Çalışanlara Yemek Verilmek Suretiyle Sağlanan Menfaatlerde ve Yemek Bedeli Ödemelerinde Sigorta Primlerine İlişkin 2022/22 sayılı SGK Genelgesi Yayımlanmıştır

09.11.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “7420 sayılı Kanun” ile Gelir Vergisi Kanunu’nun 23. maddesinde yapılan değişiklik sonucunda, işverenlerce, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda, çalışanlara çalışılan günlere ait yapılan bir günlük yemek bedeli ödemelerinin 51 TL’sini aşmayan kısmı 01.12.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere gelir vergisi ve damga vergisinden istisna tutulmuştu. (10.11.2022 tarihli, 10 sayılı Rehberimiz)

Sosyal güvenlik mevzuatı uygulamasında ise, nakit olarak yapılan yemek yardımlarında günlük asgari ücretin %6’sı [215,70 TL (Günlük Brüt Asgari Ücret) x %6 = 12,94 TL] prime esas kazanç matrahından istisna bulunmaktaydı.

7420 sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılan yukarıda belirtilen değişikliğin ardından, 11.11.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile de, sigorta primine esas kazanç yemek bedeli istisna oranını belirleme yetkisi 01.12.2022 tarihinden geçerli olmak üzere Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Yönetim Kuruluna verilmişti.

Bu değişikliğe istinaden SGK Yönetim Kurulunca alınan ve 2022/20 sayılı SGK Genelgesi ile duyurulan “17.11.2022 tarihli ve 2022/323 sayılı Karar” ile, yemek bedeli adı altında sigortalılara veya sigortalılar için üçüncü kişilere yapılan her türlü ödemelerin, günlük brüt asgari ücretin %23,65’inin prime esas kazançtan istisna tutulmasına karar verilmişti. Buna göre, 5510 sayılı Kanun’un 4/1-a maddesi kapsamında sigortalıların prime esas kazançlarından istisna tutulacak yemek bedeli tutarı [215,70 (Günlük Brüt Asgari Ücret) x %23,65 =] 51,01 TL olarak belirlenmiş olup, ilgili tutar 01.12.2022 ila 31.12.2022 tarihleri arasında uygulanacaktır. (24.11.2022 tarihli ve 112 sayılı Duyurumuz)

Bu defa, SGK tarafından yayımlanan “02.12.2022 tarih ve 2022/22 sayılı Yemek Bedeli Genelgesi” ile, 2020/20 sayılı İşveren İşlemleri Genelgesinde yer alan yemek paraları başlığı ile içeriğinde 01.12.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere değişikliğe gidilmiştir.

Sözü edilen Genelgeye göre, yemek bedeli adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek olan tutar;

• Brüt Günlük Asgari Ücret x %23,65 = (Günlük İstisna Tutarı)
• Ay İçinde Fiilen Çalışılan Gün Sayısı x Günlük İstisna Tutarı = Aylık İstisna Tutarı,
• Ödenen Yemek Bedeli - İstisna Tutarı = Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Yemek Bedeli,

formülü vasıtasıyla hesaplanacaktır.

Genelge’de yer alan açıklamalar aşağıda özetlenmektedir.

Sigortalılara İşyerinde veya İşyerinin Müştemilatında Yemek Verilmesi Halinde Uygulama

İşverenlerce işyerinde veya müştemilatında kendi imkanlarıyla yemek verilmesi amacıyla işverenler tarafından ödenen yemek bedelleri sigorta primine esas kazanca dahil edilmeyecektir.

Yemeğin işyerinde veya işyeri dışında yapıldığına bakılmaksızın işverenlerin üçüncü şahıslarla anlaşarak yemek hizmetini kendi işyerinde veya müştemilatında sunması halinde üçüncü şahıslara fatura karşılığı yapılan ödemeler de prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

İşverenlerce Sigortalılar İçin Üçüncü Kişilere Nakden Yapılan Yemek Ödemelerinde Uygulama

İşverenlerce sigortalılar için işyeri veya müştemilatı dışında kalan yerlerde üçüncü kişilere yemek bedeli adı altında fatura karşılığı nakden ödeme yapılması halinde günlük brüt asgari ücretin %23,65’ inin (2022 yılı için 51,01 TL) fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak tutar, prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

İşverenlerce Sigortalılara Nakit Olarak Verilen Yemek Bedelinde Uygulama

İşverenlerce işyerinde veya müştemilatında yemek verilmemesi şartıyla, sigortalılara yemek bedeli adı altında nakden yapılan ödemelerin günlük asgari ücretin %23,65’inin (2022 yılı için 51,01 TL) fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak tutarı prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

Sigortalılar İçin Üçüncü Kişilere Yemek Kuponu, Yemek Kartı, Yemek Çeki Vb. Araçlarla Fatura Karşılığı Ödenen Yemek Bedellerine İlişkin Uygulama

Sigortalılara ay içinde yemek bedeli olarak nakit ödeme yapılmaksızın, çalıştıkları işyerinin dışında yemek üretimi yapan başka firma veya şahıslar tarafından yemek kuponu, yemek kartı, yemek çeki vb. karşılığında yemek verilebilmektedir.

Bu kapsamda sigortalılar için üçüncü kişilere yemek kuponu, yemek kartı, yemek çeki vb. araçlarla fatura karşılığı yemek bedeli ödenmesi halinde günlük brüt asgari ücretin %23,65’inin (2022 yılı için 51,01 TL) fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak tutar, prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

Yemek Bedeline İlişkin Diğer Hususlar

Yemek kartlarına/çeklerine/kuponlarına yüklenen yemek bedellerinin sigorta priminden istisna tutulabilmesi için söz konusu kartların/çeklerin/kuponların yalnızca yemek yenilmesi amacıyla kullanılması gerekmektedir. Aksi takdirde durumun tespit edilmesi halinde Sosyal Güvenlik Kurumunun prim kaybı işverenlerden 5510 sayılı Kanunun 89. maddesi uyarınca gecikme zammı ve cezası ile tahsil edilecektir.

Asgari Ücret Yönetmeliğinin “İşverenin Sorumluluğu” başlıklı 12. maddesinde yer alan “İşverenler tarafından, işçilere sağlanan sosyal yardımlar sebebiyle asgari ücretten herhangi bir indirim yapılamaz” hükmü gereğince yemek bedeli asgari ücrete ilave olarak verilmesi gerekmektedir. Buna göre brüt asgari ücretin (prime esas kazanç alt sınırı) içerisine yemek bedeli tutarı dâhil edilmeyecektir.

Aynı işyerinde çalışan bazı sigortalılara işyerinde veya müştemilatında, bazı sigortalılara da yemek verme hizmetini sağlayan yerlerde yemek verilmesi halinde;

• İşyerinde veya müştemilatında yemek hizmeti verilen personel için; “Sigortalılara İşyerinde veya İşyerinin Müştemilatında Yemek Verilmesi” halinde geçerli olan uygulamanın esasları uygulanacak olup
• İşyeri veya müştemilatı dışındaki yerlerde yemek hizmeti verilen personel için yukarıda bahsi geçen ödeme yöntemlerine göre diğer uygulama türlerine tabi olacaktır.

“2022/22 sayılı SGK Genelgesi” nin orijinal metnine bu link üzerinden ulaşabilirsiniz.                                                                                                

            Saygılarımızla.