2025 / Eylül-Ekim Dönemi Özelgeleri

GELİR VERGİSİ KANUNU İLE İLGİLİ ÖZELGELER

Sipariş Üzerine Gerçekleştirilen Ar-Ge Faaliyetleri Hakkında (11.08.2025 Tarih ve E-38418978-125 [5746-25/1] Sayılı Özelge)

Şirketin … Teknoloji Geliştirme Bölgesinde faaliyette bulunduğu, … Sanayi A.Ş.'a sipariş usulüne göre teslim edilmek üzere Şubat/2023 döneminde, …. projesinin teknokentte başlatıldığı, Tarafa teslim edilmek üzere anılan proje kapsamındaki kavramsal tasarım aşamalarının, … Sanayii A.Ş.'nin Ar-Ge merkezinde sipariş usulüne göre gerçekleştirildiği, … Sanayii A.Ş.'nin sipariş üzerine projesi kapsamında Ar-Ge merkezinde gerçekleştirdiği harcamalarının yarısını indirim konusu yapmadığı ve 5746 sayılı Kanunun 3’üncü maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tarafa yazı ile bildirdiği belirtilerek, teknokentte sipariş usulüne göre yapılan projeden elde edilen gelirin 4691 sayılı Kanun kapsamında kurumlar vergisinden istisna edilip edilemeyeceği ile … Sanayii A.Ş.'nin Ar-Ge merkezinde projeye bağlı olarak yaptığı Ar-Ge harcamalarının yarısının, 5746 sayılı Kanunun 3’üncü maddesinin dokuzuncu fıkrası kapsamında tarafınızca indirim konusu yapılıp yapılamayacağı hususlarında görüş talep edilmektedir.

Teknokentte yürütülen projenin bir bölümünün, teknoloji geliştirme bölgesi dışındaki Ar-Ge merkezinde gerçekleştirilmesi nedeniyle, söz konusu projeden elde edilen kazancın 4691 sayılı Kanunda yer alan kurumlar vergisi istisnasından yararlanması mümkün bulunmamaktadır.

Ar-Ge merkezi tarafından siparişe dayalı yürütülen Ar-Ge faaliyetine ilişkin yapılan harcamaların yüzde ellisi siparişi veren gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından indirime konu edilebileceğinden, … Sanayii A.Ş.'nin Ar-Ge merkezinde gerçekleştirdiği siparişe dayalı Ar-Ge projesi kaynaklı Ar-Ge indiriminin sadece yüzde ellisinin siparişi veren şirket tarafından indirim olarak dikkate alınabileceği tabiidir.

İş Görüşmesi Yapmak ve Müşteri Ağırlamak İçin Çekme Karavan (Motorsuz) Alımının Vergilendirilmesi Hakkında (29.08.2025 Tarih ve E-62030549-125 Sayılı Özelge)

Hediyelik eşya toptan ticareti faaliyeti ile iştigal eden şirket tarafından müşteri memnuniyeti veya sipariş amaçlı müşteri ziyaretlerinin gerçekleştirildiği, bazen de müşterilerin ürün seçmek amacıyla şirkete geldiği, bu nedenle konaklama veya ürün sunumlarında kullanılmak üzere motorsuz karavan kullanıldığı belirtilerek, motorsuz karavan iktisabına ilişkin KDV'nin indirim konusu yapılıp yapılamayacağı ile maliyet olarak dikkate alınıp alınamayacağı ya da doğrudan gider yazılıp yazılmayacağı hususlarında görüş talep edilmektedir.

Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden

Şirket tarafından konaklama veya ürün sunumlarında kullanılmak üzere satın alınan karavanın, esas itibarıyla işin mahiyetine uygun olmadığı ve iş hacmi ile mütenasip bulunmadığı gibi faaliyetlerin yürütülmesi ve gelirin elde edilmesi için zorunlu bir harcama niteliği taşımadığından, şirketin özel bir tasarrufu olan söz konusu karavana ilişkin giderlerin safi kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.

Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden

İktisap edilen motorsuz karavanın işletmeye ilişkin faaliyetlerde kullanılmış olsa bile özel tasarruf olup bahse konu harcamalar kurum kazancında indirim olarak dikkate alınması mümkün bulunmadığından KDV Kanunun 30/d maddesine göre motorsuz karavanın iktisabında yüklenilen katma değer vergisinin indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.

KURUMLAR VERGİSİ KANUNU İLE İLGİLİ ÖZELGELER

Teknokentte Oluşan Kur Farkı Zararının İstisna Dışı Kurum Kazancının Tespitinde Dikkate Alınıp Alınmayacağı Hakkında (30.07.2025 Tarih ve E-38418978-125[4691-2022/5-(i)] Sayılı Özelge)

Şirketin … Teknopark Teknoloji Geliştirme Bölgesinde faaliyet gösterdiği, Ar-Ge ve yazılım kapsamında yürütmüş olduğu projelerinin dışında ayrıca ticari faaliyetlerinin de bulunduğu, dövizli ticari alacakları ve borçları ile banka hesaplarındaki döviz mevcutlarının, Vergi Usul Kanunu uyarınca geçici vergi dönemlerinde değerlemeye tabi tutulduğu ve yapılan değerleme sonrasında oluşan kur farkı gelirleri ile giderlerinin ilgili hesaplarda takip edildiği belirtilmiş olup, bankadaki döviz mevcudu ile dövizli alacak ve borçlardan kaynaklanan kur farkı gelirleri ve giderlerinin, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununda yer alan kurumlar vergisi istisnası kapsamında ne şekilde değerlendirileceği hususunda görüş talep edilmektedir.

Teknoloji geliştirme bölgelerinde yürütülen faaliyetlerden doğan alacaklara ilişkin kur farkı gelirleri, 4691 sayılı Kanun kapsamındaki ticari işlemlerden elde edilen gelir olarak değerlendirildiğinden, söz konusu istisnanın kapsamında olacaktır.

Banka hesaplarındaki döviz mevcutlarına ilişkin ortaya çıkan kur farkı gelirlerinin ise Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun geçici 2’nci maddesinde yer verilen istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Kurumlar Vergisi Oranının 1 Puan İndirimli Uygulanması Hakkında (09.09.2025 Tarih ve E-62030549-125 Sayılı Özelge)

 …ile … otomotiv markalarının Türkiye mümessili ve Türkiye genel distribütörü olunduğu, Türkiye genelinde … şube ve şubelerinin … hizmet noktası olduğu, … ve … marka araç müşterilerine yeni araç, 2. el araç ve yedek parça satışı ile satış sonrası hizmetleri, araç bakımı, onarımı ve garanti işlemleri verildiği, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi ve Verimlilik Genel Müdürlüğü tarafından verilen sanayi sicil belgelerinin ve bu belgelerin üretim konularının ise; 21/4/2008 tarih ve 564366 numaralı belge: Binek otomobil, minibüs ve panelvan vb. araçların teslim sırası ve teslim sonrası bakım-onarımı mekanik, bakım ve onarım, kaporta, boya dahil, 25/4/2008 tarih ve 564530 numaralı belge: Mekanik bakım onarım, araç boya, araç kaporta onarımı, 25/4/2008 tarih ve 564901 numaralı belge: Araç mekanik periyodik bakım, araç boya ve kaporta yenileme, 8/6/2009 tarih ve 577797 numaralı belge: Otomotiv kaporta, karoseri bakım ve onarım hizmetleri, otomotiv mekanik bakım ve onarım hizmetleri, olduğu belirtilerek, sahip olunan sanayi sicil belgelerinde yer alan münhasıran hizmet üretim faaliyetlerinden elde edilen kazançlara Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 32’nci maddesinin sekizinci fıkrası kapsamında 1 puanlık kurumlar vergisi indiriminin uygulanıp uygulanamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

Şirketin sahip olduğu sanayi sicil belgelerinde yer alan konuların imalat olarak sayılmaması ve fiili üretim şartının sağlamaması sebebiyle söz konusu faaliyetlerden elde edilen kazançlara ilişkin, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32’nci maddesinin sekizinci fıkrası kapsamında kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli uygulanması mümkün bulunmamaktadır.

Serbest Bölge İçinde Yapılan Satış Hakkında (09.09.2025 Tarih ve E-62030549-125 Sayılı Özelge)

İstanbul … Serbest Bölgesi içinde yer alan şubede elastomer iplik hammaddesinin şirket tarafından işlenerek …GTİP ürün kodunda bulunan "…" üretimi faaliyetinde bulunulduğu, söz konusu ürünleri hammadde olarak  aynı serbest bölge içerisinde medikal mamullerin üretim faaliyetinde bulunan firmaya satışının yapıldığı, ürünlerin alıcı firma tarafından üretimde kullanıldığı ve nihai ürünün genelde yüzde 85’ini aşan kısmının yurt dışına geri kalan kısmının da yurt içine satıldığı belirtilerek ürünlerin serbest bölgedeki firmaya satılması işleminin 28/7/2024 tarihli ve 7524 sayılı Kanunun 24’üncü maddesiyle 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu’nun geçici 3’üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinde yapılan değişiklik kapsamında ihracat olarak kabul edilip edilmeyeceği ve ihracat olarak kabul edilmesi durumunda 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu’nun geçici 3’üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi uyarınca kurumlar vergisi yönünden istisna kabul edilip edilemeyeceği hususlarında görüş talep edilmektedir.

Şirket tarafından serbest bölge içerisinde üretilen ürünlerin doğrudan yurt dışına ihraç edilmeyip, aynı serbest bölge sınırları içerisinde faaliyet gösteren başka bir firma tarafından hammadde olarak kullanılarak farklı bir ürünün imalatında değerlendirilmesi ve söz konusu ürünün niteliği değiştirilerek yurt dışına satılması, işletme tarafından gerçekleştirilmiş bir ihracat olarak kabul edilemeyeceğinden, anılan satışlardan elde edilen kazançların, 3218 sayılı Kanunun geçici 3’üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi kapsamında kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Banka Tarafından İpotekli Olan Şirkete Ait Arsanın TMSF Tarafından Satışında Kazanç İstisnası Hakkında (10.09.2025 Tarih ve E-16432732-130[17-2022-75] Sayılı Özelge)

Şirket yönetim ve denetimine, …. kararıyla 674 sayılı Kanun Hükmünde Kararname gereğince Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun (TMSF) kayyım olarak atandığı, Fon Başkanlık Makamının …. sayılı oluru ile şirketin ticari iktisadi bütünlük kapsamına alınmasına karar verildiği ve TMSF tarafından …. oluşturulduğu, şirket adına kayıtlı arsaya …. tarafından ipotek tesis edildiği, söz konusu arsanın TMSF tarafından satış ihalesinin yapıldığı, ... tarihinde satıldığı ve arsa satış bedelinin …TL'lik kısmının ... borç karşılığı ödeneceği belirtilmiş olup arsanın satışından elde edilecek kazancın bankaya ödenecek kısmının Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/1-f maddesi kapsamında vergiden istisna olup olmadığı ile bu satış işleminde Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17/4-m maddesinde yer alan istisnanın uygulanıp uygulanamayacağı hususlarında görüş talep edilmektedir.

Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden

Kurumlar Vergisi Kanununun 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde belirtilen istisna hükmü, kurumlar vergisi mükellefleri ile bunların kefillerinin ve ipotek verenlerin borçları nedeniyle taşınmazlar, iştirak hisseleri, kurucu senetleri ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının, bankalara veya Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna devrinden sağlanan kazancı kapsamakta olup, şirket aktifinde yer alan arsanın TMSF tarafından ihale yoluyla üçüncü kişilere satılması halinde, Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi kapsamında taşınmazların TMSF'ye devri gerçekleşmeyeceğinden, satıştan doğan kazancın anılan bent kapsamında kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Ancak, aynı Kanunun 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendindeki şartların sağlanması kaydıyla, satış kazancı ile ilgili olarak söz konusu bent kapsamında kurumlar vergisi istisnasından yararlanmanız mümkündür.

Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden

KDV Kanununun 17/4-m maddesi uyarınca, mal ve hakların Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna teslimi ile bunların Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından (müzayede mahallinde satışı dahil) teslimi, bu Fonun devraldığı alacakların tahsili amacıyla, bunların teminatını oluşturan mal ve hakların (müzayede mahallinde satışı dahil) teslimi ve temettü hariç ortaklık haklarıyla yönetim ve denetimleri devralınan şirketlerin aktiflerinin Fon alacaklarının tahsili amacıyla (müzayede mahallerinde yapılan satışlar dahil) tesliminde istisna işlem bedelinden Fona intikal eden tutarla orantılı olmak üzere uygulanır.

Bu çerçevede, …. 'ye ait arsanın Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından üçüncü kişilere satışında işlem bedelinden Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna intikal eden bir tutar söz konusu olmadığı ve satış bedelinin tamamının …'ye intikal ettiği anlaşıldığından, söz konusu satış işleminin 3065 sayılı Kanunun 17/4-m maddesi kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.

Diğer taraftan, şirketin ana faaliyet konuları içinde gayrimenkul ticareti bulunmaması ve taşınmazın iki tam yıldan fazla bir süreyle şirket aktifinde yer alması durumunda, söz konusu arsanın satışı 3065 sayılı Kanunun 17/4-r maddesine göre KDV'den istisna olacaktır.

Kooperatifin KVK ve KDV Mükellefiyeti Hakkında (10.09.2025 Tarih ve 11355271-125[5KVK/42022/15-]-73125 Sayılı Özelge)

Ana sözleşmenin 5’inci maddesi kapsamında amaçlarına ulaşan Kooperatifi 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu hükümlerine göre tür değişikliği yaparak site işletme kooperatifine dönüştürmek için ilgili Bakanlıktan izin yazısı alındığı, sanayi sitesi üyelerinin genel gereksinimlerini (temizlik, güvenlik vb. konular) ve diğer masraflarını karşılamak üzere ortaklardan genel giderlere katılım payı toplamaya devam edildiği ve Kooperatif mülkiyetinde bulunan işyerlerinin kira gelirleri elde edildiğini belirterek, ortaklardan toplanan aidatlara katma değer vergisi uygulanıp uygulanmayacağı ve elde edilen kira gelirlerine gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden

… tarihi itibariyle kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edildiği anlaşılan Kooperatife ait gayrimenkullerin, ortaklara, ortak olmayanlara, mükellefiyeti bulunanlara veya bulunmayanlara kiraya verilmesinden elde edilen kazançların tamamı ile ortaklardan genel giderlere katılma payı karşılığında toplanan aidatların, kurum kazancının bir unsuru sayılarak vergiye tabi kazancın tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.

Öte yandan, Kooperatife yapılacak kira ödemeleri üzerinden kurumlar vergisi kesintisi yapılması gerektiği tabiidir.

Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden

Kooperatifin sanayi sitesinin genel giderlerini karşılamak amacıyla üyelerden tahsil ettiği aidatlar ile mülkiyetinizde bulunan iş yerlerinin kiraya verilmesi işleminin KDV'ye tabi olması gerekmektedir.

Finansman Gider Kısıtlaması Hakkında (25.09.2025 Tarih ve 38418978-125[6-2023/4]-542301 Sayılı Özelge)

Şirket tarafından finansman gider kısıtlaması hesaplanırken, vergi ve diğer yasal yükümlülükler hesaplanmadan önceki yabancı kaynak/öz kaynak oranı mı yoksa vergi ve diğer yasal yükümlülükler hesaplandıktan sonraki yabancı kaynak/öz kaynak oranının mı dikkate alınması gerektiği hususunda görüş talep edilmektedir.

Geçici vergilendirme dönemlerinde veya yıllık hesap döneminde, finansman gider kısıtlaması öncesi Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre çıkarılan bilanço esas alınmak suretiyle öz kaynak ve yabancı kaynak mukayesesi yapılarak finansman gider kısıtlamasına tabi olunup olunmayacağı tespit edileceğinden, finansman gider kısıtlaması hesaplaması yapılırken vergi ve diğer yasal yükümlülükler hesaplanmadan önceki yabancı kaynak/öz kaynak mukayesesi sonucu bulunan tutarın dikkate alınması gerekmektedir.

Diğer taraftan, bu ödemenin yapıldığı ayı izleyen aylarda ödenen ücretler üzerinden tevkif edilecek vergilerin hesabında, bu ödemenin yapıldığı dönem dahil kümülatif vergi matrahının dikkate alınması gerektiği tabiidir.

Mega Yat İnşaat İşleri Dolayısıyla Yapılan Hakediş Ödemelerine Uygulanacak Vergi Kesinti Oranı Hakkında (29.09.2025 Tarih ve 62030549-125-1226399 Sayılı Özelge)

Şirketin yıllara sari olarak 47 ila 52 metre uzunluğunda mega yat inşaatı işi yürütmekte olduğu, 30/3/2025 tarihli ve 32857 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 29/3/2025 tarihli ve 9707 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile gemi inşaat ve onarım işleri dolayısıyla bu işleri yapanlara ödenen istihkak bedellerinden yapılacak tevkifat oranının yüzde 5 yerine yüzde 1 olarak dikkate alınacağı belirtilerek, yat inşaatı kapsamında tarafınıza yapılan ödemelerde tevkifat oranının %1 oranında uygulanıp uygulanamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

Yat yapımı işinin, birden fazla takvim yılına sirayet etmesi ve işin taahhüde bağlı olarak yapılması halinde, yıllara sari inşaat ve onarma işi kapsamında değerlendirilerek 1/4/2025 tarihinden itibaren yapılan hakediş ödemeleri üzerinden (avans olarak ödenenler dahil) Kurumlar Vergisi Kanununun 15’inci maddesine istinaden %1 oranında vergi kesintisi yapılması gerekmektedir.

DİĞER KANUNLARLA İLGİLİ ÖZELGELER

3383 S.K. Kapsamında Yapılan İthalatta KKDF Uygulaması Hakkında (27.04.2018 Tarih ve 70903105-165.01.03-E.56397 Sayılı Özelge)

Şirketin ve Savunma Sanayi Müsteşarlığı arasında 6/4/2018 tarihinde imzalanan Mayın EYP Dedektörü Tedariki Sözleşmesi çerçevesinde sözleşmeye konu malın vadeli ithal edileceği, anılan ithalatın 3383 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Stratejik Hedef Planının Gerçekleştirilmesi Maksadıyla Gelecek Yıllara Sari Taahhütlere Girişme Yetkisi Verilmesi Hakkında Kanun kapsamına girdiğini düşünüldüğü belirtilerek bu kapsamda yapılacak vadeli ithalatın kaynak kullanımını destekleme fonu (KKDF) kesintisinden müstesna tutulup tutulmayacağı hususunda görüşü talep edilmektedir.

Şirket tarafından bahse konu sözleşme kapsamında yapılacak Mayın EYP Dedektörünün vadeli ithalatının 3833 sayılı Kanun kapsamında gerçekleştirilmesi durumunda KKDF kesintisine tabi tutulmaması gerekmektedir.

Öte yandan, anılan sözleşmeye istinaden tedarik edeceğiniz söz konusu malın 3833 sayılı Kanun kapsamında olup olmadığı hususunda Milli Savunma Bakanlığından görüş almanız uygun olacaktır.

Gümrük Vergisinden İstisna ve Vadeli Olarak Yapılan İthalatlarda KKDF Uygulaması Hakkında (22.03.2018 Tarih ve 70903105-165.01.03[302]- E.36817 Sayılı Özelge)

… A.Ş. Şirketi tarafından Gümrük Kanunu’nun 167/1-3’üncü maddeleri ve 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 67’nci maddesi çerçevesinde gümrük vergilerinden istisna olarak ithal edilen cihaz ve sistemler için ithalat bedelinin vadeli olarak ödenmesi halinde kaynak kullanımını destekleme fonu (KKDF) kesintisi yapılıp yapılmayacağı ile ithalat beyannameleri üzerinden damga vergisi ödenip ödenmeyeceği hususlarında görüş talep edilmektedir.

Damga Vergisi Kanunu Yönünden

konu hakkında 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu yönünden değerlendirilme yapılabilmesi için mükellef tarafından somut olaya ilişkin kağıt örnekleri ile birlikte özelge talep formu kullanılmak suretiyle yapılacak başvuru üzerine, söz konusu genel yazıda belirtilen esaslar çerçevesinde gereğinin yapılması gerekmektedir.

KKDF Yönünden

Anılan Şirket tarafından ithal edilen ürünlere Gümrük Kanunu’nun 167/1-3’üncü maddeleri ile 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın 67’nci maddesi çerçevesinde gümrük vergisi istisna uygulandığı gerekçesiyle bu ürünlerin vadeli ithalatına KKDF istisnası da uygulanması mümkün bulunmamaktadır.

Bedeli Bankaca Oluşturulan Ödeme Sistemi Aracılığı ile Ödenen İthalatta KKDF Uygulaması Hakkında (21.03.2018 Tarih ve  70903105-165.01.02-E.36753 Sayılı Özelge)

Banka tarafından geliştirilen "…" adlı sistem ile müşterilerinizin 130'dan fazla yerel para birimindeki hesaplarından 190 ülkeye yabancı para transferi sağlanabildiği, sistemin, müşterilerin Türk Lirası hesabından TL çekilerek muhabir banka olan …'ye aktarılması ve buradan da nihai alıcıya istenilen döviz kuru olarak aktarılması şeklinde çalıştığı, bu sistemde uluslararası para transferi SWIFT altyapısının kullanıldığı belirtilerek bu sistem aracılığı ile yapılan ithalat ödemelerinin malın fiili ithal tarihinden önce ithalatçının hesabından çıkmış olması kaydıyla peşin ödeme kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususunda görüşü talep edilmektedir.

Banka aracılığı ile yapılacak ithalat bedeli ödemesinin KKDF yönünden peşin bir ödeme olarak değerlendirilebilmesi için ithalatçı tarafından mal bedelinin gümrük beyannamesinin tescil tarihinden önce bankanız hesaplarına yatırılması, bu bedelin de banka tarafından ihracatçının yurt dışındaki hesabına transferinin en geç 2 iş günü içinde tamamlanması ve yurt dışına yapılan transferin gümrük idaresine tevsik edilmesi gerekmektedir.

Saygılarımızla,