitmemiştir.

ABD Ticaret Temsilciliği Ofisi tarafından yayınlanan duyuruya ulaşmak için tıklayınız. Bültenimizde özetlediğimiz Rapor’un tam metnine ilgili linkten ulaşabilirsiniz. (“Section 301 Investigation Report on Turkey’s Digital Services Tax”)

Saygılarımızla.