Defter-Beyan Sisteminde Değişiklik Yapan 532 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Yayımlanmıştır

17.12.2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “486 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu (VUK) Genel Tebliği” ile serbest meslek erbabı, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ve basit usule tabi olan mükellefler için “Defter-Beyan Sistemi” oluşturulmuş ve kademeli olarak bu mükellefler sistemi kullanmaya başlamışlardı.

Bu defa, 19.10.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “532 sıra no.lu VUK Genel Tebliği” ile, yukarıda belirtilen Tebliğ çerçevesinde defter beyan sistemi kapsamında tutulan defterlerin ibrazı başta olmak üzere, mevcut düzenlemede bazı değişiklikler yapılmıştır.

Sözü edilen Tebliğ’de yer alan düzenlemeler, detayları itibariyle aşağıda bilgilerinize sunulmuştur.

Elektronik Kayıt Usulü İle Kayıtların Sisteme Girilme ve İletilme Zamanı

486 sıra no.lu VUK Genel Tebliği’nin “Kayıt zamanı” başlıklı 7. maddesi uyarınca işlemlerin, ait oldukları aya ait KDV beyannamesinin verilmesi gereken son güne kadar, takvim yılının son ayına ait kayıtların ise takvim yılına ait gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken son güne kadar yapılması gerekmekteydi.

532 seri no.lu VUK Genel Tebliği ile bu bölümün başlığı “Elektronik kayıt usulü ile kayıtların sisteme girilme ve iletilme zamanı” olarak değiştirilmiştir.

Buna göre, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ile serbest meslek kazancı defteri tutan mükellefler için birer aylık dönemlere ilişkin vergisel ve ticari işlemlerin Sisteme kayıt işlemlerinin;

• Kayıtlarını VUK’un 219. maddesinde belirtilen ve defter kaydı yerine geçen belgelere dayanarak yürüten mükellefler bakımından, işlemlerin ait olduğu ayı izleyen ikinci ayın 15. günü sonuna kadar,
• Diğer mükellefler bakımından, işlemlerin ait oldukları aya ait KDV beyannamesinin verilmesi gereken son günün sonuna kadar

gerçekleştirilmesi zorunlu olacaktır.

Kapanış Onayı

486 sıra no.lu VUK Genel Tebliği’nin “Sistem üzerinden tutulabilecek defterler” başlıklı 9. maddesinin 6. fıkrasında, defterlere, ait oldukları takvim yılının son ayını takip eden dördüncü ayın sonuna kadar Başkanlık tarafından elektronik ortamda kapanış onayı yapılacağına ilişkin düzenleme yer almaktaydı. 532 sıra no.lu VUK Genel Tebliği ile kapanış onayı süresi değiştirilmiştir. Yeni uygulamaya göre, defterlere, ait oldukları takvim yılına ilişkin gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar Başkanlık tarafından elektronik ortamda kapanış onayı yapılacaktır.

Öte yandan, 486 sıra no.lu VUK Genel Tebliği’nin 9. maddesinin 8. fıkrasında “Defter-Beyan Sistemi kapsamında olan mükelleflerden defter tutmak zorunda olanların, bu Tebliğde belirlenen usul ve esaslar dışında kâğıt ortamda tuttukları diğer defterlerin hukuki geçerliliği bulunmamaktadır.” düzenlemesi yer almaktaydı. İşbu Duyuru konusu 532 seri no.lu Tebliğ ile, sözü edilen fıkraya, Tebliğ’de belirlenen usul ve esaslar dışında “elektronik ortamda” tutulan defterlerin de hukuki geçerliliğinin bulunmadığına dair düzenleme eklenmiştir.

Sistem Üzerinden Tutulan Defterlerin Muhafaza ve İbrazı

Defter-Beyan sistemi kapsamında tutulan defterlerin muhafazası ve talep eden makamlara ibrazı konusunda yapılan yeni düzenlemeler şöyledir:

• Sistemde elektronik ortamda tutulan kayıtlar ile defterler, talep eden yetkili makamlara talep ettikleri şekliyle ibraz edilmesi amacıyla, Başkanlık tarafından www.defterbeyan.gov.tr adresinde yayımlanan uygulama veya teknik kılavuzlarda belirlenen format, içerik ve standartlarda, VUK’ta belirtilen muhafaza ve ibraz süresi içinde, sistemden elektronik defter dosyası olarak indirilebilecek ya da bağlı olunan vergi dairesinden onaylı kağıt ortamdaki hali talep edilebilecektir. Bu şekilde, Sistemden elektronik defter dosyası olarak indirilmeyen ya da bağlı olunan vergi dairesinden onaylı olarak alınmayan defter ve kayıtların hukuki geçerliği bulunmayacaktır.
• Sistem üzerinden tutulan defter ve kayıtların muhafaza yükümlülüğü Gelir İdaresi Başkanlığına (Başkanlık), yetkili makamlara ibraz yükümlülüğü ise mükellefe ait olacaktır. Başkanlık, mükellef, meslek mensubu ya da meslek odası tarafından, Sisteme yapılan kayıtları ve bu kayıtlardan hareketle oluşan defterleri elektronik ortamda muhafaza edecek ve mükelleflerin kullanımına, VUK’ta belirtilen muhafaza süresi boyunca hazır halde bulunduracaktır. Yetkili makamlarca talep edilen defterlerin, yukarıda belirtilen şekilde elektronik ortamda indirilmesi veya kâğıt onaylı halinin bağlı olunan vergi dairesinden alınması sonrasında, yetkili makamlara ibraz edilmemesinin hukuki ve cezai sorumluluğu mükellefe ait olacaktır.
• Kendisinden mükellefiyetine ilişkin defter ve kayıtlarının ibrazı talep edilenler, ibrazı talep eden birimin talep ettiği şekle (elektronik veya kağıt) göre, sistem üzerinden elektronik ortamda indirecekleri elektronik defter ve kayıt dosyalarını elektronik ortamda ibraz edebilecekleri gibi bağlı olunan vergi dairesinden alınan kağıt ortamdaki onaylı halini de ibraz edebilieceklerdir. Başkanlık, elektronik ortamda indirilen defter ve kayıt dosyalarının elektronik ortamda görüntüleme, doğrulama, sorgulama ve Başkanlığın elektronik sertifikası ile imzalanarak değişmezliğinin ve bütünlüğünün sağlanmasına yönelik işlemler ve bağlı olunan vergi dairesinden onaylı ve kâğıt ortamda talep edilmesi ve sunulmasına yönelik işlemlere ilişkin teknik ve uygulama usul ve esaslarını, defterbeyan.gov.tr adresinde yayımlayacağı kılavuzlarla veya duyurularla belirlemeye yetkili olacaktır.
• İlgili makamlar tarafından, defter ve kayıtlarının ibrazı istenilen mükellefe ulaşılamaması ya da ibraz yazısının mükellefe tebliğ edilememesi hallerinde, bu durumu tevsik eden belgelerle birlikte mükellefin bağlı olduğu vergi dairesi aracılığıyla Başkanlığa başvurulacaktır. Başkanlık, bu talep üzerine, Sistemde bulunan kayıtları veya bu kayıtları dikkate alarak oluşturacağı elektronik defter dosyasını veya onaylı kağıt ortamdaki halini ilgili makamlara iletecektir.

Sistem Dışında Defter Tutma Yasağı

Defter-Beyan Sistemini kullanan mükellefler bu sistem dışında, kağıt (VUK’un 219. maddesinde belirtilen belgeler hariç) veya elektronik ortamda kayıt yapamayacak, defter tutamayacak ve sistem veya elektronik beyanname sistemi harici yollarla kağıt veya elektronik beyanname gönderemeyecektir.

Bu mükellefler, sistem haricinde kağıt veya elektronik ortamda kayıt ve defter tutmaları halinde, hiç kayıt ve defter tutmamış sayılacakları gibi Defter-Beyan Sistemi veya Elektronik Beyanname Sistemi dışında gönderecekleri beyannameler hiç verilmemiş kabul edilecektir.

Mükellef ve Meslek Mensuplarının Sorumlulukları

Defter-Beyan Sistemine yapılan kayıtlar, oluşturulan defter, liste ve benzeri bilgiler, elektronik ortamda gönderilen beyanname, bildirim ve dilekçeler ile elektronik belgelerin içeriğinden, doğruluğundan ve Elektronik Beyanname Sisteminden verilen beyannameler ile Defter-Beyan Sisteminde yapılmış olan kayıtlar arasında oluşan farklılıklardan dolayı vergi ziyaına bağlı olarak salınacak vergi, kesilecek ceza ve hesaplanacak faizlerin ödenmesinden Sistemi doğrudan kendisinin kullanması durumunda mükellefler sorumlu olacaktır.

Sistemin veya Elektronik Beyanname Sisteminin aracılık ve sorumluluk sözleşmesi imzalanarak yetki verilen kişiler aracılığıyla kullanılması durumunda mükellefler, defter, beyanname, bildirim ve dilekçelere kaydedilmesi/yansıması gereken her türlü bilginin meslek mensubuna/odasına tam ve doğru bir şekilde sunulmasından sorumlu iken, meslek mensubu/odası deftere kaydedilen bilgilerin dayanağı olan ilgili belgelere uygunluğundan ve gönderilmesine aracılık ettiği beyanname, bildirim ve dilekçelerin defter kayıtlarına ve kayıtların dayandığı belgelere uygun olmamasından ya da Elektronik Beyanname Sisteminden verilen beyannameler ile Defter-Beyan Sisteminde yapılmış olan kayıtlar arasında oluşan farklılıklardan dolayı vergi ziyaına bağlı olarak salınacak vergi, kesilecek ceza ve hesaplanacak faizlerin ödenmesinden mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olacaktır.

532 seri no.lu VUK Genel Tebliği’nin Resmi Gazete’de yayımlanan haline ulaşmak için tıklayınız.

Saygılarımızla.