Bağımsız Denetime Tabi Olan Şirketlerin Kredi Kullanımına İlişkin Yeni Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu Kararı Yayımlanmıştır

24.06.2022 tarihinde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun internet sitesinde yayımlanan “10250 sayılı Kurul Kararı” ile, nakdi döviz varlığı karşılığı 15 milyon TL’yi aşan bağımsız denetime tabi şirketlere TL cinsinden nakdi ticari kredi kullandırılmasına sınırlama getirilmişti. (25.06.2022 tarihli, 73 sayılı Duyurumuz)

Söz konusu Karar sonrasında özellikle, konsolide finansal tablolara göre yapılacak değerlendirmenin kapsamı ve mevcut yabancı para nakdi varlıklar ile aktif toplam ve net satış hasılatının tespit ettirilmesi konularında uygulamada tereddütler hasıl olmuştu.

Bu defa, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından 07.07.2022 tarihinde yayımlanan “10265 sayılı Kurul Kararı” ile, uygulamada yaşanan tereddütlerin/sorunların giderilmesi bakımından yeni bazı düzenlemeler yapılmıştır. Sözü edilen yeni düzenlemeler, ilk yayımlanan “24.06.2022 tarihli, 10250 sayılı Kurul Kararı”nın yayımlandığı tarihten itibaren geçerli olmak üzere, aksi yönde bir Kurul Kararı alıncaya kadar uygulanacaktır.

“10265 sayılı Kurul Kararı” ile döviz varlığı bulunan bağımsız denetime tabi şirketlerin kredi kullanımına ilişkin olarak yapılan açıklamalar, özetle aşağıdaki gibidir:

• Bankalar ve finansal kuruluşlar dışındaki şirketlerden, 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve ilgili düzenlemeler uyarınca bağımsız denetime tabi olanların (Şirket); kredi başvurusu yaptıkları tarih itibarıyla yabancı para (YP) nakdi varlıklarının Türk Lirası (TL) karşılığının 15 milyon TL’nin üzerinde olması halinde ve bu Şirketlerin YP nakdi varlıklarının, Vergi Usul Kanunu (VUK) ve ilgili düzenlemeleri uyarınca düzenlenerek vergi dairesine sunulmuş olan (geçici vergi dönemleri dahil) en güncel finansal tablolarına göre aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde 10’unu aşması durumunda, söz konusu şirketlere TL cinsinden yeni bir nakdi ticari kredi kullandırılmayacaktır.
• Şirketlerin; altın dahil efektif dövizi, bankalardaki YP mevduatı, Türkiye Cumhuriyeti tarafından ihraç edilen Eurobond’lar dışında kalan, yurt içi ya da yurt dışı yerleşiklerce YP cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden/hisse senetlerinden oluşan varlıkları, altın veya dövize endeksli ya da bunlara ilişkin endeksleri takip eden borsa yatırım fonlarının katılma payları, yurt dışı yerleşiklerle YP cinsinden yapılan ters repo işlemleri, bankalar ile gerçekleştirilen swap işlemleri kapsamında spotta TL temin etmek üzere bankalara (altın dahil) döviz olarak verilen YP varlıkları, bu Kararın uygulanmasında şirketlerin YP nakdi varlıkları kapsamına dahil edilecektir.
• Şirketlerin bankalar ile gerçekleştirdikleri swap işlemleri kapsamında, spotta (altın dahil) döviz verip TL borçlandığı tutarların da bu Kararın uygulanması kapsamında, ilgili banka tarafından söz konusu şirkete kullandırılan TL cinsinden nakdi bir ticari kredi olarak ele alınacaktır.
• Bağımsız denetime tabi olan şirketlerin (bankalar ve finansal kuruluşlar hariç) yabancı para nakdi varlıklar ile aktif toplam ve net satış hasılatı tespiti, VUK ve ilgili düzenlemeleri uyarınca düzenlenerek vergi dairesine sunulmuş olan geçici vergi beyanlarındaki finansal tablolar esas alınarak yapılacaktır.
• Konsolide finansal tablo hazırlama yükümlülüğü bulunan şirketlerin değerlendirmesinde ise bağımsız denetim kuruluşlarınca denetlenmiş en güncel konsolide finansal tablolar dikkate alınacaktır.
• Konsolide finansal tabloların dikkate alındığı değerlendirmede, şirketin yurt dışı bağlı ortaklık ve iştirakleri dahil edilmeyecektir.
• Konsolidasyona tabi şirketlerin YP nakdi varlıkları toplamının hesaplamasında, bu Şirketlerin bankalar ve finansal kuruluşlar dışında kalan konsolidasyona tabi yurt içindeki bağlı ortaklıklarının ve iştiraklerinin YP nakdi varlıkları da hesaplamaya dahil edilecektir.
• Bu çerçevede, bir şirketin (ana ortaklık) konsolide finansal tabloları üzerinden bu Karar kapsamında TL kredi kullandırımına uygun olmadığı tespit edildiğinde, yalnızca ana ortaklık için bu Karar kapsamındaki kredi sınırlaması uygulanacaktır. Ana ortaklığın konsolidasyona tabi diğer bağlı ortaklık ve iştiraklerin durumu her bir ortaklık ve iştirak için ayrı ayrı ele alınacaktır.
• Kredi başvurusunda bulunan bir şirketin bağımsız denetime tabi olmadığını ya da bağımsız denetime tabi olmasına rağmen bu Karar kapsamından muaf olduğunu beyan ve taahhüt etmesine rağmen, ilgili banka nezdinde bu konuda tereddüt oluşması halinde, kredi kullandırım tarihinden itibaren bankalarca ilgili şirkete bağımsız denetime tabi olmadığını ya da bağımsız denetime tabi olsa bile denetim yükümlülüğünün ilk defa 2022 yılı sonunda başlayacağını, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerce (SMMM), YMM’lerce ya da bağımsız denetim kuruluşlarınca onaylı olmak üzere belgelendirmeleri için 1 ay süre tanınarak, başvuruda bulunan şirketin beyanı esas alınmak suretiyle kredi kullandırılabilecektir.
• Karar kapsamında TL nakdi ticari kredi kullanabilen şirketlerin beyan ve taahhütleri 30.06.2022 tarihini müteakip her 3 aylık takvim dönemi sonunu izleyen ayın son iş günü akşamına kadar, Kararda belirtilen usul ve esaslara uygun olarak bu hususlara riayet edildiğini teyit edecek şekilde, bağımsız denetim kuruluşlarınca ya da YMM’lerce onaylanarak teyit edilecektir.
• YP cinsinden kredi kullanması mümkün olmayan şirketler, bankaya kredi başvurusunda bulunduğu tarihten itibaren 3 aylık dönem içinde; YP net pozisyon açığı bulunduğunu ve pozisyon açığı tutarını beyan etmeleri şartıyla, yalnızca başvuru tarihini izleyen 3 aylık dönemdeki söz konusu beyan edilen pozisyon açığı ile sınırlı olmak üzere TL cinsinden nakdi ticari kredi kullandırılabilmektedirler. Söz konusu pozisyon açığını belirten beyanın doğruluğu ise YMM’ler tarafından onaylanmak suretiyle teyit edilerek bankaya verilecektir.
• Bağımsız denetime tabi olduğu halde denetim yükümlülüğü ilk defa 2022 yılı sonunda başlayacak şirketler bu Karar kapsamından muaf olacaktır.

Yukarıda belirtilen Kurul Kararı, aksi yönde bir Kurul Kararı alınıncaya kadar 24.06.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, yayımlandığı tarih olan 07.07.2022 itibariyle yürürlüğe girmiştir.

“10265 sayılı Kurul Kararı”na bu bağlantı üzerinden ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla.