ÖZELGE BÜLTENİ: 13.03.2024
2024 / Ocak-Şubat Dönemi Özelgeleri
Gelir İdaresi Başkanlığı'nın internet sitesinde paylaşıma açılan özelgeleri içeren 2024 / Ocak-Şubat Dönemi Özelge Bülteni'mizi siz değerli ziyaretçilerimizin de faydalanması adına hazırlamış bulunmaktayız.
1. GELİR VERGİSİ KANUNU İLE İLGİLİ ÖZELGELER
1.2.1. Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:
1.2.2. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
1.8.1. Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:
1.8.2. Damga Vergisi Kanunu Yönünden:
1.15.1. Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:
1.15.2. Vergi Usul Kanunu Yönünden:
2. KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU İLE İLGİLİ ÖZELGELER
2.3.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
2.3.2. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
2.3.3. Vergi Usül Vergisi Kanunu Yönünden:
2.4.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
2.4.2. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Yönünden:
2.4.3. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
2.5.1. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması ve Kurumlar Vergisi Mevzuatı Yönünden:
2.5.2. Katma Değer Vergisi Mevzuatı Yönünden:
2.6.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
2.6.2. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Yönünden:
2.6.3. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
2.7.1. Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:
2.7.2. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
2.9.1. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Yönünden:
2.9.2. Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:
2.9.3. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
2.13. Taşınmaz Satışında KV ve KDV İstisnası Hakkında (18.12.2023 Tarih ve 19584 Sayılı Özelge)
2.13.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
2.13.2. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
2.14.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
2.14.2. Vergi Usul Kanunu Yönünden:
2.14.3. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
2.21.1. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
2.21.2. Vergi Usul Kanunu Yönünden:
2.21.3. Damga Vergisi Ve Harçlar Kanunu Yönünden:
2.26.1. Gelir Ve Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
2.26.2. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
2.27.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
2.27.2. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
2.29. Katamaran Tesliminde KDV İstisnası Hakkında (01.11.2023 Tarih ve 63138 Sayılı Özelge)
2.31.1. Özel Tüketim Vergisi Kanunu Yönünden:
2.31.2. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
2.35.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
2.35.2. Katma Değer Vergisi Yönünden:
2.43.1. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
2.43.2. Harçlar Kanunu Yönünden Yönünden:
2.44.1. Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:
2.44.2. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
2.47.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
2.47.2. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
3. KURUMLAR VERGİSİ KANUNU İLE İLGİLİ ÖZELGELER
3.8.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
3.8.2. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
3.11. İndirimli Kurumlar Vergisi Hakkında (13.12.2023 Tarih ve 53376 Sayılı Özelge)
3.13.1. Vergi Usul Kanunu Yönünden:
3.13.2. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
3.13.3. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
3.16.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
3.16.2. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
3.16.3. Vergi Usul Kanunu Yönünden:
3.16.4. Damga Vergisi Kanunu Yönünden:
3.19. Kısmi Bölünme Hakkında (25.12.2023 Tarih ve 1511054 Sayılı Özelge)
3.21.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
3.21.2. Vergi Usul Kanunu Yönünden:
3.22.1. Kurumlar Vergisi Yönünden:
3.22.2. Katma Değer Vergisi Yönünden:
3.22.3. Vergi Usul Kanunu Yönünden:
3.23.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
3.23.2. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
3.26.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
3.26.2. Vergi Usul Kanunu Yönünden:
3.35.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
3.37.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
3.37.2. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
3.40.1. Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:
3.40.2. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
3.45.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
3.45.2. Transfer Fiyatlandırması Yönüyle Örtülü Kazanç Dağıtımı Hükümleri Yönünden:
3.45.3. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Yönünden:
3.45.4. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
3.46.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
3.46.2. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
3.47.1. Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:
3.49.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
3.49.2. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
3.51.1. Gelir Ve Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
3.51.2. Vergi Usul Kanunu Yönünden:
3.51.3. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden
3.53. İndirimli Kurumlar Vergisi Hakkında (03.01.2024 Tarih ve 5562 Sayılı Özelge)
3.54.1. Vergi Usul Kanunu Yönünden:
3.54.2. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
3.54.3. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
3.55.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
3.55.2. Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
3.55.3. Vergi Usul Kanunu Yönünden:
3.60.1. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
3.60.2. Vergi Usul Kanunu Yönünden:
GELİR VERGİSİ KANUNU İLE İLGİLİ ÖZELGELER
Eserler İçin Baskı ve Satış Aşamasına Gelmeden Önce Alınan Hizmetler Karşılığında Ödenen Bedeller Üzerinden Yapılacak Tevkifat Oranı Hakkında (19.12.2023 Tarih ve 1475062 Sayılı Özelge)
Şirketin kitap alım satımı, kitap basım ve yayıncılık işleriyle iştigal ettiği, bir kitabın basımı ve satışa hazır hale getirilmesi için şirketçe yurtiçi ve yurt dışından vergi mükellefi olmayan gerçek kişi yazarlar ve yazarlar dışında serbest meslek hizmeti verenlerden, Türkçe bir eserin telif haklarının alınıp Türkçe basımı, yabancı bir eserin telifinin alınıp orijinal haliyle basımı, telifli ya da telifsiz bir eserin çevirtilmesi, kitap veya yazı yazdırma, soru hazırlama (test kitapları için soru yazma), redaksiyon, son okuma, mizanpaj, kapak tasarımı, kapak renklendirme, grafik tasarım, tashih, dizgi, soru seçme, Word düzenlemesi ve yayıma hazırlama gibi hizmetlerin alındığı belirtilerek, söz konusu hizmetlere ilişkin ödemelerin nasıl vergilendirileceği hususunda görüş talep edilmektedir.
Eserlerin çevrilmesi, kitap veya yazı yazılması, soru hazırlanması (test kitapları için soru yazma), redaksiyon, son okuma, mizanpaj, kapak tasarımı, kapak renklendirme, grafik tasarım, tashih, dizgi, soru seçme, Word düzenlemesi ve yayıma hazırlama gibi hizmetleri aldığınız kişilerin bu faaliyetleri; Sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanarak ve işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapmaları halinde, elde edilen gelirin Gelir Vergisi Kanununun 65 inci maddesi uyarınca serbest meslek kazancı olarak vergilendirilmesi gerekmekte olup, yapacağınız ödemeler karşılığında tam mükellef gerçek kişilerce tarafınıza serbest meslek makbuzu, dar mükellef gerçek kişilerce ilgili ülke mevzuatına göre geçerli bir belge düzenlenmesi gerekmektedir. Devamlılık arz etmeyecek şekilde ve mutad meslek haline getirmeden yapılması durumunda ise bu faaliyetin arızi serbest meslek faaliyeti olarak değerlendirilmesi gerekmekte olup, Şirketinizce bunlara yapılan ödemelerin gider pusulası ile belgelendirilmesi mümkün bulunmaktadır.
Serbest meslek kazancının devamlı veya arızi nitelikte olmasının tevkifat uygulamasında herhangi bir önemi bulunmadığından tam mükellef ve dar mükellef gerçek kişilere eserlerin çevrilmesi, kitap veya yazı yazılması, soru hazırlanması (test kitapları için soru yazma), redaksiyon, son okuma, mizanpaj, kapak tasarımı, kapak renklendirme, grafik tasarım, tashih, dizgi, soru seçme, Word düzenlemesi ve yayıma hazırlama gibi hizmetleri karşılığı yaptığınız ödemeler üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (2/b) bendi uyarınca %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapmanız gerekmektedir.
Ayrıca, Gelir Vergisi Kanunu’nun 18 inci maddesi kapsamında, tam ve dar mükellef gerçek kişi eser sahiplerinden Türkçe ve yabancı kitapların telif haklarının satın alınmasına yönelik yapılan ödemeler üzerinden ise Şirketinizce Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesinin (2-a) bendine göre %17 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı tabiidir.
Heykel Çalışmalarının ve Biblo Yapımının Gelir Vergisi Kanunu’nun 18nci Maddesi ve KDV Kanunu Karşısındaki Durumu Hakkında (13.12.2023 Tarih ve 1448020 Sayılı Özelge)
Heykeltıraş olarak faaliyette bulunduğunuzu ve kiralamış olduğunuz atölyede heykel ve biblo çalışmaları yapıldığı belirterek bu çalışmalar dolayısıyla 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 18 inci maddesi kapsamında gelir vergisi istisnasından yararlanıp yararlanılmayacağı ile ilgili faaliyetlere ilişkin yapılacak teslimlerin katma değer vergisinden istisna olup olmadığı hususlarında görüş talep edilmektedir.
Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:
Gelir Vergisi Kanunu’nun 18 inci maddesinde yer alan istisnadan faydalanılması mümkün bulunmaktadır. Heykel çalışmalarından elde edilen kazancın, Gelir Vergisi Kanunu’nun 103’üncü maddesinde yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2022 takvim yılı için 880.000 TL, 2023 yılı için 1.900.000 TL) aşması halinde, elde edilen kazancın tamamının yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerektiği tabiidir.
Diğer taraftan, yapılmış olunan biblo çalışmalarıyla ilgili olarak, biblo Gelir Vergisi Kanunu’nun 18 inci maddede sayılan eser grupları içerisinde yer almadığından, söz konusu maddede yer alan istisnadan faydalanılması mümkün bulunmamaktadır.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Heykel çalışmalarının süreklilik arz etmesi durumunda KDV mükellefiyeti tesis edilmesi gerekmekte olup sözü edilen heykel çalışmalarının arızi olarak yapılması durumunda ise KDV mükellefiyeti tesis edilmeyeceği tabiidir. Ancak, heykel çalışması faaliyetinin münhasıran Gelir Vergisi Kanunu’nun 18.ci maddesi kapsamındaki işlemlerden ibaret olması ve bu işlemlerin tamamının aynı Kanunun 94’üncü maddesinde sayılan kişi ve kuruluşlara yapılması durumunda işlemlere ait KDV'nin bu kişi, kurum ve kuruluşlar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilmesi gerekmektedir.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 18 inci maddesinde sayılanlar dışında faaliyetinin de olması yahut söz konusu 18 inci madde kapsamındaki işlemlerin bu Kanunun 94’üncü maddesinde sayılanlar yanında diğer kişi ve kuruluşlara da yönelik olması halinde sorumluluk uygulamasından faydalanılması mümkün olmayıp bu işlemlere ait KDV'nin tarafınca mükellef sıfatıyla beyan edilmesi gerekmektedir.
Mahalle Muhtarlığı Yanında Sigortalı İşçi Çalıştırmak Suretiyle Yapılan Yolcu Taşımacılığı Faaliyeti Nedeniyle Basit Usulden Yararlanılıp Yararlanılamayacağı Hakkında (22.12.2023 Tarih ve 619336 Sayılı Özelge)
Mahalle muhtarlığı yapmakta olunan, bu işinizin yanında sigortalı işçi çalıştırmak suretiyle dolmuş ile yolcu taşımacılığı faaliyetinde de bulunulduğu belirtilerek, dolmuş ile yolcu taşımacılığı faaliyetinden elde edilen ticari kazancın basit usulde tespit edilip edilemeyeceği hususunda görü talep edilmektedir.
Mahalle muhtarlığı yanında sigortalı işçi vasıtasıyla yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunulması, basit usule tabi olmanın genel şartları arasında yer alan ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 47.ci maddesinde yazılı "kendi işinde bilfiil çalışmak veya bulunmak" şartının ihlali anlamına geleceğinden, kazancın basit usulde tespit edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Mastopeksi Ameliyatı İçin Yapılan Harcamanın Beyan Edilen Gelirden İndirim Konusu Yapılıp Yapılamayacağı Hakkında (01.12.2023 Tarih ve 1379464 Sayılı Özelge)
Mastopeksi ameliyatı olunduğu belirtilerek söz konusu sağlık harcamalarının Gelir Vergisi Kanunu’nun 89.cu maddesinin (2) numaralı bendi kapsamında beyan edilen gelirden indirim konusu yapılıp yapılmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Mastopeksi ameliyatının, sağlık ve yaşanmış olunan rahatsızlıkların tedavisi için tıbben gerekli olması, tedavi sürecinde tedaviyi yürüten hekimin gerekli görmesi üzerine yapılması ve bu durumun tevsik edilmesi kaydıyla, yapılan harcamaların sağlık harcaması olarak kabul edilmesi ve Gelir Vergisi Kanununun 89.cu maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendine göre gelir vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmakta olup, estetik amaçlı olarak yapılan mastopeksi ameliyatının ise sağlık harcaması kapsamında değerlendirilmesi ve yapılan harcamanın gelir vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.
Medikal Maske Harcamalarının Gelir Vergisi Beyannamesinde Sağlık Harcaması Olarak İndirim Konusu Yapılamayacağı Hakkında (20.11.2023 Tarih ve 1311179 Sayılı Özelge)
Faturası bulunan medikal maske harcamalarının serbest meslek faaliyet dolayısıyla verilecek yıllık gelir vergisi beyannamesinde sağlık harcaması olarak dikkate alınıp alınamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Satın alınan medikal maskelere ilişkin harcamaların, sağlık harcaması kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmadığından, Gelir Vergisi Kanunu’nun 89.cu maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendine göre gelir vergisi matrahın tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.
Naht Sanatı Çalışmalarından Dolayı Gelir Vergisi Kanunu’nun 18 İnci Maddesinde Yer Alan İstisnadan Yararlanılıp Yararlanılmayacağı Hakkında (15.11.2023 Tarih ve 156313 Sayılı Özelge)
Naht sanatı (kıl testere oymacılığı) çalışmaları yapıldığı ve bu çalışmaların da Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından güzel sanat eseri olarak kabul edildiği belirtilerek söz konusu çalışmalarınızdan dolayı Gelir Vergisi Kanunu’nun 18 inci maddesinde yer alan istisnadan yararlanıp yararlanılamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olan ve kaybolmaya yüz tutan meslek kolları arasında değerlendirilen naht sanatı (ahşap oymacılığı) faaliyetinden dolayı, Gelir Vergisi Kanunu’nun 47’nci maddesinde yazılı basit usule tabi olmanın genel şartlarını topluca taşınılması ve sadece kendi üretimi ahşap oyma ürünlerini satılması halinde, Gelir Vergisi Kanunu’nun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendi kapsamında esnaf muaflığından yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Faaliyette Bulunan Şirketin Çalışanlarına Ödediği Performans Primlerinin Gelir Vergisi Stopaj Teşviki Kapsamında Değerlendirilip Değerlendirilmeyeceği Hakkında (13.11.2023 Tarih ve 527347 Sayılı Özelge)
Dokuz Eylül Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesinde faaliyet gösterildiği belirterek teknopark projelerinde Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında çalışan personele, performans kriterlerine bağlı olarak "performans primi" adı altında yıl başında bir yıl için yapılan ödemelerin gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hususunda görüş talep edilmektedir.
Teknopark projelerinde Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında çalışan personele, bu çalışmaları karşılığı olarak performans kriterlerine bağlı olarak "performans primi" adı altında yıl başında bir yıl için bir kereye mahsus olarak yapılan ödemeler Gelir Vergisi Kanunu’nun 61’inci maddesi kapsamında ücret mahiyetinde olup, yapılan bu ödemelerin 4691 sayılı Kanunun geçici 2’nci maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmaktadır.
Ücret Ödemelerinde Gelir Vergisi ve Damga Vergisi İstisnası Hakkında (13.12.2023 Tarih ve 584403 Sayılı Özelge)
Şirketin personeline ilgili ayda yapılacak aylık ücret ödemesine asgari ücret gelir vergisi istisnasının uygulandıktan sonra kalan istisna tutarının söz konusu personelin ihbar tazminatı ödemesine uygulanıp uygulanmayacağı ile damga vergisi istisna tutarının kalan kısmının, kıdem tazminatı ödemesine uygulanıp uygulanmayacağı hususunda görüş talep edilmiştir.
Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:
Ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde, aylık ücret ödemesinin yanı sıra 193 sayılı Kanunun 61’inci maddesi gereğince ücret olarak kabul edilen ihbar tazminatının da ilgili ayın ücret ödemesi olarak kabul edilmesi ve kümülatif matrah esas alınarak vergilendirme yapılması gerekmektedir. Dolayısıyla ilgili ayda Şirketin personeline yapılan aylık ücret ödemesi için tamamı uygulanamayan istisna tutarının kalan kısmının ücret sayılan ödemelere (ihbar tazminatı vb.) ilgili ayın istisna tutarını aşmamak kaydıyla uygulanması mümkün bulunmaktadır.
Damga Vergisi Kanunu Yönünden:
488 sayılı Kanuna ekli (2) sayılı tablonun IV/34 üncü fıkrası uyarınca ilgili ayda yapılacak olan maaş (aylık ücret) ödemesinin aylık brüt asgari ücrete isabet eden kısmına damga vergisi istisnasının uygulanması mümkün bulunduğu dikkate alındığında, Şirketin personeline aynı aya ilişkin yapılacak ücret ödemelerinin ve 193 sayılı Kanunun 24 ve 25 inci maddeleri kapsamında ücret sayılan diğer ödemelerin ayrı ayrı kağıtlarda düzenlenmiş olması durumunda, Şirketin personeline ilgili ayda yapılacak maaş (aylık ücret) ödemesi için tamamı uygulanmayan istisna tutarının kalan kısmının, aynı ayda yapılan ihbar ve kıdem tazminatı gibi ücret sayılan ödemelere uygulanması mümkün bulunmaktadır.
Yangın Tazminatının Gelir Vergisinden İstisna Olup Olmadığı Hakkında (08.12.2023 Tarih ve 584773 Sayılı Özelge)
Genel Müdürlüğün taşra teşkilatı kadro ve pozisyonlarında bulunan personellerden, orman yangınlarına müdahale esnasında kullanılan hava vasıtalarında (uçak-helikopter) yangın söndürme faaliyetlerinin yerine getirilmesi amacıyla fiilen görev yapanlara, her uçuş günü için (1000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda 01.04.2022-30.11.2022 tarihleri arasında, ayda 10 uçuşu geçmemek üzere döner sermaye bütçesinden karşılanmak üzere tazminat ödemesi yapıldığı ve bu ödemeler üzerinden gelir vergisi kesildiği belirtilerek, Gelir Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendi gereğince Kurumunuzda çalışan orman mühendisi, orman muhafaza memuru ve diğer sınıftaki personeller için yapılan uçuş tazminatı ödemesinden gelir vergisi kesilip kesilmeyeceği hususunda görüş talep edilmiştir.
Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan hava aracının sevk ve idaresiyle görevli Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından pilot lisansı sahipli pilotlar ile adı geçen Genel Müdürlük tarafından lisanslandırılmış ve uçuş esnasında görevli uçuş ekibi üyelerine fiilen uçuş hizmetleri dolayısıyla ödenen tazminatların Gelir Vergisi Kanunu’nun 29’uncu maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yer alan istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmaktadır. Ancak, 01.04.2022- 30.11.2022 tarihleri arasında orman yangınlarına müdahale edecek araçlarda (Uçak-Helikopter) idareyi temsilen görevlendirilen mühendis, orman muhafaza memuru ve diğer personele 6. Dönem Toplu Sözleşmesine göre ödenen yangın tazminatının Gelir Vergisi Kanunu’nun 29’uncu maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yer alan istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında Gelir Vergisi Stopajı Desteği Hakkında (20.12.2023 Tarih ve 1485546 Sayılı Özelge)
Şirketin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından alınan … tarihli ve … sayılı yatırım teşvik belgesi kapsamında 2’nci bölgede gelir vergisi stopaj teşvikinden faydalandığı belirtilerek söz konusu teşvik uygulamasında 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 23’üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendinde yer alan asgari ücret istisnasının dikkate alınıp alınmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 23’üncü maddesinin birinci fıkrasının (18) numaralı bendindeki istisna uygulaması nedeniyle asgari ücretten gelir vergisi alınmadığından, asgari ücrete isabet eden verginin tahakkuktan terkin edilmesini öngören düzenlemelere göre tahakkuktan terkini gerekecek bir vergi hesabı yapılmayacaktır. Dolayısıyla, çalışanlarınıza yapılan ücret ödemelerine asgari ücret istisnası uygulanmış olması nedeniyle, bu ücretlerin asgari ücreti aşan kısmına ilişkin olarak tahakkuk eden gelir vergisinin Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 80 inci maddesi kapsamında terkin edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Yerden hava aracı sevk ve idaresi ile görevli İHA pilotlarına ödenen ücretin gelir vergisi istisnası Hakkında (04.12.2023 Tarih ve 560436 Sayılı Özelge)
Kurumun havacılık ve uzay sanayi sistemlerinin geliştirilmesi, modernizasyonu, üretimi, sistem entegrasyonu, uçak, helikopter, insansız hava aracı (İHA) tasarımı, testleri ve parçalarının yapımı faaliyetleri ile iştigal ettiği, İHA'nın içinde pilot ve yolcusu olmayan, sadece amaca uygun ekipman taşıyan uzaktan kumandalı ve/veya otomatik olarak sadece yetki sahibi pilotlar tarafından görevini icra edebilen bir çeşit uçak olduğu belirtilerek, yerden hava aracının sevk ve idaresi ile görevli İHA pilotlarına ödenen aylık ücretin %70 inin gelir vergisinden istisna edilip edilemeyeceği hususunda görüş talep edilmektedir.
Türk Hava Kurumu ile sivil havacılıkta görevli pilotlar ve sertifikalandırılmış kabin memurlarına teşvik gayesiyle ödenen tazminatlara yönelik Gelir Vergisi Kanunu’nun 29 uncu maddesinde yer alan istisnanın, uygulamaya yönelik bazı tereddütlerin giderilmesini teminen, aynı Kanunun 23’üncü maddesinde ücret istisnası olarak yeniden düzenlendiği belirtilmiştir. Dolayısıyla, söz konusu istisna, uçuş maksadıyla görevlendirilen pilotlara yönelik olup, hava aracının sevk ve idaresinin hava aracıyla birlikte uçuş esnasında gerçekleşmesi gerektiği tabiidir.
Öte yandan, İHA'lar, içinde pilotu ve yolcusu olmayan, sadece amaca uygun ekipman (silah, mühimmat, video kamera, lazer tarama cihazı, vb.) taşıyan, uzaktan kumandalı ve/veya otomatik olarak sadece yetki sahibi pilotlar tarafından yerden sevk ve idare edilebilen bir hava araçlarıdır. Bu itibarla, İHA'ların yerden sevk ve idaresiyle görevlendirilen pilotlara bu görevleri nedeniyle yapılan ücret ödemelerinin Gelir Vergisi Kanunu’nun 23’üncü maddesinin birinci fıkrasının (17) numaralı bendinde yer alan istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Yurt Dışına Verilen Video Düzenleme Vb. Hizmetinden Elde Edilen Kazancın Vergilendirilmesi Hakkında (20.12.2023 Tarih ve 601153 Sayılı Özelge)
"Sinema filmi, video ve televizyon programları çekim sonrası faaliyetleri, ses-görüntü redaksiyonu, asıl kopyaların aktarımı, renk düzeltme, sayısal iyileştirme, görsel efekt, animasyon, alt yazı başlıklandırma, grafik vb. işler" faaliyetinden dolayı mükellefiyetinin bulunduğu belirtilerek, Türkiye'de yerleşik olmayan kişilere verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan video tasarım hizmetinden elde edilen kazancın, Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (13) numaralı bendi kapsamında beyan edilen gelirden indirim konusu yapılıp yapılmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Tarafınca Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilere verilen video çekimi ve montaj hizmeti faaliyetlerinin, Gelir Vergisi Kanunu’nun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (13) numaralı bendi kapsamında sunulan bir tasarım hizmeti olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmadığından, bahse konu faaliyetlerden elde edilen kazancın %50'sinin beyan edilen gelirinizden indirim konusu yapılması mümkün değildir.
İkametinde Eski Kitap Tamiratı Yapım Hizmetinin Gelir Vergisi Kanunu’nun 9 Uncu Maddesi Kapsamında Esnaf Muaflığı Kapsamında Olup Olmadığı Hakkında (05.01.2024 Tarih ve 24726 Sayılı Özelge)
Evdeki eski kitapların tamiratını yapıp internet üzerinden satışının yapıldığı belirtilerek söz konusu faaliyetin esnaf muaflığı kapsamında olup olmadığı hususunda görüş talep edilmektedir.
Muafiyetten faydalanılabilmesi için satışa konu ürünün evde imal edilen bir ürün olması gerekmekte olup, dışarıdan satın alınan bir ürünün aynen veya niteliğinde ciddi bir değişiklik yapılmaksızın üzerinde bazı değişiklikler yapılarak satılması halinde, söz konusu ürünün evde imal edildiğinden söz edilemeyecek ve anılan muafiyetten faydalanılması mümkün olmayacaktır. Bu bağlamda, eski kitapların tamiratını yapıp internet üzerinden satış faaliyeti dolayısıyla Gelir Vergisi Kanunu’nun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendi kapsamında esnaf muaflığından faydalanılması mümkün bulunmamaktadır.
Kitap Sahiplerine Telif Bedeli Ödemeleri Üzerinden Yapılan Tevkifat Hakkında (09.01.2024 Tarih ve 38596 Sayılı Özelge)
Yayıncılık faaliyeti ile iştigal eden şirket tarafından söz konusu faaliyeti kapsamında yazarlara yapılan telif hakkı ödemelerinin Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı (a) alt bendi kapsamında değerlendirilebilmesi için telif hakkı ödemesine konu ürünün 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu hükümlerine göre eser niteliği taşıdığının Kültür ve Turizm Bakanlığından alınacak belgeyle tevsik ve ispat edilmesinin zorunlu olup olmadığı ile belge ibraz edilememesi halinde tevkifat uygulamasının ne şekilde olması gerektiği hususunda görüş talep edilmektedir.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 18 inci maddesinde yer alan serbest meslek kazanç istisnasından yararlanılabilmesi için söz konusu maddede belirtilen eserlerden Fikir ve Sanat Eserlerinin Kayıt ve Tescili Hakkında Yönetmeliğe göre kayıt ve tescili zorunlu olanların kayıt ve tescil ettirilmesi gerekmekte olup bunun dışında kalan eserlerde ise kayıt ve tescil şartı aranılmayacaktır. Yazarlara (müelliflere) ait çalışmaların 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu hükümleri kapsamında kayıt ve tescili zorunlu olan eserler arasında sayılmaması nedeniyle, Şirket tarafından yayıncılık faaliyetleri kapsamında yazarlara (müelliflere) yapılan telif hakkı ödemeleri üzerinden, kayıt ve tescil şartı aranmaksızın, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinin (a) alt bendine göre %17 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.
Soruşturma ve İş Takipçiliği Faaliyeti Sonucu Elde Edilen Gelirin Ne Şekilde Vergilendirileceği ve Belge Düzeninin Nasıl Olacağı Hakkında (04.01.2024 Tarih ve 17716 Sayılı Özelge)
Soruşturma (özel dedektiflik dahil) ve iş takipçiliği faaliyetleri ile iştigal edildiği belirterek, söz konusu faaliyetler kapsamında elde edilen kazançların hangi gelir unsuruna göre vergilendirilmesi gerektiği ile buna ilişkin belge düzeninin ne şekilde olması gerektiği hususlarında görüş talep edilmektedir.
Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:
Sermaye ve emek karışımı bir kaynağa bağlı olarak ve devamlı bir organizasyon çerçevesinde yapılan soruşturma (özel dedektiflik dahil) ile iş takipçiliği faaliyetinin, ticari faaliyet kapsamında değerlendirilmesi ve 193 sayılı Kanunun ticari kazanç hükümleri çerçevesinde vergilendirilmesi gerekmektedir.
Vergi Usul Kanunu Yönünden:
Soruşturma (özel dedektiflik dahil) ile iş takipçiliği faaliyeti dolayısıyla elde edilen kazancın 193 sayılı Kanunun ticari kazancın tespitine ilişkin hükümler çerçevesinde vergilendirilmesi gerekmekte olup bu kapsamda söz konusu faaliyetlere ilişkin olarak 213 sayılı Kanunun 176 ila 181 inci maddeleri doğrultusunda işletme hesabı esasına veya bilanço esasına göre (faaliyete başlanılan 2019 yılında işletme hesabı esasına veya ihtiyari olarak bilanço esasına göre, izleyen yıllarda ise ilgili hükümler kapsamında yıllık iş hacmine göre tabi olunan sınıfa ilişkin esasa göre) defter tutulması ve bu faaliyetler kapsamında satılan mallar ve yapılan hizmetler için fatura düzenlenmesi veya fatura düzenleme zorunluluğunun bulunmadığı hallerde perakende satış vesikası düzenlenmesi icap etmektedir.
Stok Fotoğrafçılığından Elde Edilen Kazançlarda Serbest Meslek Kazanç İstisnası Hakkında (09.01.2024 Tarih ve 15107 Sayılı Özelge)
Kendi fotoğraf makineniz ile çektiğiniz fotoğraf ve videoların, görsel içerik satışı yapan web sitelerine yüklemek suretiyle, kimi zaman tamamını, kimi zaman bir kısmını veya kullanım hakkını satarak kazanç elde edildiği belirtilerek elde edilen kazancın Gelir Vergisi Kanunu’nun 18’inci maddesinde yer alan istisna hükümleri kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususunda görüş talep edilmektedir.
Fotoğraf makinesi ile çekilen fotoğraf ve videoları internet üzerinden görsel içerik satışı yapan web sitelerine yüklemek suretiyle gerçekleştirilen satış veya kiralama faaliyetinin ticari faaliyet olarak değerlendirilmesi ve söz konusu faaliyetten elde edilen kazancın da Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazanç hükümleri çerçevesinde vergilendirilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, fotoğraf makinesiyle çekilen fotoğraf ve videoların bahse konu şekilde satış veya kiralama faaliyetinden elde edilen kazancın Gelir Vergisi Kanunu’nun 18’inci maddesi kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Vekalet Ücretinin Vergilendirilmesi ve Belge Düzeni Hakkında (17.01.2024 Tarih ve 5526 Sayılı Özelge)
Şirket tarafından vekalet sözleşmesi yapılan avukatlara ahzu kabz yetkisi verilmediği, borçlu tarafından icra ve iflas müdürlüklerine yatırılan vekalet ücretlerinin, icra iflas müdürlükleri tarafından doğrudan şirketin hesabına gönderildiği belirtilerek, icra ve iflas müdürlükleri tarafından şirket hesaplarına gönderilen ve sözleşmeli avukatlara şirket tarafından intikal ettirilen vekalet ücretlerinde tevkifat yükümlülüğü ve belgelendirmenin nasıl olacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Vekalet ücretinin icra ve iflas müdürlüklerine yatırılarak ödenmesi halinde, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamında tevkifat yapmakla yükümlü olanlardan olunması kaydıyla, borçlu (davayı kaybeden) sorumlu sıfatıyla tevkifat yapmakla yükümlü olup, söz konusu tutarların icra müdürlüğünden avukat veya Şirketinizce tahsil edilmiş olması bu ödemeler üzerinden tevkifat yapılması uygulamasını etkilemeyecektir.
Ayrıca, avukat tarafından serbest meslek makbuzunun borçlu (davayı kaybeden) adına düzenlenmesi gerekmektedir. Bu durumda, icra ve iflas müdürlüklerine yatırılan ve şirket tarafından tahsil edilerek avukata aktarılan vekalet ücretlerinin; tevkifata tabi tutulduğu durumlarda, avukata aktarılması esnasında şirket tarafından ayrıca tevkifat yapılmayacağı, tevkifata tabi tutulmadığı durumlarda ise avukata aktarılması esnasında şirketçe tevkifat yapılması gerekeceği tabiidir.
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU İLE İLGİLİ ÖZELGELER
Zemin Etüdü Gideri, Proje Çizim Gideri, Zemin Araştırma-Temel Etüt Hizmet Giderinin Geçici 30 Uncu Madde Kapsamında İadesinin Yapılıp Yapılamayacağı Hakkında (28.07.2023 Tarih ve 309525 Sayılı Özelge)
Yatırım teşvik belgesi kapsamında 01.09.2020 tarihinde toplam sabit yatırımı 1.874.138.065,00 TL olan karbon siyah üretim tesisi yatırımına başlandığı, yatırıma ilişkin olarak zemin etüdü gideri, proje çizim gideri, zemin araştırma-temel etüd hizmet giderlerine yönelik harcamalar yapıldığı belirtilerek söz konusu harcamalara ilişkin yüklenilen KDV'nin, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun geçici 30 uncu maddesi uyarınca iadesinin talep edilip edilemeyeceği hususlarında görüş talep edilmektedir.
Yatırım teşvik belgeniz kapsamındaki sabit yatırımınıza yönelik inşaat işleri dolayısıyla yapılan zemin etüdü gideri, proje çizim gideri, zemin araştırma-temel etüd hizmet giderleri nedeniyle yüklenmiş olduğunuz KDV'lerin, KDV Kanununun geçici 30 uncu maddesi kapsamında iadesi mümkün bulunmaktadır.
Yurtdışına Gönderilen Biyolojik Materyalin Geri Gelmesinin KDV İstisnası Karşısındaki Durumu Hakkında (11.12.2023 Tarih ve 102708 Sayılı Özelge)
Üniversitede yürütülmekte olan TÜBİTAK AR-GE projesi kapsamında yurtdışında bir enstitüye biyolojik materyal gönderimi yapıldığı, belirli bekleme süresi sonunda Türkiye'ye geri gönderilen mikroorganizmaların liyofilize örnekleri paketinin … Havalimanı Gümrük Müdürlüğüne bağlı … geçici depolama sahasında beklemeye alındığı, gelen biyolojik materyal için tarafça herhangi bir ödeme yapılmayacağı, paketin Üniversiteniz Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümüne ulaştırılması için KDV muafiyet belgesi talep edildiği belirtilerek, söz konusu biyolojik materyal için KDV Kanununun 13/m maddesi kapsamında istisna uygulanıp uygulanmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
TÜBİTAK AR-GE projesi kapsamında yurtdışında bir enstitüye gönderilen biyolojik materyallerin, belirli bekleme süresi sonunda Türkiye'ye geri gönderilen mikroorganizmaların liyofilize örnekleri paketi, KDV Kanununun 13/m maddesi kapsamında yeni makine ve teçhizat olarak değerlendirilemeyeceğinden, söz konusu mikroorganizmaların liyofilize örneklerinin ithalinde KDV istisnasından yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, söz konusu mikroorganizmaların liyofilize örneklerinin ithalinin, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 167’nci maddesi ile hariçte işleme rejimi ve geri gelen eşya kapsamında gümrük vergisinden muaf veya müstesna olması halinde KDV Kanununun 16/1-b maddesi uyarınca KDV'den de istisna olacağı tabiidir.
Yurt Dışından Satın Alınan Malların Türkiye'ye İthal Edilmeden, Almanya'da Yerleşik Şirkete Satılması İşleminde Vergilendirme Hakkında (10.01.2024 Tarih ve 9300 Sayılı Özelge)
Şirket tarafından Almanya mukimi bir firmadan satın alınan şampuanların Almanya'da bir müşteriye satışının yapılmak istenildiği ve Almanya'daki üretici şirketin fabrikasından müşteri tarafından teslim alınacağı, mal tesliminin Almanya'da gerçekleşmesi sebebiyle Almanya vergi mevzuatına göre hem alış hem de satış işleminde tarafınıza %19 oranında katma değer vergisi (KDV) doğduğu belirtilerek, Almanya'daki üretici şirketten satın alınan ürünlerin bedeli üzerinden %19 oranında KDV hesaplanarak tarafça fatura edilmesi halinde yüklenilen KDV'nin kayıtlara nasıl intikal ettirileceği,
-Ürünlerin alımı sırasında yüklenilen KDV'nin Almanya'daki müşteriye yansıtılması halinde düzenlenen e-faturada KDV'nin ne şekilde belirtilmesi gerektiği, bu satışın transit ticaret kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği, yurtdışı faturasını KDV'li düzenleyemeyeceğiniz için yüklenilen KDV'nin satış hasılatı şeklinde mi belirtilmesi gerektiği,
-Yapılan ticaret kapsamında Almanya vergi mevzuatı çerçevesinde KDV mükellefiyetin doğduğu, bu kapsamda vergilendirme işleminin gerçekleştirilmesi için Şirketten, şirket antetli kâğıda Almanya'da alınacak vergi kimlik numarası, mal satış bedeli ve KDV'nin ayrı sütunlarda gösteren bir belgenin talep edildiği, Şirketin Almanya'daki mükellefiyeti çerçevesinde bahse konu belgenin düzenlenmesinin Vergi Usul Kanunu yönünden hatalı bir işlem olup olmadığı hususlarında görüş talep edilmiştir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Tam mükellef olan Şirketin yurt dışından satın aldığı emtiayı gerek yurt içindeki gerekse yurt dışındaki başka bir şirkete satması dolayısıyla elde ettiği kazancın kurumlar vergisi matrahına dahil edilmesi gerekmektedir.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Şirket tarafından Almanya'da satın alınan malların Türkiye'ye getirilmeden Almanya'da yerleşik bir şirkete satılması işlemi, teslimin Türkiye'de gerçekleşmemesi nedeniyle KDV'nin konusuna girmemektedir.
Vergi Usül Vergisi Kanunu Yönünden:
1- Şirketin Almanya'daki alıcıya düzenleyeceği faturanın Gümrük Beyannamesi ekinde yer almayacağı ayrıca söz konusu teslim KDV'nin konusuna girmeyeceğinden "SATIŞ Fatura tipi" ile "e-Arşiv Fatura" olarak düzenlemesi gerekmektedir.
2-Yurt dışından mal alımları ile ilgili olarak yurt dışındaki satıcı tarafından adınıza fatura (veya ilgili ülke vergi mevzuatına göre muteber bir belge) düzenlenmesi, şirketin mal satışları ile ilgili olarak ise alıcı adına gerçek satış bedeli üzerinden (alıcıya yansıtılacağı belirtilen Almanya'da ödenen KDV tutarı dahil tutar), malın teslim edildiği tarihten itibaren yedi gün içerisinde şirket tarafından fatura düzenlenmesi gerekmektedir.
3-Mezkûr Kanunun 230 uncu maddesinde, faturada bulunması zorunlu olan asgari bilgiler sayılmış olup, başka bilgilerin bulunmayacağına ilişkin bir hükme yer verilmemiştir. Dolayısıyla, bahse konu madde uyarınca faturada bulunması zorunlu olan bilgilerin yer alması kaydıyla, faturanın esas niteliğini bozmayacak ve okunmasına engel teşkil etmeyecek şekilde söz konusu bilgilere ilave bilgilere faturada yer verilmesi mümkün bulunmaktadır.
4-Yurt dışında mukim işletmelerden yurt dışında satın alınan emtialar nedeniyle yüklenilen ve söz konusu işletmeler tarafından adınıza düzenlenen faturalarda (veya ilgili ülke vergi mevzuatına göre muteber bir belgede) ilgili ülke mevzuat dahilinde hesaplanarak yer verilen KDV'nin, bahse konu emtianın maliyet bedelinin tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.
5- Tek düzen muhasebe sisteminin uygulanmasına ilişkin açıklamalar 1 Sıra No.lu Muhasebe Sistemi Genel Tebliği ve daha sonra bu konuda yayımlanan diğer tebliğlerde yapılmış olup, söz konusu ticari işlemlerinize ilişkin muhasebe kayıtlarının, Vergi Usul Kanunu uyarınca tutulması zorunlu defter ve kayıtlara anılan Genel Tebliğlerdeki açıklamalara göre yapılması icap etmektedir.
Yurt Dışında Mukim Grup Şirketi Tarafından Verilen Hizmetlerin Vergilendirilmesi Hakkında (03.01.2024 Tarih ve 7154 Sayılı Özelge)
GSM operatörleri aracılığı ile son kullanıcılara dijital içerik satışı faaliyeti ile iştigal ettiği belirtilen Şirketin hisselerinin tamamının Fransa'da mukim … firmasına ait olduğu, … 'nın … aracılığıyla aralarında Şirketin de olduğu iştiraki olan firmaların reklamını yaptırdığı ve bu reklam bedellerinin Fransa'da mukim firma tarafından ödendiği, ayrıca satışını yaptığınız dijital içeriklerin de … tarafından oluşturulduğu ve … 'nın söz konusu reklam giderleri ile dijital içerikler için yaptığı giderleri belirli periyotlarla iştiraklerine ciroları oranında fatura ettiği belirtilerek, söz konusu giderlerin yurt dışında mukim firma tarafından Şirkete yansıtılması durumunda yapılacak ödemeler üzerinden gelir vergisi tevkifatı ve katma değer vergisi (KDV) tevkifatı yapılıp yapılmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Şirketin Fransa mukimi grup şirketinden aldığı hizmetlere ihtiyacının olması, bu hizmetlerin fiilen sağlanmış olması ve hizmetlere ilişkin fatura bedelinin emsallere uygun olması şartıyla, Fransa mukimi grup şirketine ödenen bedeller kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir. Ancak, ilişkili kişiye yapılan bu ödemelerin veya kullanılan dağıtım anahtarlarının emsallere uygunluk ilkesine aykırı olması durumunda, yapılan ödemelerin emsallere uygun bedeli aşan kısmı diğer bir ifadeyle transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazanç, bir taraftan kanunen kabul edilmeyen indirim kabul edilmek suretiyle, dönem kazancına eklenirken; diğer taraftan, ilgili hesap döneminin son günü itibarıyla dağıtılmış kâr payı sayılacaktır.
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Yönünden:
Fransa mukimi firmadan aldığınız dijital içerikleri, değiştirme veya çoğaltma gibi telif hakkı kapsamındaki haklara sahip olmadan satılması durumunda Fransa mukimi firmaya yapılacak ödemelerin ticari kazanç olarak Anlaşmanın 7’nci maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.
Anlaşma hükümlerinden yararlanmak isteyen Fransa mukimlerinin Fransa'da tam mükellef olduklarını ve tüm dünya kazançları üzerinden bu ülkede vergilendirildiklerini Fransa yetkili makamlarından alınacak bir belge (mukimlik belgesi) ile kanıtlamaları ve bu belgenin aslı ile noterce veya Fransa'daki Türk Konsolosluklarınca tasdik edilen Türkçe tercümesinin bir örneğinin vergi sorumlularına ibraz edilmesi gerekmektedir. Vergi sorumluları teslim aldıkları bu belgeyi gerektiğinde yetkili makamlara ibraz etmek üzere muhafaza edeceklerdir. Söz konusu belgenin ibraz edilememesi durumunda ise ilgili Anlaşma hükümleri yerine iç mevzuat hükümlerimizin uygulanacağı tabiidir.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Fransa'da mukim … firması tarafından … aracılığıyla Şirketin reklamının yaptırılması ve dijital içeriklerin oluşturulması suretiyle verilen hizmetlere ilişkin yapmış olduğu giderlerden Şirketin payına düşen tutarların yansıtılması işlemi, söz konusu hizmetlerden Türkiye'de faydalanılması nedeniyle KDV'ye tabi olup, hesaplanan KDV'nin tamamının Şirket tarafından sorumlu sıfatıyla 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilerek ödenmesi gerekmektedir.
Yurt Dışına Verilen Peyzaj Projesi Hizmeti İçin Yurt Dışından Alınan Hizmetlerin Vergilendirilmesi Hakkında (25.12.2023 Tarih ve 613914 Sayılı Özelge)
firmanın yurt içi ve yurt dışına peyzaj projeleri hazırladığı, bu kapsamda Türkiye'de mukim bir firma tarafından Gürcistan mukimi firmaya yapılan peyzaj projesi işine ilişkin olarak proje çizim hizmeti verildiği, faturasını düzenleyerek hesaplanan katma değer vergisi (KDV) üzerinden gerekli tevkifat işlemlerini de gerçekleştirildiği, ancak bahse konu peyzaj projelerinin hazırlanabilmesi için gerekli olan yine Gürcistan'da bulunan başka bir firmadan projelerin onay ve sunum zorunluluğu zemin etütleri, üç boyutlu maketleri, proje tanıtım işleri, toprak yapısı ve iklim bilgileri konularında hizmet alındığı belirtilerek, yapılacak ödemelerden çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması kapsamında stopaj ve KDV tevkifatı yapılıp yapılmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması ve Kurumlar Vergisi Mevzuatı Yönünden:
Gürcistan mukimi şirketin Anlaşmanın 5 inci maddesi kapsamında Türkiye'de bir işyerine sahip olmaksızın sunduğu söz konusu hizmetler dolayısıyla elde edeceği gelirleri vergileme hakkı, Anlaşmanın yukarıda yer verilen 7’nci maddesinin 1’inci fıkrası uyarınca yalnızca Gürcistan'a ait olacaktır. Ancak, bu hizmetin Türkiye'de bir işyeri vasıtasıyla ifa edilerek gelir elde edilmesi durumunda ise, bu işyerine atfedilebilen gelir miktarıyla sınırlı olmak üzere, Türkiye de vergileme hakkına sahip olacaktır. Türkiye'nin de vergilendirme hakkı bulunduğu durumlarda, Türkiye'de ödenen vergiler Anlaşmanın "Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Yöntemi" başlıklı 22’nci maddesinin 1 inci fıkrası çerçevesinde Gürcistan'da ödenecek vergilerden mahsup edilebilecektir.
Katma Değer Vergisi Mevzuatı Yönünden:
Yurt içi mukimi firmaya verilen peyzaj projesi çizim hizmetine ilişkin olarak, Gürcistan'da bulunan başka bir firmadan projelerin onay ve sunum zorunluluğu nedeniyle zemin etütleri, üç boyutlu maketler, proje tanıtım işleri, toprak yapısı ve iklim bilgileri konularında almış olunan hizmetten Türkiye'de yararlanılması nedeniyle, bu hizmetler KDV'ye tabi olacak ve söz konusu KDV Şirket tarafından 2 No.lu KDV beyannamesiyle sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenecektir.
Yurt Dışı Mukim Firmadan Alınan Test Hizmetinde KDV ve Stopajı Hakkında (11.01.2024 Tarih ve 21077 Sayılı Özelge)
Şirketin yurt içi ve yurt dışında "Enerji Nakil Hattı" projelerinin anahtar teslimi yapım işlerini gerçekleştirdiği, yapılan "Enerji Nakil Hatları"nda kullanılan galvanizli çelik direk, iletken, izolator, hırdavat gibi malzemelerin işveren tarafından belirlenen teknik şartnameye uygunluğunun test edilmesinin istendiği, bu malzemelerin testlerinin uluslararası akreditasyonu olan yurt dışı firmalar aracılığı ile gerçekleştirildiği, yurt içinde uhdenizde devam eden "Enerji Nakil Hattı" projelerinizde kullanılacak malzemelerin testlerinin Romanya, Macaristan, İspanya gibi ülkelerde yerleşik firmalar aracılığı ile yaptırıldığı, bu ülkelerin ülkemiz ile Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması olan veya olmayan ülkelerdeki firmalar olabildiği, yapılan bu test işlemleri sonucunda tarafınıza "test hizmeti" faturası düzenlendiği belirtilerek, yurt dışı firmalar tarafından düzenlenen bu faturalar dolayısıyla katma değer vergisi (KDV) ve stopaj yönünden yapılacak işlemler hakkında görüş talep edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Enerji nakil hattı projelerinde kullanılan galvanizli çelik direk, iletken, izolatör ve hırdavat gibi malzemelerin teknik şartnameye uygunluğunun tespiti için yurt dışında mukim şirketlerden alınacak test hizmetine yönelik yapılan ödemelerin, serbest meslek faaliyeti karşılığı yapılan ödemeler olarak değerlendirilmesi ve üzerinden %20 oranında vergi kesintisi yapılması gerekmektedir. Diğer taraftan, hizmet alınan yurt dışındaki şirketlerin mukimi bulunduğu ülkeler ile Ülkemiz arasında akdedilen çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması hükümlerinin öncelikle olarak uygulanacağı tabiidir.
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Yönünden:
Macaristan mukimi şirketin icra ettiği, enerji nakil hattı projenizde kullanılacak malzemelerin test edilmesi faaliyetlerinin serbest meslek kazancı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda yukarıda madde metninde yer verilen Türkiye-Macaristan Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasının 14’üncü maddesinin 1 inci fıkrasına göre, Macaristan mukimi şirket tarafından verilen test hizmetleri Türkiye'de bir sabit yer vasıtasıyla icra edilirse Türkiye'nin de bu gelirleri iç mevzuat hükümlerimiz çerçevesinde vergileme hakkı bulunmaktadır. Anlaşma hükümlerinden yararlanabilmek için ilgili teşebbüsün Macaristan'da tam mükellef olduğunun ve tüm dünya kazançları üzerinden bu ülkede vergilendirildiğinin Macaristan yetkili makamlarından alınacak bir belge ile kanıtlanması ve bu belgenin aslı ile Türkçe tercümesinin Noterce veya bu ülkedeki Türk Konsolosluklarınca tasdik edilen bir örneğinin vergi sorumlularına veya ilgili vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir. Mukimlik belgesinin ibraz edilememesi durumunda ise ilgili anlaşma hükümleri yerine iç mevzuat hükümlerimiz uygulanacaktır.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Şirket tarafından yurtdışı firmalardan temin edilen test hizmetinden Türkiye'de faydalanıldığından, alınan bu hizmet KDV'ye tabi olup bu işlemden doğan KDV'nin sorumlu sıfatıyla 2 No.lu KDV beyannamesi ile beyan edilerek ödenmesi gerekmektedir. Bu şekilde ödenen KDV'nin, 1 No.lu KDV beyannamesinde genel hükümlere göre indirim konusu yapılması mümkündür.
Türkiye'de Yerleşmiş Olmayan Yabancı Uyruklu Kişilere Türkiye'de Verilen Sağlık Hizmetleri Hakkında (06.11.2023 Tarih ve 511253 Sayılı Özelge)
Türkiye'de yerleşik olmayan kişilere diş hekimi olarak sağlık hizmeti sunulduğu, Sağlık Bakanlığından alınması gereken sağlık turizmine yönelik ruhsatınızın bulunmaması nedeniyle yurt dışında mukim kişilere verilecek söz konusu hizmetin gelir vergisi ve katma değer vergisinden (KDV) istisna olup olmadığı hususunda görüş talep edilmiştir.
Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:
Türkiye'de yerleşik olmayan kişilere verilen sağlık hizmetlerinden elde edilen gelirin % 50'sini Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesinin 13 numaralı bendine göre gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden indirmesi mümkün bulunmakta birlikte özelge talep formunda da belirtilen faaliyet ile ilgili olarak Sağlık Bakanlığından alınması gereken sağlık turizmine ilişkin ruhsat bulunmadığından, 193 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (13) numaralı bendinde yer alan indirimden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
hastaneler (kamu, özel, üniversite), tıp merkezleri, polikliniklerin yanında Sağlık Bakanlığından izin almak suretiyle faaliyette bulunan; aile ve toplum sağlığı merkezleri, muayenehaneler, laboratuvarlar, müesseseler, ağız ve diş sağlığı hizmeti sunan özel sağlık kuruluşları, ambulans hizmetleri sunan kuruluşlar, diyaliz merkezleri, fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezleri, genetik hastalıklar tanı merkezleri, hiperbarik oksijen tedavisi uygulanan özel sağlık kuruluşları, hemoglobinopati tanı merkezleri, madde bağımlılığı tedavi merkezleri, üremeye yardımcı tedavi merkezleri, terapötikaferez merkezleri, geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulama merkezleri, kordon kanı bankaları ile kaplıcaların Türkiye'de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu gerçek kişilere verdikleri koruyucu hekimlik, teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinde istisna uygulanır.
Sağlık Bakanlığınca izin verilen sağlık kurum ve kuruluşu olunması durumunda, Türkiye'de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu gerçek kişilere, münhasıran sağlık kurum ve kuruluşlarının bünyesinde verilen diş hekimliği hizmeti KDV Kanununun (13/l) maddesi hükmü gereğince KDV'den istisna olacaktır. Diğer taraftan, diş hekimliği hizmeti kapsamında ifa edilebilen estetik amaca yönelik hizmetlerin (lazerle diş beyazlatma vb.) bahse konu istisna uygulaması kapsamında değerlendirilemeyeceği tabiidir.
Türkiye'de Faaliyet Gösteren ve Yurt Dışı Denizlerde Tekne Kiralama Hizmeti İle İştigal Etmekte Olan Bir Firmaya Verilen Aracılık Hizmetinde KDV Hakkında (03.01.2024 Tarih ve 7175 Sayılı Özelge)
Şirketin yurt dışı denizlerde tekne kiralama hizmeti ile iştigal etmekte olan Türkiye'de mukim bir firmaya aracılık hizmeti verdiği belirtilerek, Şirketiniz tarafından verilen aracılık hizmetinin katma değer vergisine (KDV) tabi olup olmadığı hususunda görüş talep edilmektedir.
Tekne kiralama hizmeti ile iştigal etmekte olan Türkiye'de mukim firmaya yurt dışı denizlerde tekne kiralama hizmetine yönelik Şirket tarafından verilen aracılık hizmeti, yurt dışında ifa edildiğinden ve bu hizmetten yurt dışında faydalanıldığından KDV'nin konusuna girmemektedir.
Türkiye Mukimi Şirketin Fas ve Cezayir'de Bulunan Şubelerine Verilen Avukatlık Hizmetinin Vergilendirilmesi Hakkında (20.11.2023 Tarih ve 1312115 Sayılı Özelge)
Serbest meslek faaliyeti çerçevesinde avukatlık faaliyeti ile iştigal edildiği, … 'nin Fas Krallığında ve Cezayir'de faaliyet gösteren şubelerinin ve iştiraki olan Cezayir mukimi … Adi Ortaklığının yurt dışındaki davaları için avukatlık hizmeti verildiği, verilen avukatlık hizmeti nedeniyle serbest meslek makbuzlarını adı geçen Şirketin yurt dışındaki şubeleri ve Adi Ortaklığı adına düzenlenen, ödemelerin ise Fas ve Cezayir ülkelerinin mevzuatının imkan vermemesi nedeniyle … tarafından yapıldığı belirtilerek, söz konusu avukatlık hizmeti karşılığında yapılan ödemeler üzerinden gelir vergisi stopajı yapılıp yapılmayacağı ve verilen hizmetin katma değer vergisi (KDV)'ye tabi olup olmadığı hususlarında görüş talep edilmektedir.
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Yönünden:
… nin Fas Krallığında faaliyet gösteren şubesinin yurt dışındaki davaları için verilen avukatlık hizmeti karşılığında elde edilen gelirin Türkiye-Fas Anlaşmasının 14’üncü maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerekmekte olup, Fas'ta faaliyetlerinizi icra etmek amacıyla sürekli kullanabileceğiniz sabit bir yere sahip olmadığınız sürece bu faaliyetinizden elde edilen gelir yalnızca Türkiye'de vergilendirilecektir. Fas'ta sürekli kullanabileceğiniz sabit bir yere sahip olunması durumunda ise; avukatlık hizmetinden elde ettiğiniz gelir bu sabit yere atfedilebilen miktarla sınırlı olmak üzere, Fas'ta da vergilendirilebilecektir. Böyle bir durumda ise, Fas'ta vergilendirilen bu gelir, Türkiye-Fas Anlaşmasının "Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi" başlıklı 22’nci maddesinin 1/a bendi uyarınca; Türkiye'de vergiden istisna edilecektir. Ancak, Türkiye'de, geriye kalan gelire ilişkin vergi hesaplanırken istisna edilen gelir sanki vergiden istisna değilmiş gibi bir vergi oranı uygulanabilecektir.
Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:
Fas ve Cezayir'de mukim firmalara yurt dışında verilen serbest avukatlık hizmeti nedeniyle elde edilen gelirin serbest meslek kazancına dahil edilerek geçici ve yıllık vergilendirme dönemlerinde beyan edilmesi gerekmektedir. Diğer taraftan, yurt dışındaki avukatlık hizmetinin karşılığı olan ödeme Türkiye'deki … tarafından yapıldığından, ödemenin yapıldığı esnada adı geçen şirket tarafından Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinin (b) alt bendi uyarınca % 20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmekte olup tarafınızca da söz konusu ödeme için avukatlık hizmetinden faydalanan şube veya iştirak adına serbest meslek makbuzu düzenlenmesi gerekmektedir.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Yurt içinde vergi mükellefi olan müvekkili Şirketin yurtdışı şubeleri ve ortaklığının yurtdışındaki davalarına yönelik olarak tarafça yurtdışında verilen avukatlık hizmeti, Türkiye'de ifa edilmediğinden ve söz konusu hizmetten yurtdışında faydalanıldığından KDV'nin konusuna girmemektedir.
Toplu SMS Hizmetinin Özel Matraha Tabi Olup Olmadığı Hakkında (11.01.2024 Tarih ve 7254 Sayılı Özelge)
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun … Operatör kodu ile yetkilendirdiği Sabit Telefon Hizmeti ve Sanal Mobil Şebeke Hizmeti (STH ve SMSH) lisansı sahibi … nin acentesi olduğunuz ve bu Şirketten aldığınız ön ödemeli toplu SMS kontörlerinin perakende satışını gerçekleştirdiğiniz belirtilerek söz konusu satışın özel matrah uygulamasına tabi olup olmadığı hususunda görüş talep edilmektedir.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun … Operatör kodu ile yetkilendirdiği STH ve SMSH lisansı sahibi … nin ön ödemeli SMS kontörlerinin satışında özel matrah uygulanması ve Şirket tarafından distribütör ve bayi karını da ihtiva edecek şekilde hesaplanan KDV'nin ön ödemeli satışların yapıldığı dönemde beyan edilmesi gerekmektedir. Şirket tarafından bu Şirketten alınan SMS kontörlerinin satışında ise KDV hesaplanmayacaktır.
Tel Elek, Çelik Tel Elek, Tel Kafes, Elek Telleri İçin Yan Gergi Sacı ve Tel Çit Üretiminde KDV Tevkifatı Hakkında (06.11.2023 Tarih ve 160378 Sayılı Özelge)
Şirketin üretimi ve toptan satışını yaptığı elek ve tel ürünlerin tesliminde KDV tevkifatı uygulanıp uygulanmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Şirketin kapasite raporunda belirtilen ve özelge talebinize görselleri eklenen ürünlerden rulo halindeki çelik tel kafes, çelik tel çit ürünlerinin tesliminde mezkur Tebliğin (I/C-2.1.3.3.8.) bölümü kapsamında (4/10) oranında, 1/11/2022 tarihinden itibaren tesliminde ise (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanması; bu ürünlerden imal edilmiş ancak uzun veya yassı ürün olarak nitelendirilmeyecek panel kafes ve panel çit ürünleri ile taş kırma ve eleme makinaları yedek parçası niteliğindeki çelik tel elek ve elek telleri için yan gergi sacı teslimlerinde ise tevkifat uygulanmaması gerekmektedir.
Teknokentte Faaliyet Gösteren Firmanın Yazılım ve Raporlama Teslim ve Hizmetinde KDV Hakkında (25.12.2023 Tarih ve 614610 Sayılı Özelge)
Teknoloji Geliştirme Bölgesi …'ta faaliyet gösteren Firmanız ile T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) arasında yapılmış olan sözleşme gereğince, araştırma-geliştirme (Ar-Ge) faaliyeti olarak değerlendirilen 84221 STB kodlu "… Klinik Çalışma" projesi kapsamında, veri girişi, veri toplama, veri yönetimi/sorgu oluşturma, gönüllü takip, randomizasyon, klinik araştırma yönetimi sistemi(CTMS), interaktif web tabanlı yanıt sistemi, (IWRS), interaktif ses tabanlı yanıt sistemi(IVRS), e-onam, VOIP otomatik anket aramaları, aşı/ürün takip, aşı/ürün sıcaklık izlem, malzeme yönetimi, labaratuvar yönetimi, etkililik ve güvenlilik analizlerinin raporlanmasını kapsayan web tabanlı uygulama yazılımları hazırlanarak TÜSEB'in belirlediği araştırma merkezlerine teslim edildiği, bu yazılımların kullanılması suretiyle elde edilen verilerin de yine Firma tarafınca analiz edilerek raporların hazırlandığı ve TÜSEB ile paylaşıldığı belirtilerek, söz konusu yazılım, veri analizi ve raporlama teslim ve hizmetlerinin 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun (KDV) geçici 20’nci maddesi kapsamında istisna olup olmadığı hususunda görüş talep edilmektedir.
4691 sayılı Kanun kapsamında kurulan … Teknoloji Geliştirme Bölgesi … 'ta faaliyette bulunan Firmanın kurum kazancının kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre içinde ve münhasıran bu bölgede üretilmek ve KDV Genel Uygulama Tebliğinin yukarıda yer alan bölümünde belirtilen yazılımlardan olmak koşuluyla, TÜSEB ile yapmış olduğunuz sözleşme gereğince 84221 STB kodlu "… Klinik Çalışma" projesi kapsamında web tabanlı uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetlerinin KDV'den istisna tutulması mümkündür.
Ancak, bahse konu yazılımların kullanılması suretiyle toplanacak verilerin analizi ve raporlanması hizmetlerinin 3065 sayılı Kanunun geçici 20’nci maddesi gereğince KDV'den istisna tutulması mümkün bulunmamaktadır. Bu kapsamda, Firma tarafınca verilen yazılım şeklindeki teslim ve hizmetlere ilişkin bedelin, toplam bedelden ayrıştırılması ve faturada ayrıca gösterilmesi halinde, 3065 sayılı Kanunun geçici 20’nci maddesine göre istisna hükmünden yararlanılması mümkün olup, bedelin ayrıştırılamaması halinde ise faturada gösterilen toplam bedel üzerinden KDV hesaplanması gerekmektedir.
Taşınmaz Satışında KV ve KDV İstisnası Hakkında (18.12.2023 Tarih ve 19584 Sayılı Özelge)
… Tarihinden itibaren Kooperatifin aktifinde kayıtlı bulunan arsaların T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına olan kredi borcundan kalan tutarın ödenebilmesi amacıyla ihale yoluyla küçük sanayi sitesi meslek erbaplarına satılması durumunda söz konusu satışın kurumlar vergisi ve katma değer vergisi (KDV) yönünden istisna kapsamında olup olmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Kooperatife ait … yılında iktisap edildiği belirtilen arsa vasıflı taşınmazın ihale yoluyla satışından elde edilen kazancın kurum kazancınıza dahil edilerek vergilendirilmesi gerekmekte olup, bahse konu kazancınızın Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan şartların taşınması halinde istisnaya konu edilmesi mümkün bulunmaktadır. Diğer taraftan, taşınmaz ticareti ve kiralaması faaliyetlerinde kullanılan taşınmazların satışından elde edilen kazançların ise söz konusu istisnaya konu edilemeyeceği tabiidir.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
… Tarihinden önce Kooperatifin aktifinde bulunan arsaların küçük sanayi sitesi meslek erbaplarına satışı, söz konusu arsaların en az iki tam yıl süreyle Kooperatifin aktifinde bulunması ve Kooperatifçe ticareti yapılan taşınmazlardan olmaması şartıyla, 3065 sayılı Kanunun geçici 43’üncü maddesi kapsamında KDV'den istisna olacaktır.
Sözleşme Kapsamında Şirkete Bedelsiz Olarak Aktarılan Taşınmazların Vergi Mevzuatı Yönünden Değerlendirilmesi Hakkında (28.07.2023 Tarih ve 309672 Sayılı Özelge)
Sermayesinin tamamı Özelleştirme İdaresi Başkanlığına ait kamu şirketi olan, Özelleştirme Yüksek Kurulunun 7/5/2008 tarih ve 2008/29 sayılı Kararına istinaden Şirket ile … arasında işletme hakkı devir sözleşmesi tanzim edildiği, mezkur sözleşmenin "Geri Devir" başlıklı kısmında, sözleşme süresince işletici firma tarafından her ne şekilde olursa olsun sözleşme konusu ile ilgili olarak edinilen her türlü taşınmazın mülkiyetinin sözleşmenin sona ermesi durumunda Şirket adına tescil ettirileceği ve bunlara ait tüm hakların bedelsiz olarak Şirkete devredileceğinin ifade edildiği, bu kapsamında … tarafından 4 adet taşınmazın mülkiyetinin Şirketinize bedelsiz olarak aktarıldığı ve Şirket adına tapuda tescilinin yapıldığı belirtilerek, bedelsiz olarak devredilen taşınmazların hangi değerleme ölçüsü ile değerleneceği, devir işleminin Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu karşısındaki durumu hususlarında görüş talep edilmiştir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Şirket ile … arasında imzalanan sözleşme süresince edinilen taşınmazların mülkiyetinin bedelsiz olarak devredildiği tarih itibarıyla ilgili yıl kurum kazancının tespitinde hasılat olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Vergi Usul Kanunu Yönünden:
...nin Şirket yaptığı söz konusu bedelsiz gayrimenkul devirlerine/teslimlerine ilişkin olarak adı geçen Şirket tarafından 213 sayılı Kanunun 267’nci maddesi uyarınca hesaplanacak emsal bedel üzerinden adınıza genel hükümler çerçevesinde fatura düzenlenmesi ve gayrimenkullerin Şirketin kayıtlarına intikalinde söz konusu tutarın satın alma bedeli olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Şirket ile ... arasında imzalanan sözleşmeye istinaden, sözleşme süresince edinilen taşınmazların mülkiyetinin Şirketinize bedelsiz devri KDV'ye tabi olup, söz konusu bedelsiz devir için emsal bedel üzerinden KDV hesaplanması gerekmektedir.
Sıcak Daldırma Galvanizli Toprakarme Şeriti Adlı Ürünün Tesliminde KDV Tevkifatı Uygulanıp Uygulanmayacağı Hakkında (19.09.2023 Tarih ve 999655 Sayılı Özelge)
Şirket tarafından otoyollar, köprüler, demiryolları, viyadükler, limanlar gibi altyapı yatırımlarında kullanılan ve üzerinden her türlü trafiğin geçebilmesini mümkün kılan sıcak daldırm a galvanizli toprakarme şeriti (donatılı zemin veya toprakarme) adlı ürünün, nihai ürün (mamul) olarak donatılı zeminlerde kullanıldığı belirtilerek, söz konusu ürünün tesliminde katma değer vergisi (KDV) tevkifatı uygulanıp uygulanmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Şirket tarafından donatılı zeminlerde kullanılan sıcak daldırma galvanizli toprakarme şeriti (donatılı zemin veya toprakarme) tesliminde 1/5/2022 tarihinden itibaren mezkûr Tebliğin (I/C-2.1.3.3.8.) bölümü kapsamında (4/10) oranında, 1/11/2022 tarihinden itibaren teslimlerde ise (5/10) oranında KDV tevkifat uygulanması gerekmektedir.
Serbest Bölgede Faaliyette Bulunan Firmanın Araç Alımında Ödediği KDV'nin İndiriminin Mümkün Olup Olmadığı Hakkında (02.01.2024 Tarih ve 2645 Sayılı Özelge)
… Serbest Bölgesi sınırları içerisinde organik gıda ihracat işi ile iştigal edilen ve katma değer vergisi (KDV) mükellefiyetinin bulunmadığı, işçilerin gidiş gelişi için kullanılan servis aracının satılarak yeni bir servis aracı alınacağı, eski aracın satışından tahsil edilen KDV'nin bu işleme ilişkin verilecek KDV beyannamesi ile beyan edileceği, aynı ay içinde yeni bir servis aracının alındığı belirtilerek söz konusu araç alımında ödenen KDV'nin indiriminin mümkün olup olmadığı hususunda görüş talep edilmektedir.
Yurt içinde trafik tescili yapılan araçlar hem serbest bölgede hem de serbest bölge dışında kullanılabileceklerinden, bu araçların ihracat istisnası hükümleri kapsamında serbest bölgeye teslim edilmesi mümkün olmayıp, Şirketinize serbest bölge dışında Türkiye'nin diğer yerlerinden satışı yapılacak servis aracı teslimi KDV'ye tabi olacaktır. Şirketiniz tarafından işçilerin gidiş gelişi için kullanılmak üzere satın alınan araca ilişkin yüklenilen KDV'nin 3065 sayılı KDV Kanununun 29/1 inci maddesi kapsamında indirimi mümkün bulunmaktadır. Öte yandan, serbest bölgede faaliyette bulunan Şirket adına kayıtlı kullanılmış servis aracının serbest bölge dışında Türkiye'nin diğer yerlerine teslimi KDV'ye tabidir.
Serbest Bölgede Faaliyet Gösteren Firmanın KDV Açısından Durumu Hakkında (14.06.2023 Tarih ve 655113 Sayılı Özelge)
Serbest bölgede faaliyet gösteren şube tarafından yurt dışına yapılan satışlar nedeniyle elde edilen kazançların katma değer vergisinden (KDV) istisna olup olmadığı ile KDV beyannamesinde gösterilip gösterilmeyeceği hususlarında görüş talep edilmektedir.
Serbest bölgede bulunan şube tarafından yurt dışında bulunan müşterilere bu bölgeden yapılan teslimler, 3065 sayılı Kanunun 16/1-c maddesine göre KDV'den istisnadır. Öte yandan, söz konusu teslimlere ilişkin tutarlar ilgili dönem beyannamesinin "İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler" kulakçığında "Kısmi İstisna Kapsamına Giren İşlemler" tablosunda 235 kod numaralı (Transit ve Gümrük Antrepo Rejimleri ile Geçici Depolama ve Serbest Bölge Hükümlerinin Uygulandığı Malların Teslimi) işlem türü satırı kullanılmak suretiyle beyan edilecektir.
Savunma Sanayii Başkanlığına Yapılan Kamuflaj Yazlık Elbise, Uyku Tulumu ve Çorap Teslimlerinin KDV Kanununun 13/F Maddesi Kapsamında Değerlendirilip Değerlendirilemeyeceği Hakkında (21.11.2023 Tarih ve 47589 Sayılı Özelge)
Savunma Sanayii Başkanlığı ile yapılan … tarih ve … sayılı 24.400 Adet Kamuflaj Yazlık Elbise ve 23.000 Adet Rüzgarlık Takımı, … tarih ve … sayılı 10.000 Adet Uyku Tulumu ve … tarih ve … sayılı 100.000 Adet Çorap Seti Tedariki Projesi Sözleşmesi kapsamında Savunma Sanayii Başkanlığına düzenlenen faturalara konu teslimlerin 3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun (13/f) maddesi çerçevesinde istisna olup olmadığı hususunda görüş talep edilmektedir.
Savunma Sanayi Başkanlığına yapılan teslimlerin; 3065 sayılı KDV Kanununun 13/f maddesinde belirtilen araç, silah ve sistemlerine ilişkin mühimmat, yedek parça ve eklentileri ile söz konusu araç, silah ve sistemlerinin Ar-Ge yazılım, üretim, montaj, tadil-bakım, onarım ve modernizasyonuyla doğrudan ilgili olmaması ve tarafça ibraz edilen sözleşmelerin tedarik sözleşmesi olması ve Savunma Sanayi Projesi olarak değerlendirilemeyeceğinden ''kamuflaj yazlık elbise, rüzgarlık takım, uyku tulumu ve çorap'' teslimlerine istisna uygulanması mümkün bulunmamaktadır.
Satışı Yapılan Damızlık Hayvan Teslimlerinde KDV Hakkında (06.09.2023 Tarih ve 10586 Sayılı Özelge)
Damızlık Düve Yetiştiriciliğinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama Esasları Tebliği (2016/39) kapsamında ülkemizin ihtiyaç duyduğu büyükbaş hayvan ıslahının sağlanması, damızlık düvelerin yurt içinden karşılanması, et ve süt üretiminde verimlilik ile kalitenin artırılması ve hayvan ithalatının azaltılması için yatırım süreci tamamlanarak Şirketin kurulduğunu belirterek damızlık vasfı kazanan büyükbaş hayvanların satışına başlanması planlanan ve satışı yapılacak damızlık büyükbaş hayvanların teslimlerinin Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun 17/1-a maddesine göre istisna olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hususunda görüş talep edilmektedir.
3065 sayılı Kanunun 17/1-a maddesinde yer alan istisna aynı maddede sayılan kurum ve kuruluşların teslim ve hizmetlerini kapsamakta olup, bu kurum ve kuruluşlar arasında yer almayan Şirketin damızlık düve teslimleri genel hükümlere göre KDV'ye tabi tutulacaktır.
Organize Sanayi Bölgesinin Aydınlatma İşlerine İlişkin Aydınlatma Direği ve Aydınlatma Armatürleri Alımlarının KDV'den İstisna Olup Olmadığı Hakkında (27.07.2023 Tarih ve 145827 Sayılı Özelge)
Organize Sanayi Bölgeniz için yapılacak olan elektrik işlerinin eklentisi olan "aydınlatma direkleri" ve "aydınlatma armatürleri" alımının Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun 13/j maddesinde yer alan istisna hükmü kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hususunda görüş talep edilmektedir.
Organize Sanayi Bölgenizde yapılacak elektrik işlerinin mütemmimi olması ve tamir, bakım, onarım işlerine ilişkin olmaması kaydıyla, tarafça yapılacak söz konusu "aydınlatma direkleri" ve "aydınlatma armatürleri" teslimlerinin KDV Kanununun 13/j maddesi çerçevesinde KDV'den istisna tutulması mümkündür.
Organize Sanayi Bölgesinde Yapılan İşyerlerinin İşyeri Yapı Kooperatifince Üyelerine Tesliminde KDV İstisnası Hakkında (30.10.2023 Tarih ve 62377 Sayılı Özelge)
Organize sanayi bölgesi içerisinde yer alan arsa üzerine üyelerinize teslim edilmek üzere toplu işyeri inşaatına başlanacağı, müteahhit firma ile Kooperatif arasında imzalanacak sözleşmenin damga vergisi muafiyeti kapsamında olup olmadığı, yapımı tamamlanacak işyeri teslimlerinin katma değer vergisine (KDV) tabi olup olmadığı, teslim aşamasında belge düzeninin ne şekilde olacağı ve işyeri teslimlerine ilişkin tapuda yapılacak işlemlerde harç aranılıp aranılmayacağı hususlarında görüş talep edilmiştir.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Kooperatifin kuruluş amacının ve faaliyetlerinin küçük sanayi sitelerinin kurulmasına yönelik olması halinde; Kooperatifinizin küçük sanayi sitesi içindeki arsa ve işyeri teslimleri 3065 sayılı Kanunun 17/4-k maddesi kapsamında, işyerlerinin inşasına ilişkin Kooperatife yapılacak mal teslimleri ile hizmet ifaları ise 3065 sayılı Kanunun 13/j maddesi kapsamında KDV'den istisna olacaktır.
Vergi Usul Kanunu Yönünden:
Kooperatif tarafından üyelere yapılan işyeri teslimlerinde, işyerlerinin teslim tarihinden itibaren azami yedi gün içinde üyeleriniz adına fatura düzenlenmesi gerekmektedir.
Damga Vergisi Ve Harçlar Kanunu Yönünden:
Organize sanayi bölgeleri sınırları içinde yer alan arsaların tahsisi nedeniyle şerhi gerektiren işlemleri ile bu arsa ve üzerine inşa edilen binaların tahsis edilene devir ve tescili işlemlerinden, 492 sayılı Harçlar Kanununun 59/n bendi uyarınca alıcı ve satıcıdan harç aranılmaması gerekmekte olup kendisine arsa tahsis edilenlerin bu arsa üzerine inşa ettiği binaları bir başkasına devri işleminin bu kapsamda değerlendirilmesi mümkün değildir.
Bu itibarla, organize sanayi bölgesinde Kooperatife tahsis ve satışı yapıldığı anlaşılan arsa üzerine inşa edilen yapıların kooperatif ortaklarına devri işleminin, Harçlar Kanununun 59/n bendi kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmayıp, söz konusu devir işlemlerinden 492 sayılı Harçlar Kanuna bağlı (4) sayılı tarifenin I/15 fıkrası uyarınca harç alınması gerekmektedir. 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun konusunu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yer alan kağıtlar oluşturmaktadır.
Malın Millileşmesinden Sonra İade Edilmesinde KDV Hesaplanıp Hesaplanmayacağı Hakkında (22.12.2023 Tarih ve 1501038 Sayılı Özelge)
Şirket tarafından ithal edilen ürünlerin millileştirilmeden antrepodan devir yoluyla Türkiye'de vergi mükellefi olan bir firmaya satıldığı ve faturanın katma değer vergisi (KDV) hesaplanmadan düzenlendiği, alıcı firmanın %8 oranında KDV ödeyerek bu malları gümrükten çektiği, ancak söz konusu ürünlerin bir kısmının Şirkete iade edildiği belirtilerek, Şirket adına düzenlenecek iade faturasında KDV uygulanıp uygulanmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Gümrük Kanunu uyarınca gümrük antrepo rejimi veya geçici depolama hükümlerinin uygulandığı yerlerde bulunan eşyanın, yurt dışından getirilerek bu yerlere konulması ve bu yerlerde teslimi eşya millileşmedikçe KDV'den istisna tutulacaktır. Ancak, daha önce gümrük antrepo rejimine tabi olduğu için KDV istisnası kapsamında teslim edilen bir mal millileştikten (serbest dolaşıma girişinden) sonra bu mal gümrük antrepo rejiminin uygulandığı mal olma özelliğini kaybetmektedir.
Daha önceki safhalarda istisna kapsamında işlem yapılsa dahi eşyanın millileşmesinden sonra bu eşyanın istisna düzenlemesinden kaynaklanan sonuçlardan yararlanabilmesine imkân bulunmamaktadır. Bu çerçevede, gümrük antrepo rejimine tabi olduğu için tesliminde KDV istisnası uygulanan ürünlerin, satın alan firma tarafından söz konusu ürünler millileştirildikten sonra Türkiye'de Şirkete iade edilmesi durumunda, Şirket adına düzenlenecek iade faturasında %8 oranında KDV hesaplanması gerekmektedir.
Küçük Sanayi Sitelerinin İnşasına İlişkin İstisna Hakkında (12.09.2023 Tarih ve 40259 Sayılı Özelge)
İşyeri yapı kooperatifin kuruluş amacına uygun olarak üyelerine işyeri yapım işini gerçekleştirdiğini, işyeri yapım aşamasında 3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun 13/j maddesi kapsamında KDV istisna belgesi aldığınızı, istisna kapsamında alımlar yapılarak inşaatların tamamlandığı, kura ile işyeri dağılımları yapılarak işyeri yapı kullanım izin belgelerinin alındığı, imalatlar ve kredili ödemeler devam ettiğinden mülkiyeti hala kooperatif tüzel kişiliğine ait olan işyerlerinin bila bedel kira karşılığı üyelerin kullanımına verildiği ve işyerlerindeki tasarruf hakkının kooperatifinde bulunduğu belirtilerek, kooperatif üyelerinden birinin işyerinde büyük bir yangın çıktığı ve işyerinin kullanılmaz hale geldiğinden bu işyerinin yeniden inşaatının işyeri sahibi üyenin kooperatife yapacağı ödemeler karşılığı kooperatif tarafından orijinal projeye uygun olarak yaptırılacağı, kooperatif tüzel kişiliğinin marifeti ile yeniden yapılacak bu işyeri inşaatının KDV Kanununun 13/j maddesi kapsamında KDV istisnasından faydalanarak yapılıp yapılamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Kooperatif adına düzenlenen istisna belgesinde işin bitim tarihinin … olduğu, yapı kullanma izin belgesinin … tarihinde alındığı ve inşaatın tamamlanarak işyerlerinin bila bedelle üyelerin kullanımına bırakıldığı dikkate alındığında, kullanıma bırakılma sonrasında münferit bir üyenin yanan işyerinin yeniden inşa edilmesine yönelik olarak KDV Kanununun 13/j maddesinde yer alan istisna hükmünden faydalanılması mümkün bulunmamaktadır.
Konut Teslimlerinden Doğan İade Taleplerinde Jeneratörün İade Hesabına Dahil Edilip Edilmeyeceği Hakkında (09.01.2024 Tari
Tarafça yapılan konut projelerinin iskan ve asansör ruhsatlarının alınabilmesi için ilgili belediyelerce 19.12.2007 tarih ve 26735 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanan "Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik" ve 25.08.1988 tarih ve 19910 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanan "Sığınak Yönetmeliği’ne uygunluğu bakımından jeneratör bulundurulması zorunluluğundan dolayı indirimli orana tabi konut teslimlerinize ilişkin jeneratör harcamalarına ait yüklenilen katma değer vergisinin (KDV) iade hesabına dahil edilip edilmeyeceği hususunda görüş talep edilmektedir.
Konut yapımına ilişkin zorunlu olmayan harcamalar iade hesabına dahil edilemeyeceğinden, söz konusu jeneratör harcamalarına ilişkin yüklenilen KDV'nin, indirim konusu yapılması mümkün olmakla birlikte indirimli orana tabi konut teslimlerine ilişkin iade hesabına dahil edilmesi mümkün değildir.
Konteyner Kurulum ve Montaj İşinde KDV Oranı ve Tevkifatı Hakkında (13.12.2023 Tarih ve 36926 Sayılı Özelge)
-….. İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünün konteyner kentlerin kurulum ve montaj işlerinin …… Büyükşehir Belediyesinin %100 iştiraki olan Şirketiniz tarafından gerçekleştirileceği, -Konteynerlerin montajı için gerekli altyapı (elektrik trafo, kanalizasyon, şebeke hatları, zemin düzeltme ve mıcır agrega serim) işlerinin de Şirket tarafından yapıldığı ya da üçüncü kişilere yaptırıldığı belirtilerek söz konusu işlemlerde uygulanması gereken katma değer vergisi (KDV) oranı ile bu işlemlerin KDV tevkifatına tabi olup olmadığı hususlarında görüş talep edilmektedir.
1) Şirket tarafından …… İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğüne konteynerlerin yaşama hazır hale getirilebilmesi için zaruri olan konteynerin elektrik ve su tesisatı işleri, konteynerin konulacağı zemine beton atılması, malzeme serilmesi, yağmur suyu tahliyesi gibi işler, kurulum ve montaj hizmetleri kapsamında değerlendirilerek %1 oranında KDV'ye tabi olacaktır.
2) Konteyner kurulum ve montaj hizmeti kapsamında değerlendirilemeyecek olan genel altyapı hizmetleri (elektrik, su şebekeleri, kanalizasyon sistemi, yol, kaldırım çalışmaları vb.) ise %18 oranında (10/7/2023 tarihinden itibaren ise %20 oranında) KDV'ye tabi olup, bu hizmetlerin Tebliğin (I/C-2.1.3.1/b) ayırımında sayılan söz konusu Müdürlüğe veya Tebliğin (I/C-2.1.3.1/a) ayırımında sayılanlara karşı ifa edilmesi ve KDV dahil bedeli 5 milyon TL ve üzerinde olması durumunda (alt yüklenicilere (taşeronlara) veya daha alt yüklenicilere devredilenler dahil), söz konusu hizmetler için KDV Genel Uygulama Tebliğinin (I/C-2.1.3.2.1.) bölümü kapsamında (4/10) oranında KDV tevkifatı uygulanması gerekmektedir.
Kiralanan Binek Otomobiller İçin Yapılan Harcamaların Gider Yapılıp Yapılamayacağı ile KDV'nin İndirimi Hakkında (18.12.2023 Tarih ve 1473219 Sayılı Özelge)
Şirketin faaliyet konusunun kısmen veya tamamen binek otomobillerin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olmadığı, kiralama yoluyla binek otomobil temin edildiği belirtilerek kiralanan her bir araç için 5.500 TL'nin üzerinde ödenen tutarlar ile kullanım giderlerinin %30'una ilişkin yüklenilen katma değer vergisinin (KDV) indirim konusu yapılıp yapılamayacağı hususlarında görüş talep edilmektedir.
Gelir Ve Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Şirket tarafından kiralanan binek otomobillere ilişkin olarak ödenen kira bedellerinin Gelir Vergisi Kanunu’nun 40’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde ilgili yıl için (2020 yılı için 5.500 TL) belirlenen tutarı aşması halinde, aşan kısma ait KDV'nin kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınmayacağı tabiidir. Öte yandan, aynı maddenin birinci fıkrasının (5) numaralı alt bendi gereğince kiralama yoluyla edinilen ve işletmede kullanılan binek otomobillere ait yakıt, bakım ve onarım gibi giderlerinin ise en fazla %70'i ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabileceğinden, gider olarak indirimi kabul edilmeyen tutarlara ait KDV'nin de kurum kazancının tespitine ilişkin şirketin kayıtlarında kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Kiralama yoluyla edinilen ve faaliyetinde kullanılan binek otomobillere ait kira bedellerine ve yakıt, bakım ve onarım gibi giderlerine ilişkin KDV'nin, söz konusu kira bedeli ve giderlerin Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunları uyarınca kazancın tespitinde gider olarak kabul edilen kısmına isabet eden kısmının indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
Kiracı Tarafından Ödenmeyen Elektrik, Su Bedellerinin Taahhütnameye İstinaden Ödenmesi Halinde Gider Yazılması ve İndirimi Hakkında (06.11.2023 Tarih ve 511280 Sayılı Özelge)
… İhtisas ve Karma Organize Sanayi Bölgesinde (…) bulunan fabrikada kiracı olan … firmasının … yılında kira borçlarını ödemeden ayrıldığı, 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgesi (OSB) Kanunu ve OSB Yönetmeliğine uygun olarak bütün iş yeri kiralamalarında elektrik, su, atık su ve aidat giderlerinin tahsilatının garanti altına alınması amacıyla organize sanayi bölgesinin kiracı ve kiralayandan taahhütname aldığı, … yılında kiracıya ait elektrik, su, aidat ve atık su bedelinin ilgili firmadan tahsil edilemediği için tarafınca yapılan taahhütnameye dayanarak ödenmesinin talep edildiği ve elektrik ve su güvence bedeli düşüldükten sonra kalan … TL borcun tarafça ödendiği belirtilerek ödenen bu bedellerin kayıtlara alınarak kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınamayacağı ve faturalarda gösterilen katma değer vergisinin indirim konusu yapılıp yapılamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
OSB Kanunu ve OSB Yönetmeliğine uygun olarak imzalanan taahhütname kapsamında ödenen kiracı …'ye ait söz konusu bedellerin Gelir Vergisi Kanunu’nun 40’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendi kapsamında ilgili dönem kurum kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır. Öte yandan, kiracıdan daha sonra tahsil edilecek bedellerin ise kurum kazancının tespitinde gelir olarak dikkate alınması gerektiği tabiidir.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Kiracının … nin elektrik ve su tüketimine ilişkin hesaplanan ancak 4562 sayılı OSB Kanunu ve OSB Yönetmeliğine uygun olarak imzalanan taahhütname kapsamında Şirketin ödediği KDV'nin, Şirket tarafından indirim konusu yapılması mümkün değildir.
KDV Kanununun geçici 37.ci maddesi kapsamında istisna uygulaması Hakkında (24.11.2023 Tarih ve 551204 Sayılı Özelge)
Turizme yönelik Yatırım Teşvik Belgesi (YTB) kapsamındaki otel inşaatına ilişkin merdiven ve balkon korkuluklarının imalatı ve montajı işinin 3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun geçici 37.ci maddesi kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususunda görüş talep edilmiştir.
3065 sayılı Kanunun geçici 37’nci madde hükmü, imalat sanayii ile turizme yönelik YTB kapsamında ilk defa yapılan yeni yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen KDV'nin iadesine yönelik olup, imalat sanayii ve turizm faaliyetlerinde kullanılan/faaliyete başlamış yapıların yenileme, tadilat, ilave vb. projelerine ilişkin inşaat işleri için mal ve hizmet alımlarında 3065 sayılı Kanunun geçici 37’nci maddesi kapsamında istisna uygulanması mümkün değildir. Turizme yönelik YTB kapsamında yeni yapılan otel inşaatına ilişkin merdiven ve balkon korkuluklarının imalatı ve montajı işi 3065 sayılı Kanunun geçici 37’nci maddesi kapsamında KDV'den istisnadır.
Katamaran Tesliminde KDV İstisnası Hakkında (01.11.2023 Tarih ve 63138 Sayılı Özelge)
Deniz ve kıyı sularında gezi veya tur bot ve teknelerinin işletilmesi ve yat işletmeciliği faaliyetinde bulunan Şirketin 13,99 m boy, 7,96 m genişlik, 3,27 m derinlik ve 16,6 ton Lagoon 46 marka katamaran tipli yelkenli tekne alarak kiralama işi yapılacağı belirtilerek, söz konusu katamaran alımında Katma Değer Vergisi Kanununun (KDV) 13/a maddesi kapsamında istisnadan faydalanıp faydalanılamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Bahse konu istisna uygulamasının, deniz ve hava ticaret filosu ile demiryolu ulaşım sisteminin geliştirilmesi/teşvik edilmesi esasına dayandığı dikkate alındığında, Şirket tarafından satın alınacak katamaran tipi yelkenli tekne, Tebliğde kapsamı belirlenen istisnadan yararlanabilecek deniz taşıma araçları arasında yer almadığından, söz konusu deniz aracı tesliminde 3065 sayılı KDV Kanununun 13/a maddesi kapsamında istisna uygulanması mümkün bulunmamaktadır.
Kahramanmaraş Depremi İçin Yapılan Ayni Bağışların Tedariğinde KDV Hesaplanıp Hesaplanmayacağı Hakkında (02.08.2023 Tarih ve 15391 Sayılı Özelge)
Merkez üssü Kahramanmaraş İli olan ve on bir ili etkisi altına alan depremler nedeniyle olumsuz etkilenen vatandaşların ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla Banka tarafından mobilya, masa, sandalye, yatak ve benzeri malzemeler alınarak ayni olarak İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) koordinasyonunda oluşturulan geçici yerleşim alanlarına ve bir kısımda diğer ihtiyaç sahiplerine bağışlanacağı belirtilerek, dışarıdan temin edilen ayni yardımlara ilişkin üretici/satıcı firmalar tarafından KDV hesaplanıp hesaplanmayacağı hususunda görüş talep edilmiştir.
Banka tarafınca İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığına bedelsiz olarak yapılacak mobilya, masa, sandalye, yatak ve benzeri malzeme teslimleri için üretici/satıcı firmalar tarafından Banka tarafınca yapılacak teslimler KDV'ye tabi olacaktır.
İthal Edilen 2103.90.30.00.00 GTİP No.Lu Ürünle İlgili ÖTV ve KDV Uygulaması Hakkında (11.12.2023 Tarih ve 1431578 Sayılı Özelge)
Türk Gümrük Tarife Cetvelinin (TGTC) 2103.90.30.00.00 Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP) numarasında yer aldığı ifade edilen aromalı lezzet verici müstahzarın Şirket tarafından ithalatının gerçekleştirileceği belirtilerek, bu ürünün özel tüketim vergisine (ÖTV) tabi olup olmadığı ile yurt içi tesliminde uygulanması gereken katma değer vergisi (KDV) oranı konusunda görüş talep edilmiştir.
Özel Tüketim Vergisi Kanunu Yönünden:
ÖTV Kanununa ekli listeler kapsamında yer almayan 2103.90.30.00.00 GTİP numaralı ürünün ithal veya yurt içi teslimi ÖTV'ye tabi olmayacaktır.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
TGTC'nin 2103.90.30.00.00 GTİP numarasında sınıflandırıldığı ifade edilen ve ÖTV Kanununa ekli listeler kapsamında yer almayan ürünün ithal ve yurt içi teslimi, 2007/13033 sayılı BKK eki (I) sayılı listenin A/17’nci sırası kapsamında %1 oranında KDV'ye tabi bulunmaktadır.
İnşaat İskelesi Kiralama Hizmetinin Tevkifata Tabi Olup Olmadığı Hakkında (17.11.2023 Tarih ve 1302019 Sayılı Özelge)
Bina dış cephesi inşaat işlerinde kullanılmak üzere müşterilere iskele kiralama işi yapıldığı belirtilerek, söz konusu hizmete ilişkin düzenlenecek faturalarda katma değer vergisi (KDV) tevkifatı uygulanıp uygulanmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
İşletme tarafından, bina inşaatından bağımsız olarak verilen inşaat iskelesi kiralama hizmeti, yapım işi kapsamında değerlendirilemeyeceğinden söz konusu hizmete ilişkin düzenlenecek faturalarda KDV tevkifatı uygulanmayacaktır. Ancak, söz konusu hizmetin KDV Genel Uygulama Tebliğinin (I/C-2.1.3.2.13.) bölümünde sayılan kurum ve kuruluşlara verilmesi halinde alıcılar tarafından (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanması gerekmektedir.
İhraç Edilecek Malların Üretiminde Kullanılacak Model Kalıplarla Üretilip İlave Üretimle Nihai Ürünlere Dönüştürülen Ürünlerin İhracat İstisnası Hakkında (08.01.2024 Tarih ve 1837 Sayılı Özelge)
Plastik enjeksiyon mamulleri üretimi ile iştigal edildiği, ürünlerin bir kısmı yurt içinde satıldığı, bir kısmının ise ihraç edildiği, merkezi İspanya'da bulunan … Şirketi için üretip ihraç edilen ürünlerin imalatında kullanılan model kalıpları yurt içinde faaliyet gösteren tedarikçilere imal ettirdiğiniz, tedarikçiler tarafından üretilen bahse konu kalıpların bedelini ihracat istisnası kapsamında … İspanya Şirketi'ne faturalandırıldığı, diğer taraftan yurt içinden tedarik edilen kalıpları kullanarak üretimini gerçekleştirilen ürünlerin yurt içinde bir başka firma tarafından üzerine ilaveler yapılarak ihraç konusu nihai ürüne dönüştürüldüğü ve söz konusu malların faturasını yurt dışındaki alıcı firmanın yurt içindeki temsilcisi (… Türkiye) adına düzenlenen, nihai ürünün ihracatının da söz konusu firma tarafından gerçekleştirildiği belirtilerek, söz konusu işlemin ihracat istisnası kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği ve model kalıp bedeli faturasına katma değer vergisi (KDV) uygulanıp uygulanmayacağı hususlarında görüş talep edilmiştir.
Şirket tarafından üretilen malların yurt dışındaki alıcı adına hareket eden yurt içindeki firmaya teslimi (… Türkiye) genel esaslar çerçevesinde KDV'ye tabi olacaktır. Diğer taraftan, Şirket tarafından gerçekleştirilen bahse konu teslim ihracat kapsamında değerlendirilmediğinden, teslim konusu ürünlerin üretiminde kullanılan model kalıpların 3065 sayılı Kanunun 11/1-a maddesine göre hizmet ihracı istisnası kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
İhraç Kayıtlı Satışta İhracatın Gerçekleşmemesi Hakkında (04.07.2023 Tarih ve 84525 Sayılı Özelge)
X Firması tarafından yurt içinde ihracat yapan bir firmaya ihraç kayıtlı satış yapıldığı, ihraç kayıtlı ürünlerin projesinin iptal olması nedeniyle ihracatçı firma tarafından ihraç kayıtlı satışlara ilişkin katma değer vergisi (KDV) işlemlerinin başlatılmasının istenildiği, söz konusu vergi tutarlarının ihracatçıya nasıl rücu edileceği hususunda tereddüt hasıl olduğundan görüş talep edilmiştir.
Firma tarafından ihraç kaydıyla teslim edilen malların ihracatının gerçekleşmemesi halinde, ihracatçıdan tahsil edilmeyen KDV için ihracatçı firmaya fatura düzenlemek suretiyle rücu edilebilecek olup, söz konusu faturada; ihraç kaydıyla teslim nedeniyle düzenlenen ilk faturaya atıf yapılıp teslim bedeline yer verilmeyerek, sadece bu teslime ilişkin KDV tutarı gösterilecektir.
İhraç Edilen Malların Gümrük Antreposunda Yanması ve Sonrasında Yapılan İşlemlerin Vergi Kanunları Karşısındaki Durumu Hakkında (25.12.2023 Tarih ve 96115 Sayılı Özelge)
… firmasına ihracat gerçekleştirmek üzere fatura düzenlendiği ve gümrük çıkış beyannamesinin açıldığı, fatura içeriği malların sevk edildiği gümrük sahası antreposunda … tarihinde çıkan yangın sonucu ihracatının gerçekleşeceği malların yandığı, yanan mallar için açtırılan gümrük çıkış beyannamesinin yurt dışı teslim gerçekleşemeyeceği için iptal edildiği, -… firması ile yapılan anlaşma gereği mal teslim şartının fabrika teslim (EXW) olarak belirlendiği ve antrepoda yanan malların sorumluluğunun … firmasına ait olduğu, mal bedelinin … firmasınca tarafa ödendiği ve yanan mal sigorta işlemlerinin takibinin kendilerine bırakıldığı belirtilerek, mevcut durumda malın gümrük bölgesinden çıkarak dış ülkeye ulaşmaması, mal bedelinin alıcı tarafından ödenmesi sebebiyle, satışların yurt dışı satış mı, yoksa yurt içi satış mı olarak değerlendirileceği, mal bedelinin yurt dışı firmadan gelmesi ve sigorta tazminatının yurt dışı firmaya ödenecek olmasından dolayı işlemin satışlardan çıkarılarak yanan emtia için gider, gelen ödeme için gelir kaydına atılıp atılmayacağı ile söz konusu işlemler ile ilgili yapılacak katma değer vergisi (KDV) uygulaması hususunda görüş talep edilmiştir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Gümrük sahası antreposunda yanan malların sorumluluğunun … firmasına ait olduğu belirtildiğinden, söz konusu malların mülkiyetinin karşı tarafa geçmiş ve satışa ilişkin bedellerin Şirket tarafından tahsil edilmiş olması dolayısıyla, elde edilen satış hasılatının ilgili dönem kurum kazancına dâhil edilerek vergilendirilmesi gerekmekte olup satışı gerçekleşerek mülkiyeti karşı tarafa geçen yanan emtia bedelinin de kurum kazancınızın tespitinde maliyet olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır. Bunun yanında, yangın nedeniyle hak edilen sigorta tazminatının; Şirkete ödenmesi halinde tahakkuk ettiği dönemin geliri olarak dikkate alınması, Şirket tarafından tahsil edildikten sonra yurt dışındaki şirkete ödenmesi halinde de ödendiği dönemde gider olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Katma Değer Vergisi Yönünden:
Şirket ile ilgili firma arasında yapılan anlaşma gereği mal teslim şartı fabrika teslim (EXW) olarak belirlenen, gümrük antreposuna konulan, burada çıkan yangın sonucu yanan ve gümrük bölgesinden çıkmadığı anlaşılan malların ihracat teslimi olarak kabul edilmesi mümkün olmayıp bu işleme ilişkin Şirket tarafından düzenlenen faturada genel hükümlere göre KDV hesaplanarak ilgili dönem KDV beyannamesinde beyan edilmesi gerekmektedir.
Hizmet İhracında Nakit Beyan Formunun Ödeme Belgesi Sayılıp Sayılmayacağı Hakkında (14.12.2023 Tarih ve 586979 Sayılı Özelge)
Yurt dışına gerçekleştirmiş olunan hizmet ihracatına ilişkin bedelin, ilgili gümrük müdürlüğünce düzenlenen nakit beyan formu (NBF) ile Türkiye'ye getirildiği belirtilerek NBF'nin 3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu kapsamında bedelin Türkiye'ye getirildiğini tevsik eden bir belge olup olmadığı hususunda görüş talep edilmektedir.
Hizmet ihracatından doğan iade taleplerinde gerekli olan bedelin Türkiye'ye getirildiğini tevsik eden belge olarak NBF'nin kabul edilebilmesi için bu formda yer alan bilgilerin ihracatı tevsik eden faturada yer alan bilgilerle de uyuşması, ihracat ile bunu tevsik eden fatura ve NBF arasında illiyet bağının kurulması ve süresi içinde bankalara tevdi edildiğinin ispat edilmesi gerekmektedir.
HGS yapışkan tipi etiket ve HGS kart tesliminin tevkifata tabi olup olmadığı Hakkında (22.12.2023 Tarih ve 609412 Sayılı Özelge)
Firmanın sözleşme kapsamında HGS ve ... gibi yazıların basımı dahil tüm işlemlerinin yurtdışından yapılmış halde ve kullanıma hazır olarak ithal edilmek suretiyle doğrudan …. A.Ş.ye HGS yapışkan tipi etiket ve HGS kart teslimi yaptığı belirtilerek, söz konusu teslimin Katma Değer Vergisi (KDV) Genel Uygulama Tebliğine göre baskı basım hizmetleri veya diğer hizmetler kapsamında tevkifat uygulamasına tabi olup olmadığı hususunda görüş talep edilmektedir.
Firma tarafından kullanıma hazır halde ithal edilen ve Tebliğin (I/C-2.1.3.1/b) ayrımında sayılan belirlenmiş alıcılar kapsamında yer alan …. A.Ş.ye doğrudan teslimi gerçekleştirilen HGS yapışkan tipi etiket ve HGS kartlarına yönelik işlemler, Tebliğin (I/C-2.1.3.2.) bölümü kapsamındaki hizmetler kapsamında olmayıp "teslim" mahiyetindeki söz konusu işlemlerde KDV tevkifatı uygulanmayacaktır.
Hava Araçlarının Tadil, Bakım Onarımında KDV Uygulaması Hakkında (22.12.2023 Tarih ve 132012 Sayılı Özelge)
Şirketin … yılında kurularak 522304-Havaalanı İşletmeciliği (UÇAK Pisti İşletme, Yolcu Terminali ve Havayolu Şirketlerin Kendi Bilet Satış Hizmetleri Dahil; Havaalanı Yer Hizmetleri ve Bilet Acentelerinin Faaliyetleri Hariç) Nace Kodunda faaliyet gösterdiğini, … yılından itibaren faaliyet alanına 853215-Ticari Sertifika Veren Havacılık, Yelkencilik, Gemicilik, vb. Kursların Faaliyetleri Nace Kodunun eklendiği, -Şirketinizin pilotaj eğitim kursları için Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünden onaylı eğitim organizasyonu yetki belgesi ile İl Milli Eğitim Müdürlüğünden özel eğitim kurumu ruhsatları ile belgelendirildiği, bu faaliyetleri icra etmek üzere envanterinizde kayıtlı 25 (yirmibeş) adet eğitim uçağı bulunduğu, -Bu uçakların tadil-bakım ve onarımı hizmetlerinin, faaliyet gösteren havalimanında mukim, kurumlar vergisi mükellefi ve SHGM tarafından ruhsatlandırılmış
… tarafından yapıldığı, hava araçlarına her 50-100-200-500-1.000-1.500-2.000 uçuş saatlerinde periyodik olarak ulusal ve uluslararası otoritelerce belirlenen standartlar çerçevesinde istisnasız olarak rutin tadil-bakım ve onarım yapıldığı, belirtilen saatlerde bakımı yapılmayan uçakların uçamadığı, bakımlar sonrasında gerekli kontrol yapılarak tekrar uçuşa verildikleri, yıllık 25.000-30.000 saat arası uçuş planlandığı, uçak başına düşen ortalama uçuşun 1.200 saat olduğu, bu saatler baz alındığında bir uçağınıza yılda 24 adet 50 saat bakımı, 12 adet 100 saat bakımı, 6 adet 200 saat bakımı yapıldığı belirtilerek; - Yapılan uçuş planının ve işin sürekliliği gereği yapılacak olan bakımların projelendirilmesinin çok mümkün olmadığı,
Onarımlarda servis formu, mühendis raporu ile yapılacak bu bakımların yıllık plan çerçevesinde envanterde kayıtlı olan tüm uçaklar için tescil (Kuyruk No) belirtilmeksizin alınacak bakım hizmetleriyle ilgili olarak 3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun (13/a) maddesi gereğince istisna belgesi alınıp alınmayacağı, - Şirkete verilen tadil, onarım ve bakım hizmetinin gereği olarak kullanılan malzeme ve parçalar da dahil hizmet bedeli üzerinden düzenlenen (işçilik dahil/malzemeli işçilik) faturalarda 3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun 13/a maddesi kapsamında KDV hesaplanıp hesaplanmayacağı, - Hasarlı, bozuk veya bakım süresi gelmiş ünitelerin/parçaların yerine tamir süresince … 'nin elindeki çalışır durumda bulunan ünitelerin/parçaların tarafa verilmesinin tadil, bakım ve onarım hizmetinin bir unsuru olup olmadığı; hizmet unsuru ise buna ilişkin bedelin de söz konusu tadil, bakım ve onarım hizmet bedeli içinde değerlendirilip değerlendirilemeyeceği, - Bakım hizmeti sonrası sökülen malzemelerin bertaraf edilmesiyle ilgili alınan hizmetlerin "bakım" kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği, - … 'nin dışarıdan hizmet alıp size yansıttığı faturaların "bakım" kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hususlarında görüş talep edilmiştir.
Söz konusu istisna düzenlemesinin amacı, ülkenin deniz ve hava ticaret filosu ile demiryolu ulaşım sisteminin geliştirilmesinin teşviki ve dış rekabete tahammül edebilecek duruma getirilmesidir. Buna göre, söz konusu istisna düzenlemesinin amacı da dikkate alındığında, envanterinizde kayıtlı 25 (yirmibeş) adet eğitim uçağına verilen tadil, onarım ve bakım hizmetlerinin, 3065 sayılı KDV Kanununun 13/a maddesi kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmayıp genel hükümlere göre KDV'ye tabi tutulması gerekmektedir.
Geçici 37.Madde Kapsamında İnşaatla İlgili Diğer Hizmetlerin KDV İstisnası Hakkında (27.07.2023 Tarih ve 314114 Sayılı Özelge)
Şirket tarafından … Organize Sanayi Bölgesinde imalat sanayine yönelik …tarih ve … sayılı Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında fabrika inşaatına başlanıldığı ve bu inşaat için mimari proje, statik proje, betonarme projesi, mekanik tesisat projesi, elektrik tesisat projesi, yangın tesisat projesi, inşaatla ilgili gerekli diğer projeler ve proje tadilleri ile ilgili hizmet alımları yapılacağı belirtilmiş olup bu hizmet alımlarının 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun geçici 37 nci maddesi kapsamında KDV'den istisna olup olmadığı hususunda görüş talep edilmektedir.
… Tarih ve … sayılı Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yapılacak fabrika inşaatına ilişkin mimari proje, statik proje, betonarme projesi, mekanik tesisat projesi, elektrik tesisat projesi, yangın tesisat projesi, inşaatla ilgili gerekli diğer projeler ve proje tadilleri ile ilgili hizmet alımları 3065 sayılı KDV Kanununun geçici 37’nci maddesi uyarınca KDV'den istisna tutulması mümkün bulunmaktadır.
Fındığın Lisanslı Depodan Çekilmesi Esnasında KDV Matrahı Hakkında (19.06.2023 Tarih ve 13919 Sayılı Özelge)
Şirketin 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında lisanslı depo işletmeciliği faaliyetinde bulunulduğu, fındık üreticisi tarafından 2021 yılında lisanslı deponuza teslim edilen 4. ve 7. sınıf Giresun kalite tombul fındık için düzenlenen Elektronik Ürün Senetlerinin (ELÜS) ürün teslim tarihinde üreticiler tarafından Toprak Mahsulleri Ofisine (TMO) satıldığı, TMO'ya satılan söz konusu ELÜS belgelerinin 2021 yılından fındıkların deponuzdan fiziki çekimlerinin yapıldığı 2022 yılına kadarki bir yılı aşkın süre içerisinde TÜRİB'de herhangi bir işlem görmediği, söz konusu 4. ve 7. sınıf Giresun kalite tombul fındığa ait ELÜS belgesinin ilk teslim tarihinden sonra borsada işlem görmeden lisanslı depodan ürünlerin fiziki çekimlerinin yapılacağı belirtilmiş olup, ürün senedinin alış fiyatının düşük kalması sebebiyle daha alt kademedeki 6. sınıf Giresun kalite tombul fındığı temsil eden ürün senetlerinin borsa değerinin katma değer vergisi (KDV) matrahının tespitinde esas alınıp alınamayacağı hususunda görüş talep edilmiştir.
Lisanslı depoda muhafaza edilen 4. ve 7. sınıf Giresun kalite tombul fındığın TMO tarafından fiilen depodan çekilmesi durumunda, KDV Kanununun 23/d maddesi uyarınca söz konusu fındığı temsil eden ürün senetlerinin en son işlem gördüğü borsada oluşan değerinin KDV matrahı olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Enteral Beslenme Ürünlerin ve Bu Ürünlerin İmalatında Kullanılan Yağların KDV Oranı Hakkında (01.11.2023 Tarih ve 22720 Sayılı Özelge)
Türk Gümrük Tarife Cetvelinin (TGTC) 2106.90.98.00.16, 2106.90.98.00.19, 2202.99.19.00.00 ve 2202.99.99.00.00 Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP) numaralarında yer aldığı belirtilen, normal yollarla besin alamayan hastalar tarafından kullanılan ve tıbbi amaçlı beslenme ürünü olarak bilinen enteral beslenme ürünleri ile bu ürünlerin üretiminde kullanılan ve TGTC'nin 1517.90.91.00.00 GTİP numarasında yer aldığı belirtilen "Oil Mix 351 Drum Yağ" ticari tanımlı eşyanın ithal ve yurt içi tesliminde uygulanması gereken katma değer vergisi (KDV) oranı hususunda görüş talep edilmektedir.
TGTC'nin 1517.90.91.00.00 GTİP numarasında tanımlandığı belirtilen "Oil Mix 351 Drum Yağı"ndan insan gıdası olarak kullanılmaya elverişli olanlar ile bunların üretiminde kullanılmaya elverişli olan ham yağlar söz konusu BKK eki (I) sayılı listenin A/11 inci sırası kapsamında değerlendirilerek 14/2/2022 tarihinden itibaren ithal ve yurt içi teslimi %1; söz konusu yağların insan gıdası olarak kullanılmaya elverişli olmayanlarının ithal ve yurt içi tesliminde ise 9/7/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) %18, 10/7/2023 tarihi ve sonrasında %20, - TGTC'nin 2106.90.98.00.16 ile 2106.90.98.00.19 GTİP numaralarında yer aldığı ifade edilen enteral beslenme ürünlerinin, ilgili BKK eki (I) sayılı listenin A/17 nci sırası kapsamında değerlendirilerek 14/2/2022 tarihinden itibaren ithal ve yurt içi teslimi %1, - TGTC'nin 2202.99.19.00.00 ve 2202.99.99.00.00 GTİP numaralarında tanımlandığı belirtilen enteral beslenme ürünleri ise, 27/3/2018 tarihi itibarıyla 21 inci fasılda yer alması nedeniyle ÖTV'ye tabi olmadığından bu ürünlerin, ilgili BKK eki (I) sayılı listenin A/18 nci sırası kapsamında değerlendirilerek 14/2/2022 tarihinden itibaren ithal ve yurt içi teslimi %1 oranında KDV'ye tabi bulunmaktadır.
Drone ile Yapılan İlaçlama Hizmetine Ait KDV Oranı Hakkında (13.12.2023 Tarih ve 59730 Sayılı Özelge)
Diğer faaliyetlere ek olarak "Hava yoluyla yapılan bitkisel üretimi destekleyici gübreleme, ilaçlama ve zirai mücadele faaliyetleri (zararlı otların imhası dahil)" işi ile iştigal edildiği belirtilmekte ve çiftçilere veya vergi mükelleflerine verilen "drone ile ilaçlama" hizmetine uygulanması gereken katma değer vergisi (KDV) oranı hususunda görüş talep edilmektedir.
Söz konusu BKK eki (I) ve (II) sayılı listelerde yer almayan "drone ile ilaçlama" hizmetinin 10/7/2023 tarihinden önce ifa edilmesi halinde %18, bu tarih itibarıyla ifa edilmesi halinde ise %20 oranında KDV'ye tabi tutulması gerekmektedir.
Deprem Bölgesine Yapılacak Okullar İçin Satışı Yapılacak Vakıf Taşınmazının KDV ve Harçlar Kanunu Yönünden Değerlendirilmesi Hakkında (22.12.2023 Tarih ve 290909 Sayılı Özelge)
Eğitim vakfı olarak kurulan, Vakıfa … tarih … sayılı Kararname ile vergi muafiyeti tanındığı, … tarihinde Vakfınız mülkiyetine kaydedilen taşınmazın 6/2/2023 tarihinde meydana gelen deprem felaketi sonrasında deprem bölgesinde inşa edilecek okullar için oluşturulan fonda kullanmak üzere satışının yapılacağından bahisle söz konusu taşınmaz satış işleminin katma değer vergisine (KDV) ve tapu harcına tabi olup olmadığı hususlarında görüş talep edilmektedir.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Vakfın mülkiyetinde bulunan taşınmazın satışı işlemi, ticari amaç güdülmemesi, işlemin ticari organizasyonu gerektirecek bir düzeyde olmaması ve süreklilik arz etmemesi kaydıyla KDV ye tabi tutulmayacaktır. Ancak, taşınmazın müzayede suretiyle satışı KDV Kanununun 1/3-d maddesi uyarınca ticari, sınai, zirai faaliyet veya serbest meslek faaliyeti kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın KDV ye tabi olacaktır.
Harçlar Kanunu Yönünden Yönünden:
Vakfın maliki bulunduğu gayrimenkullerin satış işlemleri için 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (4) sayılı tarifenin I/20-a fıkrası uyarınca vakfın ve alıcılardan ayrı ayrı olmak üzere nispi tapu harcı alınması gerekmektedir.
BM Bünyesinde Yer Alan BM Göç Kuruluşu ile Yapılan Sözleşme Gereği Yurtdışına Verilecek Olan Danışmanlık Faaliyetine İlişkin Vergileme Hakkında (28.07.2023 Tarih ve 309358 Sayılı Özelge)
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programına (UNDP) bağlı bir kuruluş olan Birleşmiş Milletler Göç Kuruluşu (UNIOM) ile yapılan sözleşme kapsamında Kenya'da verilecek olan eğitim/danışmanlık hizmetinin (göç ilişkisine dayalı inceleme yapmak, süreçlerin tasarımına ilişkin yol göstermek, göç, geri dönüş ve yeniden entegrasyon süreçlerinin psikolojik ve sosyal sonuçlarına ilişkin karma yöntemlere dayalı analiz yapmak) katma değer vergisi (KDV) kapsamında istisna olup olmadığı, söz konusu hizmet dolayısıyla düzenlenecek faturada KDV hesaplanıp hesaplanmayacağı, ilgili yıl beyanında bahse konu faaliyet dolayısıyla elde edilen kazancın ticari kazanca dahil edilip edilmeyeceği ile birlikte gider olarak dikkate alınıp alınmayacağı hususlarında görüş talep edilmektedir.
Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:
UNIOM ile yapılan sözleşmede de atama türünün danışmanlık olarak belirtilmesi nedeniyle Gelir Vergisi Kanunu’nun 89’uncu maddesinin birinci fıkrasının (13) numaralı bendinde yer alan indirimden faydalanılması mümkün bulunmamaktadır. Diğer taraftan, UNDP'ye bağlı bir kuruluş olan UNIOM ile yapılan sözleşme kapsamında Kenya'da verilecek danışmanlık hizmetine ilişkin giderlerin ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olması şartıyla ve tevsik edici belgelerle belgelendirilmesi halinde, bu giderlerin Gelir Vergisi Kanunu’nun 40’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi kapsamında ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
UNIOM ile yapılan sözleşme kapsamında Kenya'da verilecek olan eğitim/danışmanlık hizmeti (göç ilişkisine dayalı inceleme yapmak, süreçlerin tasarımına ilişkin yol göstermek, göç, geri dönüş ve yeniden entegrasyon süreçlerinin psikolojik ve sosyal sonuçlarına ilişkin karma yöntemlere dayalı analiz yapmak), yurt dışında ifa edildiğinden ve hizmetten yurt dışında yararlanıldığından KDV'nin konusuna girmemektedir. Diğer taraftan, verginin konusuna girmeyen bu işlem nedeniyle yüklenilen KDV'nin 3065 sayılı KDV Kanununun 30/a maddesi uyarınca indirim konusu yapılması mümkün değildir.
Ar-Ge Faaliyetleri Kapsamında Cep Telefonu Alımı Hakkında (10.01.2024 Tarih ve 2389 Sayılı Özelge)
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre kurulan … Teknokent Bölgesinde yürütülmekte olan "82231 STB Kodlu Mobil Cihazlar ile Veri Okunabilmesi İçin Kullanıcı Ara Yüzü Geliştirilmesi" isimli Ar-Ge projesinde kullanılmak üzere "cep telefonu" alımının 3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun 13/m maddesi kapsamında KDV'den istisna olup olmadığı hususunda görüş talep edilmektedir.
Söz konusu istisna hükmü 3065 sayılı Kanunun 13/m maddesinde belirtilen teknoloji geliştirme bölgesi, ihtisas teknoloji geliştirme bölgesi, Ar-Ge ve tasarım merkezleri ve araştırma laboratuvarlarında Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlara, münhasıran bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere yapılan yeni makina ve teçhizat teslimlerine yöneliktir. Cep telefonları münhasıran Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılabilecek makina ve teçhizat kapsamında değerlendirilemeyeceğinden, Firma tarafından bahse konu Ar-Ge projesinde kullanılmak üzere "cep telefonu" alımının 3065 sayılı KDV Kanununun 13/m maddesi kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Arabuluculuk Faaliyetinden Dolayı Ayrı Ayrı Düzenlenecek Serbest Meslek Makbuzunda KDV Tevkifatı Uygulanıp Uygulanmayacağı Hakkında (07.11.2023 Tarih ve 182439 Sayılı Özelge)
….. arabuluculuk bürosunca tarafa atanan dava şartı kapsamında arabuluculuk faaliyetiyle iştigal edilen, arabuluculuk dosyalarının birbirleriyle hiçbir bağlantısının bulunmadığı ve dosyalardaki taraf ve konuların birbirinden farklı olduğu, bu kapsamda ayrı ayrı serbest meslek makbuzu düzenlendiği ve makbuz tutarlarının bir kısmının 2.000 TL nin altında kaldığı ancak, …… Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ödemelerin toplu şekilde yapıldığı belirtilerek, serbest meslek makbuzlarında yer alan bedellerin toplamı üzerinden katma değer vergisi (KDV) tevkifatı uygulanıp uygulanmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
"Diğer Hizmetler" başlıklı (I/C-2.1.3.2.13.) bölümünde;
"KDV mükellefleri tarafından, 5018 sayılı Kanuna ekli cetveller kapsamındaki idare, kurum ve kuruluşlar, kanunla veya Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle kurulan kamu kurum ve kuruluşları, döner sermayeli kuruluşlar, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, bankalar, sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri, kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları ile kalkınma ajanslarına ifa edilen ve Tebliğde özel olarak belirlenmeyen diğer bütün hizmet ifalarında (sağlık hizmet sunucuları tarafından verilen ve faturası Sosyal Güvenlik Kurumuna düzenlenen sağlık hizmetleri hariç) söz konusu alıcılar tarafından (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır." açıklamaları yer almaktadır. Buna göre, tarafınızca verilen arabuluculuk hizmetine ilişkin her bir dosya için düzenlenen serbest meslek makbuzundaki KDV dahil bedelin 2.000 TL'yi aşması durumunda …… Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanması gerekmektedir.
Afet Bölgesinde Sunulan Elektronik Haberleşme Hizmetleri İçin Katlanılan Gider ve Maliyetlerin Kurum Kazancının Tespitinde Gider Olarak Dikkate Alınıp Alınmayacağı Hakkında (25.12.2023 Tarih ve 1512456 Sayılı Özelge)
Yaşanan deprem felaketinden sonra Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kilis Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa ve Elazığ illerinde mücbir sebep ilan edilmiş olması nedeniyle ilgili illerde yaşayan abonelere verilecek elektronik haberleşme hizmetine ilişkin düzenlenen faturaların bedelsiz düzenlenip düzenlenemeyeceği, katlanılan gider ve maliyetlerin kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınmayacağı ile katma değer vergisi (KDV) hesaplanıp hesaplanmayacağı hususlarında görüş talep edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Şirket tarafından mücbir sebep hali ilan edilen illerdeki abonelere sunulan elektronik haberleşme hizmetine ilişkin katlanılan giderlerin iş ile ilgili olması ve yapılan işin ehemmiyeti ve genişliği ile mütenasip olması şartıyla kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
06/02/2023 tarihli depremden etkilenen abonelere sunulan elektronik haberleşme hizmetine ilişkin faturaların, hizmet bedeli sıfır (bedelsiz) olarak gösterilmek ve işlemin mahiyetine ilişkin açıklamalara (6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremden etkilenen 10 ildeki vatandaşlara verilen bedelsiz elektronik haberleşme hizmeti) yer verilmek suretiyle düzenlenmesi durumunda, söz konusu faturalarda emsal bedel sıfır olarak dikkate alınacağından KDV hesaplanmayacaktır.
"Klima" Alımının Geçici 37’nci Madde Kapsamında Değerlendirilmesi Hakkında (22.12.2023 Tarih ve 290908 Sayılı Özelge)
Firmanın imalat sanayine yönelik … tarih ve … sayılı Yatırım Teşvik Belgesi (YTB) kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin mal ve hizmet alımları nedeniyle 3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun geçici 37’nci maddesi gereğince istisna belgesi aldığından bahisle, YTB eki listede yer alan "duvar tipi klima" ve "kaset tipi klima" alımlarının söz konusu istisna kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hususunda görüş talep edilmiştir.
İstisna, münhasıran söz konusu yatırımlar kapsamındaki inşaat taahhüt işi, nakliye, hafriyat ve benzeri inşa işlerine ilişkindir. Yatırımı yapanların söz konusu inşaat işlerinde kullanılan mal alımları da bu kapsamda değerlendirilir. Dolayısıyla söz konusu istisna inşaat işlerine ilişkin olmak koşuluyla hem hizmet hem de mal alımlarını kapsamaktadır. Söz konusu yatırımlar kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin alınan makine, araç-gereç ve tefrişatın (yatırım teşvik belgesinde yer alsa dahi) bu istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir." açıklamalarına yer verilmiştir. Buna göre, Firman adına düzenlenen … tarih ve … sayılı YTB eki listede yer alan "duvar tipi klima" ve "kaset tipi klima" alımlarının, 3065 sayılı KDV Kanununun geçici 37’nci maddesi kapsamında KDV'den istisna tutulması mümkün değildir.
KURUMLAR VERGİSİ KANUNU İLE İLGİLİ ÖZELGELER
12.2021 Tarihli Bilançoda Yer Almayan Yabancı Paranın KVK Geçici 14. Mad. Kapsamında Değerlendirilip Değerlendirilmeyeceği Hakkında (11.12.2023 Tarih ve 1425168 Sayılı Özelge)
Şirketin banka hesabına …. Tarihinde yurt dışı ortaktan alınan kredi tutarı ile giriş yapan ve dolayısıyla …. Tarihli şirket bilançosunda yer almayan … USD tutarındaki dövizin …. Tarihinde 6 ay vadeli kur korumalı Türk lirası mevduat hesabına çevrildiği belirtilerek, bu vadeli hesaptan elde edilen faiz ve diğer kazançlara Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14’üncü maddesi kapsamında istisna uygulanıp uygulanamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Kurumların ancak …. Tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını …. tarihine kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda oluşan kur farkı kazançlarının, geçici vergi dönemi sonu değerlemesiyle Türk lirasına çevrildiği tarih arasına isabet eden kısmı ile dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesnadır. Dolayısıyla, yurt dışından Şirketin hesabına …. Tarihinde aktarılan ve …. Tarihinde Türk lirasına çevrilerek kur korumalı Türk lirası mevduat hesabına yatırılan … USD, Şirketin …. Tarihli bilançosunda yabancı para varlığı olarak yer almadığından, açılan kur korumalı Türk lirası mevduat hesabından elde edilen faiz ve diğer kazançlarla ilgili olarak Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14’üncü maddesi kapsamında kurumlar vergisi istisnasından yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
5684 Sayılı Kanun Kapsamında Faaliyette Bulunan Şirketin Finansman Gider Kısıtlaması Tabi Olup Olmayacağı Hakkında (13.12.2023 Tarih ve 585205 Sayılı Özelge)
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu kapsamında sigorta brokerliği faaliyetiyle iştigal eden Şirketin finansal kuruluş olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği konusunda açık bir belirleme olmamasından dolayı 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde düzenlenen finansman gider kısıtlamasına tabi olup olunmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu kapsamında sigorta brokerliği faaliyetiyle iştigal eden ve sigorta veya reasürans şirketi olmayan Şirketin, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi kapsamında finansman gider kısıtlaması uygulamasına tabi tutulması gerekmektedir.
Bankanın Kullandırdığı Kredilerin Teminatını Oluşturan Gayrimenkullerin Vefa Hakkı Sözleşmesiyle Bankaya Devredilmesinde Kurumlar Vergisi Hakkında (14.12.2023 Tarih ve 282681 Sayılı Özelge)
Şirketin aktifinde kayıtlı bulunan binaları teminat göstererek …. AŞ’den kredi kullanıldığı, ancak şirketin finansman sıkıntısı nedeniyle süresinde ödeyemediği kredi borçları nedeniyle banka ile imzalanan vefa (iştira) hakkı sözleşmesi kapsamında söz konusu binaların … tarihinde …-TL bedelle …. AŞ’ye devredildiği belirtilerek; …. Tarihinde vefa tesis edilmek suretiyle yapılan devir işleminin Kurumlar Vergisi Kanunu hükümleri kapsamında satış olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususunda görüş talep edilmektedir.
Tapuda vefa hakkı şerhi konularak yapılan satış neticesinde, söz konusu gayrimenkulün alan tarafından satılması halinde Türk Medeni Kanunu’nda belirtilen süre dahilinde sadece vefa hakkı tesis edilen kişiye öncelik tanınmasıdır. Buna göre, aktifine kayıtlı gayrimenkullerin Şirketin lehine vefa hakkı tesis edilmek suretiyle …. AŞ’ye devredilmesi durumunda devir işlemi tapuda yeni bir tescil gerektirmekte olup, lehine vefa hakkı tesisi suretiyle yapılan bu devir işlemi ile gayrimenkul satışı gerçekleşmiş olmaktadır.
Dolayısıyla, söz konusu gayrimenkullerin takibe alınmış kredi borca karşılık olarak …. AŞ’ye devir tarihinin satış işleminin gerçekleştiği tarih olarak kabul edilerek, bu satıştan elde edilen kazanç dolayısıyla, Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde düzenlenen istisna hükümlerinden yararlanılması mümkün bulunmaktadır. Ayrıca, Şirket ile aktife kayıtlı gayrimenkullerin devrine dayanak teşkil eden kredinin diğer borçlusu …..Şti.'nin ilişkili konumda olması durumunda adı geçen Şirketle arasındaki iş ve işlemlerin Kurumlar Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinde düzenlenen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hükümleri kapsamında değerlendirilmesi gerektiği tabiidir.
Binek Araçlar İçin Ayrılacak Amortisman Miktarı Hakkında (22.12.2023 Tarih ve 138931 Sayılı Özelge)
Şirketin … ve … faaliyeti ile iştigal ettiği, … yılına iktisap edilen ve değeri … TL'yi aşan her bir binek otomobil için 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 40’ıncı maddesi uyarınca … TL'lik kısmı için ayrılan amortismanın kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alındığı ve … yılında, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun Mükerrer 298 inci maddesi kapsamında söz konusu binek otomobillerin yeniden değerlemeye tabi tutularak aktif değerlerinin artırıldığı belirtilerek, söz konusu binek otomobillere ilişkin ayrılan amortisman tutarlarından gider olarak dikkate alınabilecek kısmın iktisap tarihinde geçerli sınır olan … TL üzerinden mi devam edeceği yoksa yeniden değerleme sonucu ortaya çıkan tutar üzerinden mi gerçekleştirileceği hususunda görüş talep edilmiştir.
… yılında iktisap edilen binek otomobiller için ayrılan amortisman tutarlarının, her bir binek otomobili için iktisap bedelini geçmemek kaydıyla en fazla … TL'ye kadarlık kısmı safi kurum kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabileceğinden, … yılında iktisap edilen söz konusu binek otomobillerin … yılında yeniden değerlemeye tabi tutularak değerinin artırılması, gider olarak dikkate alınabilecek amortisman tutarını etkilemeyecektir.
Bursa Emniyetini Güçlendirme ve Destekleme Derneğine Bursa İl Emniyet Müdürlüğüne Taşıt Alımı İçin Bağışlanan Tutarın KVK Madde 10/1-C Ye Göre İndirim Konusu Yapılıp Yapılmayacağı Hakkında (05.12.2023 Tarih ve 270852 Sayılı Özelge)
…İl Emniyet Müdürlüğüne taşıt alımında kullanılmak üzere … Emniyetini Güçlendirme ve Destekleme Derneğine … TL bağışta bulunduğunuz, söz konusu bağışın banka kanalıyla yapıldığı ve adı geçen Dernek ile … İl Emniyet Müdürlüğü arasında taşıt alımı konusunda bir protokolün bulunduğu belirtilerek, anılan Derneğe yapılan bağışın kurumlar vergisi matrahından indirim konusu yapılıp yapılamayacağı ve indirimin mümkün olması halinde indirimin hangi oranda uygulanacağı hususlarında görüş talep edilmiştir.
… Emniyetini Güçlendirme ve Destekleme Derneği ile … İl Emniyet Müdürlüğü arasında imzalanan protokol uyarınca adı geçen Derneğe yapılan … TL tutarındaki şartlı bağışın; söz konusu Derneğin gelir ve gider hesapları ile ilişkilendirilmemesi, banka kanalıyla yapılacak ödemenin açıklama kısmına "… İl Emniyet Müdürlüğüne yapılacak taşıt alımında kullanılmak üzere" açıklamasına yer verilmesi ve bu hususta Şirketiniz ile anılan Dernek arasında protokol yapılması koşulu ile söz konusu bağışın Kurumlar Vergisi Kanununun 10/1-c maddesi kapsamında ilgili yıla ilişkin kurum kazancınızın %5'ini aşmamak şartıyla beyanname üzerinden indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık Kuruluşlarının 2023 Yılı Kurumlar Vergisi Oranı Hakkında (25.12.2023 Tarih ve 612430 Sayılı Özelge)
Gayrimenkul değerleme ve danışmanlık faaliyetinde bulunan şirketin … yılı vergilendirme döneminde elde edeceği kurum kazancına uygulanacak kurumlar vergisi oranı hakkında görüş talep edilmektedir.
Sermaye piyasası kurumları arasında yer alan ve Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yetkilendirilen gayrimenkul değerleme kuruluşu olan Şirketin Kurumlar Vergisi Kanununun 32’nci maddesi gereğince … yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için kurumlar vergisi oranının %30 olarak uygulanması gerekmektedir.
Gayrimenkul Satış Sözleşmesi Gereği Satış Pazarlama İşleri ve Danışmanlık Hizmetinin Vergilendirilmesi Hakkında (22.12.2023 Tarih ve 611302 Sayılı Özelge)
Şirketin ... ile ... projesine ilişkin olarak … tarihinde …Sözleşmesi" imzalandığı, İmzalanan sözleşme kapsamında söz konusu iş için öngörülen sürenin sözleşme imza tarihinden itibaren 36 (otuz altı) ay olduğu, Sözleşme kapsamında "..." ve "…." (…) nin bulunduğu, "…. " kapsamında bulunan yükümlülüklerinizin satış ofisi olarak kullanılacak alanın incelenmesi, bölgedeki diğer projelerin incelenerek “…" oluşturulması, proje vizyonu ve hedeflerinin belirlenmesi, potansiyel müşteri talep ve ihtiyaç araştırmalarının yapılmasını kapsadığı, "." (….) kapsamında bulunan yükümlülükler arasında, işveren tarafından hazırlanan ek protokollerle ilgili müşterilerin bilgilendirilmesi ve imza işlerinin tamamlanması, müşterilere projeyle ilgili bilgilendirmelerin yapılması, pazarlama stratejisi ve proje lansman planı hazırlanması ve yönetimi, satış ekibinin oluşturulması eğitimi ve denetimi, satış işlemlerinin günlük olarak gerçekleştirilmesi, takip edilmesi ve işverene raporlanmasını, müşteri talep ve şikayet koordinasyonunun sağlanmasını kapsadığı, - Sözleşmenin 4 üncü maddesinde, İşverenin edimi olan sözleşme bedeli ödeme borcu hizmet işlerinin KDV hariç, aylık …. TL, İşin satış bedeli komisyonunun KDV hariç yüzde …. oranı olarak belirlendiği ve bu komisyonun işin yüklenici tarafından gerçekleştirilmesiyle doğduğu, - Ayrıca, Sözleşmenin 7’nci maddesinde, aylık satış cirosunun ….TL ve üzerinde olması durumunda işveren tarafından ilgili ay için hizmet bedeli ödenmeyeceğinin kararlaştırıldığı, bu hizmetin tüm sözleşme süresi boyunca ifa edilecek olan satış öncesi, satış ve satış sonrası hizmetleri ile proje boyunca müşterilere ve işverene sunulacak diğer tüm hizmetlerden oluşan bir iş olduğu, bu bağlamda satış sonrası sunulan tahsilatların takibinden, müşteri ilişkileri yönetimine, site yönetim planından, müşteri talep takibine kadar pek çok hizmetin de proje süresi ve sonrasına sirayet eden boyutlarının bulunduğu, tüm satışların defaten bitirilse dahi kalan sözleşme süresi boyunca belirlenen diğer hizmetlerin tamamının eksiksiz yerine getirilmesi gibi yapılan satışların iptal edilmesi halinde de herhangi bir bedele hak kazanılamadığı, ticari kazancınızın dayanağı olan alacak hakkın sözleşme süresi boyunca gereken tüm işin eksiksiz gerçekleşmesi ile nitelik ve miktar itibariyle kesin olarak doğacağı, İşverenin bedel ödeme borcunun da sözleşmeye göre şirketinizin yüklendiği bu hizmetlerin tümünün ifa edildiği zaman doğacağı, belirtilerek; Şirketiniz tarafından elde edilen gelirin hangi dönemde kurum kazancına dahil edileceği hususunda görüş talep edilmektedir.
Şirket ile ... A.Ş. arasında yapılan “…" sözleşmesi kapsamında sunulan hizmetler dolayısıyla elde edilecek aylık … TL'lik tutar ile satış bedelinden alınacak olan komisyon gelirlerinin tahakkuk ettiği dönemin kurum kazancına dahil edilerek vergilendirilmesi gerekmektedir. Öte yandan, Şirket tarafından sözleşme süresi boyunca sunulan hizmetin karşılığı olarak sözleşme sonunda satış bedeli komisyonu olarak hesaplanan tutara istinaden Şirketinize herhangi bir fark ödemesi yapılması halinde ise fark tutarın tahakkuk ettiği dönemin geliri olarak değerlendirilmesi gerektiği tabiidir.
Güneş Enerji Santrali Kurulumunda Tevkifat Uygulaması ve Yıllara Sâri İnşaat İşi Kapsamında Olup Olmadığı Hakkında (12.12.2023 Tarih ve 593402 Sayılı Özelge)
Şirket tarafından arazi veya binaların çatıları üzerine güneş enerjisi santrali kurulumu yaptığınızı belirtilerek, proje tutarlarının ... milyonu geçmesi halinde katma değer vergisi tevkifatı uygulanıp uygulanmayacağı ile birden fazla yıla sirayet etmesi halinde yıllara sâri inşaat işi olarak Gelir Vergisi Kanunu 42’nci maddesi kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hususunda görüş talep edilmiştir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Şirket tarafından taahhüde bağlı olan ve birden fazla takvim yılına sirayet eden güneş enerjisi santral kurulumu işinin Gelir Vergisi Kanunu’nun 42’nci maddesi kapsamında yıllara sâri inşaat ve onarma işi olarak değerlendirilmesi ve Şirketinize ödenecek istihkak bedelleri üzerinden 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince kurumlar vergisi kesintisi yapılması gerekmektedir.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Güneş enerji santrali kurulum işinin Tebliğin (I/C-2.1.3.1/b) ayrımında sayılan belirlenmiş alıcılara karşı ifa edilmesi veya (I/C-2.1.3.1/a) ayrımında sayılanlara karşı ifa edilmesi ve KDV dahil bedelin …milyon TL ve üzerinde olması halinde yapım işi kapsamında (4/10) oranında KDV tevkifatı uygulanması gerekmektedir.
GVK Mükerrer 121'inci Madde Kapsamında Hesaplanan Vergi İndirimi Tutarının Kurumlar Vergisi Beyannamesinde "Zarar Olsa Dahi İndirilecek İstisna ve İndirimler" Olarak Dikkate Alınıp Alınamayacağı Hakkında (25.12.2023 Tarih ve 612456 Sayılı Özelge)
Şirket her yıl düzenli olarak kurumlar vergisi beyannamesinde vergiye uyumlu mükelleflere tanınan %5'lik vergi indiriminden yararlandığı belirtilerek, söz konusu indirim tutarının yararlanıldığı yılın ticari kâr zarar hesabında gelir olarak dikkate alınması halinde, kurumlar vergisi beyannamesinde "Zarar Olsa Dahi İndirilecek İstisna ve İndirimler" satırında dikkate alınıp alınamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 121 inci maddesine göre kurumlar vergisi beyannamesinde hesaplanan vergi indirimi tutarının; indirimin hesaplandığı beyannamenin ait olduğu hesap dönemi kazancın tespitinde gelir olarak dikkate alınmış olması halinde, bu tutarın aynı hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde "Zarar Olsa Dahi İndirilecek İstisna ve İndirimler" bölümünde yer alan "Diğer İndirimler ve İstisnalar" satırında gösterilmek suretiyle matrahın tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
Home Ofis Olarak Kiraladıkları İşyerine Ait Elektrik, Su V.B. Giderlerin TUGS'a Kayıtlı Teknenin İşletilmesinden Elde Edilen Kazançtan İndirilip İndirilemeyeceği Hakkında (27.12.2023 Tarih ve 226531 Sayılı Özelge)
Türk Uluslararası Gemi Siciline (TUGS) kayıtlı "…" isimli tekneyle "deniz ve kıyı sularında tekne işletmeciliği" faaliyetinde bulunan, başkaca bir faaliyet bulunmadığı, faaliyeti yapabilmek adına … tarihinde tanzim edilen yoklama ile home ofis olduğu tespit edilen ve şirket merkezi olarak kullanmak üzere ofis kiralandığı, TUGS'a kayıtlı "…" isimli teknenin işletilmesinden doğan kazançların kurumlar vergisinden istisna olduğu, bu faaliyetinizi devam ettirilebilmesi için kiralanan işyeri ile ilgili kira, elektrik, su, internet, telefon vb. ofis giderlerinin geçici vergi veya kurumlar vergisi beyannamelerinde yer alan kanunen kabul edilmeyen giderler tablosundaki "istisna faaliyetlerden doğan zararlar" kısmında beyan edilip edilemeyeceği hususunda tereddüt hasıl olunduğu konusunda görüş talep edilmektedir.
Şirket tarafından hem ikametgâh hem de işyeri adresi olarak kullanılan konuta ait kira, elektrik, internet, telefon ve su tüketimine ilişkin yapılan harcamalar ile yürütülmekte olan TUGS'a kayıtlı "…" isimli teknenin işletilmesi faaliyeti arasında kazancın elde edilmesi ve idamesi arasında doğrudan illiyet bağının bulunmaması sebebiyle, söz konusu harcamaların kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.
İndirimli Kurumlar Vergisi Hakkında (13.12.2023 Tarih ve 53376 Sayılı Özelge)
… tarihinde tamamlama vizesi gerçekleştirilen yatırım kapsamında (… x…) … TL yatırıma katkı tutarı için indirimli kurumlar vergisi uygulamasından sehven faydalanılmadığı belirtilerek, Söz konusu yatırıma katkı tutarından … ve sonrasındaki yıllarda faydalanıp faydalanılamayacağı, yatırıma katkı tutarından faydalanılması halinde yeniden değerleme oranında değerlemeye tabi tutulup tutulmayacağı hakkında görüş talep edilmektedir.
… tarihinde tamamlama vizesi yapılan yatırım kapsamında, yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllarda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli kurumlar vergisi uygulamasından faydalanılabilmesi mümkün bulunmaktadır. Ancak, ilgili hesap dönemlerinde faydalanma imkânı bulunmakta iken faydalanılmayan yatırıma katkı tutarlarının, endekslenmek suretiyle izleyen dönemlerde kullanılması mümkün değildir.
Diğer taraftan, ilgili hesap dönemlerinde faydalanılamayan tutarlar için zamanaşımı hükümleri de göz önünde bulundurularak düzeltme beyannamesi verilebilecektir. Bu bağlamda, konuya ilişkin özelge başvurusunun … yılında yapıldığı hususu dikkate alındığında, … ve … hesap dönemleri Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre zamanaşımına uğramış olduğundan bu dönemler için düzeltme beyannamesi verilemeyecek olup, bu dönemler için faydalanılmayan tutarların yatırıma katkı tutarından düşülmesi ve izleyen dönemlerde indirimli kurumlar vergisi uygulamasına konu edilmemesi gerekmektedir.
İndirimli Kurumlar Vergisi Hesaplamasına Konu Tevsi Yatırım Tutarının Belirlenmesi Hakkında (22.12.2023 Tarih ve 26549 Sayılı Özelge)
Şirket tarafından yatırım teşvik belgesi kapsamında finansal kiralama yoluyla temin edilen makine ve teçhizatlar ile tevsi yatırım yapıldığı belirtilmiş olup indirimli Kurumlar Vergisi uygulamasında dikkate alınacak kazancın, yapılan tevsi yatırım tutarının dönem sonunda Şirketin aktifinde kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet tutarına oranlanması suretiyle belirlendiği belirtilmiş, ancak bu oranlamada "tevsi yatırım tutarı" olarak dikkate alınacak tutarın Vergi Usul Kanununun mükerrer 290’ıncı maddesi hükümleri çerçevesinde tespit edilen "260 Haklar Hesabı’nda yer alan tutarın mı yoksa her yıl ödenen anapara taksit tutarının mı olacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Tevsi yatırımlarda indirimli kurumlar vergisi uygulanacak kazancın işletme bütünlüğü içinde ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle tespitinin mümkün olduğu hallerde kazanç ayrı hesaplarda takip edilecek, kazancın bu şekilde belirlenmesine imkân bulunmayan hallerde ise kazanç, yapılan tevsi yatırım tutarının dönem sonunda kurumun aktifine kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet tutarına (devam eden yatırımlara ait tutarlar da dahil) oranlanması suretiyle belirlenecektir. Sabit kıymet ifadesinden Vergi Usul Kanununun 313’üncü maddesi uyarınca amortisman mevzuunu oluşturan iktisadi kıymetlerin anlaşılması gerekmektedir. Oranlamada toplam sabit kıymet tutarı olarak üretimde kullanılsın kullanılmasın tüm amortismana tabi kıymetlerin birikmiş amortismanları düşülmeden önceki brüt tutarları dikkate alınacaktır.
Öte yandan, söz konusu oranlamada tevsi yatırım tutarı olarak Şirket tarafından yatırım teşvik belgesi kapsamında finansal kiralama yoluyla temin edilen makina ve teçhizatlar için Vergi Usul Kanununun mükerrer 290’ıncı maddesi hükümleri çerçevesinde "260 Haklar Hesabı’nda yer alan tutarın dikkate alınması gerektiği tabiidir.
İnternet Üzerinden Satışlarda Belge Düzeni ve E-Arşiv Faturasında Yer Alan Tutarların Gider Olarak Gösterilip Gösterilemeyeceği Hakkında (14.12.2023 Tarih ve 1450777 Sayılı Özelge)
Şirketin …. Müdürlüğünün … vergi kimlik numaralı mükellefi …. Şti.'den yapmış olduğu mal alışına istinaden firmanız adına düzenlenen e-arşiv faturasında vergi kimlik numaranız yerine … numarasına yer verildiği, - Bu durumun anılan firmanın satışlarının nihai tüketicilere olması nedeniyle sistemlerinin kurumsal müşterilere satışları desteklemediğinden kaynaklandığı belirtilmiş olup firma adına düzenlenen e-arşiv faturasında yer alan tutarların gider olarak gösterilip gösterilemeyeceği ile satın alınan mala ilişkin KDV'nin indirim konusu yapılıp yapılamayacağı hususlarında görüş talep edilmektedir.
Vergi Usul Kanunu Yönünden:
Somut durumda, şirket tarafından internet üzerinden satın alınan mallara ilişkin olarak şirket adına düzenlenen faturada, şirketin vergi kimlik numarasına yer verilmesi gerekmekte olup, bu bilginin eksik olduğu söz konusu fatura vergi kanunları bakımından hiç düzenlenmemiş sayılmaktadır. Ancak, bu durum, düzenlenmemiş sayılan faturanın gerçek bir işleme dayanmadığı, işlemi doğru bir şekilde yansıtması koşuluyla faturada yazılı işlemin gerçekleşmediği anlamına gelmeyeceği gibi, faturaya konu işlemin tevsikinde kullanılmasına da engel teşkil etmemektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
…. Şti tarafından Şirkete yapılan satışlara ilişkin olarak düzenlenen e-arşiv faturasında belirtilen tutarın, yapılan işin mahiyetine uygun olması, iş hacmi ile mütenasip olması ve Vergi Usul Kanunu hükümlerine uygun tevsik edici belgelerle belgelendirilmesi şartıyla Şirketinizin kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
….. Şti. tarafından e-fatura kullanıcısı Şirkete, e-fatura yerine e-arşiv faturası düzenlenmesi, fatura içeriği mal tesliminin yapılmadığı anlamına gelmemekte, KDV açısından vergiyi doğuran olay gerçekleşmektedir. Bu sebeple söz konusu e-arşiv faturada yer alan KDV'nin, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını takip eden takvim yılının aşılmaması kaydıyla e-arşiv faturanın kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
İş Ortaklığı Mükellefiyetinin Sona Erdirilmesi Hakkında (11.12.2023 Tarih ve 130039 Sayılı Özelge)
… ortak girişiminin kurumlar vergisi mükellefi olan bir iş ortaklığı şeklinde kurulduğu, tüm ortakların yurt dışı mukimi olduğu ve Türkiye'de daimi iş yerlerinin bulunmadığı, iş ortaklığınızın … tarafından açılan ihalede belirtilen yıllara sari inşaat işini ... tarihinde onaylanan geçici kabul tutanağı ile tamamladığı, proje kar/zararının ilgili dönem kurumlar vergisi beyannamesinde beyan edildiği, demirbaşların satılarak nakde çevrildiği, alacakların tahsil edilerek üçüncü taraflara olan borçların ödendiği, ayrıca yıllara sari inşaat işi nedeniyle kesinti yoluyla ödenen vergilerden doğan iade işlemlerinin tamamlandığı ve iş ortaklığının yalnızca bahsi geçen iş için kurulduğu ve mevcut durumda aktif olmadığı, ancak iş ortaklığınızın temyiz aşamasında devam etmekte olan fazla ve yersiz ödendiği düşünülen stopaj ve katma değer vergisinden kaynaklanan bir davasının bulunduğu, dava sonucunda vergi dairesine bir borcunun çıkmayacağı, aksine alacağın oluşabileceği belirtilerek, açılan davanın sürmesi nedeniyle iş ortaklığının mükellefiyetinin sona erdirilip erdirilemeyeceği ile mükellefiyetin sona erdirilmesi halinde dava sonucunda ortaklığınıza iade edilecek bir tutarın bulunması durumunda iade tutarının yurt dışı mukimi ortakların hesabına veya Türkiye'de mukim vekil tayin edilen kişiye ödenip ödenemeyeceği hususlarında görüş talep edilmektedir.
İş ortaklığı tarafından yapılan işin sona ermesi ve vergisel ödevlerin tamamının yerine getirilmesi durumunda iş ortaklığının mükellefiyetinin sona erdirilmesi mümkün olup, mükellefiyetiniz sona erdikten sonra dava sonucunda ortaklığa iade edilecek bir tutarın bulunması durumunda iade tutarının iş ortaklığını oluşturan ortakların hisseleri oranında hesaplarına aktarılması mümkün bulunmaktadır. Ancak, mahkeme kararına göre vergisel bir sorumluluğun doğması veya iş ortaklığınızın biten faaliyeti nedeniyle bir vergi tarhiyatı yapılması gerektiği durumda ise iş ortaklığının ortaklarının müteselsil şekilde sorumlu olacakları tabiidir.
İştirak Hissesi Satışından Doğan Kazancın Vergilendirilmesi Hakkında (27.12.2023 Tarih ve 1529351 Sayılı Özelge)
Şirketin, Sarıyer Vergi Dairesi Müdürlüğü mükellefi olan …sicil numaralı ….'nin %...oranında hissesine sahip olduğu, söz konusu şirkete ilk olarak …tarihinde … paya karşılık gelen … TL karşılığı ortak olunduğu, … tarihinde ise şirkette sermaye artırımına gidilerek hisse oranı değişmeden … paya karşılık gelen … TL karşılığı ortaklığın devam ettiği, bu defa hissesine %... oranında iştirak edilen … A.Ş.'nin iştirak hisselerinden %...'lük kısmının yabancı uyruklu bir gerçek kişiye … tarihinde satıldığı, söz konusu şirketin 2020 yılında kuruluşu esnasında hisse senedi veya ilmühaber bastırmadığı, …/… yılında ise bu şirkete ait hisse senetlerinin ilk defa bastırıldığı belirtilerek, hisse senedi veya ilmühaber bastırılmış olsun veya olmasın kanuni şartları taşıyan, yani iki tam yıl aktifte tutulan iştirak hisselerinin satışının vergilendirilmesi hususunda görüş talep edilmektedir.
Satışa konu edilen iştirak hisselerinin aktife alındığı tarihten itibaren şirket aktifinde iki tam yıl süreyle yer alması gerekmekte olup, istisna uygulamasında hisse senedi bastırılmış olması şartı aranmamaktadır. Buna göre, Şirket tarafından … AŞ’ye ait … tarihinde iktisap edilen ve bir kısmını … tarihinde sattığınızı belirttiğiniz iştirak hisselerinin Şirket aktifinde iki tam yıl süreyle bulundurulmuş olması ve diğer şartların da sağlanması koşuluyla, satışından elde edilen kazancın %75'lik kısmı kurumlar vergisinden istisna edilebilecektir.
Kalkınma Ajansının Mülkiyetinde Bulunan Konferans Salonunun Başkalarına Kiralanmasında KVK, KDV, Damga Vergisi ve Belge Düzeni Hakkında (15.12.2023 Tarih ve 13649056 Sayılı Özelge)
5449 sayılı Kalkınma Ajanslarının Hizmetlerine İlişkin Kanun kapsamında kurulan Ajansınıza ait hizmet binasında yer alan toplantı, eğitim ve konferans salonlarının sivil toplum örgütlerine ve özel işletmelere kısa süreliğine bedel karşılığı kullandırma kararı alındığı belirtilerek, salon tahsis gelirleri için Ajansınızın kurumlar vergisi, damga vergisi, katma değer vergisi hükümleri karşısındaki durumu ile belge düzeni hakkında görüş talep edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Tüzel kişiliği itibarıyla kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayan kalkınma ajanslarının yürüttüğü faaliyetlerin, bir organizasyona bağlı olarak piyasa ekonomisi içerisinde devamlı surette ve bir bedel mukabilinde gerçekleştirilen ticari, sınai ve zirai faaliyetlerden oluşması halinde, bu faaliyetler dolayısıyla ajanslar bünyesinde oluşacak iktisadi kamu kuruluşu nezdinde kurumlar vergisi mükellefiyetinin tesis edilmesi gerekir. Dolayısıyla; Ajansınızın, hizmet binasında yer alan toplantı, eğitim ve konferans salonlarını bedel karşılığında devamlı olarak sivil toplum örgütlerinin ve özel işletmelerin kullanımına bırakılması suretiyle yürüttüğü kiralama faaliyeti nedeniyle, Ajansınızın bünyesinde oluşacak iktisadi kamu kuruluşu nezdinde kurumlar vergisi mükellefiyetinin tesis edilmesi ve elde edilen gelirin kurumlar vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Ajansınıza ait hizmet binasında yer alan toplantı, eğitim ve konferans salonlarının bedel karşılığında kiraya verilmesi faaliyeti nedeniyle Ajansın bünyesinde iktisadi işletme oluşacağından, bu iktisadi işletmenin işlemleri 3065 sayılı Kanunun 1/1 inci maddesine göre katma değer vergisine tabi olacaktır.
Vergi Usul Kanunu Yönünden:
Ajansın, hizmet binasında yer alan toplantı, eğitim ve konferans salonlarını bedel karşılığında devamlı olarak sivil toplum örgütlerinin ve özel işletmelerin kullanımına bırakılması suretiyle, yürüttüğü kiralama faaliyeti nedeniyle ajans bünyesinde oluşacak iktisadi kamu kuruluşu tarafından, mal teslimi ve hizmet ifalarına ilişkin olarak, yukarıda yer verilen düzenlemeler ve usuller de dikkate alınarak, genel hükümler çerçevesinde fatura veya fatura düzenleme zorunluluğunun bulunmadığı durumlarda perakende satış vesikası düzenlenmesi gerekmektedir.
Damga Vergisi Kanunu Yönünden:
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu, bu Kanundaki kağıtlar teriminin, yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade edeceği hükme bağlanmıştır.
Kira Sertifikası Katılım Fonu Alım Satımından Doğan Kazancın Kurumlar Vergisi İstisnası Hakkında (28.12.2023 Tarih ve 226850 Sayılı Özelge)
Şirketin …. AŞ’den farklı tarihlerde "… fonu" alım satım işlemi gerçekleştirdiği belirtilmiş olup, söz konusu fondan elde edilen kazançların kurumlar vergisinden istisna olup olmadığı konusunda görüş talep edilmektedir.
22/1/2022 tarihli ve 31727 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanan 7351 sayılı Kanunun 14 üncü maddesi ile 1/1/2022 tarihinden (özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2022 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından) itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine eklenen (4) numaralı alt bent gereği, aynı bendin (3) numaralı alt bendine göre halihazırda istisna kapsamında bulunan tam mükellef girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları dışında kalan tam mükellefiyete tabi diğer yatırım fonu katılma paylarından elde edilen kâr payları kurumlar vergisinden istisnadır.
Kiralanan Binek Otomobillerin Yapılan Sözleşmeye Göre İş Yapılan Şirketin Kullanımına Bırakılması Halinde Giderlerinin İndirimi Hakkında (26.12.2023 Tarih ve 1525459 Sayılı Özelge)
İhale yoluyla alınan ve yapımını üstlenilen inşaat taahhüt işlerine yönelik bazı idarelerle imzalanan sözleşme ve teknik şartnamelerde binek otomobillerle ilgili hükümlerin olduğu, bu kapsamda binek otomobillerin yüklenici sıfatını haiz olan şirket tarafından kiralanarak idarenin kullanımına tahsis edileceği ve hiç bir şekilde şirkette kullanılmayacağı, tahsis edilen binek otomobillerin yakıt, kasko, sigorta, vergi ve benzeri tüm masraflarının şirket tarafından karşılanacağı belirtilerek, söz konusu binek otomobiller için ödenen kira bedelleri ile yine bu araçlar için yapılan cari giderlerin indirim konusu yapılıp yapılamayacağı hususunda görüşü talep edilmektedir.
Şirket tarafından kiralanarak idarenin kullanımına tahsis edilen ve şirket faaliyetlerinde kullanılmayan binek otomobillerin kiralama, akaryakıt, kasko, sigorta, onarım, bakım vb. giderlerinin tamamının ya da bir kısmının kurum kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.
Kısmi Bölünme Hakkında (25.12.2023 Tarih ve 1511054 Sayılı Özelge)
Şirketin, "…" e-ticaret platformu aracılığıyla dijital pazar yeri (market place) modelinde faaliyet gösterdiği ve halen faaliyetine devam ettiği, standart e-ticaret iş modelinde, teslimatların kargo şirketleri tarafından ortalama 2-3 günlük sürede yapıldığı, teslimat sürecinde büyük taşıma araçlarının (kamyon, tır, uçak vb.) kullanıldığı, ilk olarak satıcının adresinden teslim alınan ürünlerin, lojistik şirketlerinin ara ve/veya ana depolarına getirildiği ve buradan da müşteri adresine gönderim yapıldığı, Türkiye'nin 81 ilinden 81 iline, hatta Türkiye'den yurtdışına gönderili satışların yapılabildiği, - Ayrıca, şirket tarafından "…." mobil uygulamaları ile hızlı teslimat ürünü satış aracılığı hizmetinin de sunulmakta olduğu, bu hizmet üretimi alanında satılan ürünlerin büyük çoğunluğunun sıcak yemek ve perakende tüketim (gıda, temizlik malzemesi, vb.) ürünlerinden oluştuğu, yemek ürünlerinin müşteri sipariş verdiği anda hazırlanmaya başlandığı ve sıcaklığın/tazeliğin korunabilmesi için hazırlandıktan hemen sonra teslimata çıkması gerektiği, aynı şekilde market siparişlerinde bozulabilir gıda ürünleri bulunması ve anlık ihtiyacın hızlı karşılanabilmesi amacıyla herhangi ara bir depolama süreci olmadan ürünün satıcıdan müşteriye ulaştırıldığı, bunu teminen, hızlı teslimat uygulamasının, müşterinin bulunduğu lokasyonu tespit ederek, sadece istenen sürede teslimat yapabilecek (aynı il, ilçe ve hatta mahallede) yakın lokasyonlardaki satıcıları müşterilerin seçimine (ekranında göstermektedir.) sunduğu, - Hızlı teslimat ürünleri satıcılarının (seller), standart kargo teslimli e-ticaret ürünlerinin satıcılarından farklı olduğu, dolayısıyla bu satıcılarla, standart kargo teslimli e-ticaret ürün satıcılarından farklı komisyon oranları, ödeme vadeleri, hak ve yükümlülükler içeren farklı/bağımsız anlaşmaların yapıldığı, ayrıca, münhasıran hızlı teslimat konusunda hizmet veren (yemek veya perakende ürünlerden sadece birini ya da her ikisini yapan) çok sayıda e-ticaret platformunun da bulunduğu ve bu işin ayrı bir hizmet işletmesi alanı olduğu, - Bu kapsamda, e-ticaret platformunda ayrı bir mobil uygulaması olan, satıcı ve müşteri bilgileri sistem üzerinde (serverlarda) ayrıca tutulan, sipariş kabul, ödeme, teslimat ve çalışma sistematiği tamamıyla farklı olan, ayrı büyüme, operasyon ve strateji ekipleri ile teknoloji ekipleri tarafından faaliyetleri yürütülen, şirket içinde kar ve zararı ayrı olarak takip edilen ve dolayısıyla standart e-ticaret hizmetlerinizden tamamen farklı olan, "hızlı teslimat" olarak nitelenen "…" hizmet işletmesinin Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesi kapsamında kısmi bölünme yoluyla %100 iştirakiniz olan firmanıza ayni sermaye olarak konulmak istenildiği belirtilerek, hızlı teslimat hizmetlerinin sunulduğu bu hizmet işletmesinin Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesi kapsamında kısmi bölünmeye konu edilip edilemeyeceği hususunda görüşü talep edilmiştir.
Şirket bünyesinde gerçekleştirilen hızlı teslimat işlemleri (…) hizmet faaliyetlerinin, şirketin diğer faaliyetlerinden ayrı olarak yürütülebilecek mahiyette ve diğer faaliyetlerinizden ayrı bir kazanç meydana getirebilecek nitelikte olması, ayrı varlık ifade eden ve ayrı olarak faaliyeti devam ettirebilecek nitelikteki varlıklardan oluşan bir işletme olması kaydıyla, Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesi kapsamında kısmi bölünmeye konu edilmesi mümkündür.
Konaklama Vergisinin Kurumlar Vergisi Yönünden İndirime Konu Edilip Edilmeyeceği Hakkında (01.12.2023 Tarih ve 559617 Sayılı Özelge)
6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’nun yeniden düzenlenen 34’üncü maddesi uyarınca konaklama tesisleri tarafından Şirket adına konaklama faturalarında gösterilen ve KDV hariç matrah üzerinden hesaplanan %2 oranındaki konaklama vergisinin, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu yönünden kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Konaklama tesisleri tarafından Şirket adına %2 oranında (KDV hariç) hesaplanmak suretiyle fatura edilen konaklama vergisinin, mahiyeti itibarıyla bir gider vergisi olması hususu dikkate alındığında yapılan konaklama harcamasının işiniz ile ilgili olması ve yapılan işin ehemmiyeti ve genişliği ile mütenasip olması şartıyla safi kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.
Kooperatif Aktifine Kayıtlı Arsanın Satışı Durumunda Vergi Uygulamaları Hakkında (18.12.2023 Tarih ve 605629 Sayılı Özelge)
… Vergi Dairesi Müdürlüğünün … vergi kimlik numaralı mükellefi olan Kooperatifinizin, … tarihinde satın alarak aktifine kaydettiği arazinin satışının muafiyet kapsamında olup olmayacağı, söz konusu satışın muafiyet kapsamında değerlendirilmemesi halinde satıştan elde edilen kazancın, Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında taşınmaz satış kazancı istisnasına konu edilip edilemeyeceği ve söz konusu arazinin 213 sayılı Vergi Usul Kanununun geçici 31 inci maddesi uyarınca, yeniden değerlemeye tabi tutulup tutulmayacağı hususlarında görüş talep edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Kooperatifin aktifine kayıtlı arazinin üçüncü kişilere satışı ortak dışı işlem olarak değerlendirilecek olup bu faaliyetten elde edilecek kazancın kooperatife bağlı iktisadi işletmeniz nezdinde kurumlar vergisine tabi tutulması gerekmektedir. Bu faaliyete ilişkin giderlerin de kurum kazancının tespitinde dikkate alınabileceği tabiidir.
Vergi Usul Kanunu Yönünden:
Yeniden değerleme yapabilecek mükellefler tarafından satın alınıp aktife kaydedilen taşınmazlar ile amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlerin, mezkûr fıkra ve Genel Tebliğde öngörülen usul ve esaslar dahilinde, yeniden değerlemeye tabi tutulması mümkün bulunmakla birlikte, söz konusu iktisadi kıymetlerin alım, satım işleri ile devamlı olarak uğraşanların bu amaçla aktiflerinde kayıtlı bulunan emtia niteliğindeki kıymetlerin, bahse konu fıkra kapsamında yeniden değerlemeye tabi tutulması mümkün bulunmamaktadır.
Buna göre, somut durumda, kooperatifin tüzel kişiliği nezdinde oluşan iktisadi işletmenin, 530 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, mezkûr fıkra uygulamasından yararlanabilmesi mümkün bulunmaktadır.
Kooperatifin Aktifinde Kayıtlı Olan Arazinin Kooperatifin Ortağı Olan Köy Tüzel Kişiliğine Kiraya Verilmesi Hakkında (15.12.2023 Tarih ve 48282 Sayılı Özelge)
Kooperatifin aktifinde kayıtlı bulunan araziyi yine ortağınız olan Köy Tüzel Kişiliğine kiraya verdiğinizi belirtilerek, kiralama işlemi ile ilgili olarak, Kooperatifinizin vergi kanunları karşısındaki durumu ile ilgili görüş talep edilmiştir.
Kurumlar Vergisi Yönünden:
Kooperatif tarafından ortaklara, ortak olmayanlara, mükellefiyeti bulunanlara veya mükellefiyeti bulunmayanlara kooperatife ait gayrimenkullerin kiraya verilmesi ortak dışı işlem olarak değerlendirilecek olup bu faaliyetlerden elde edilen kazancınızın tamamı, Kurumlar Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (k) bendinde yer alan muafiyete ilişkin diğer şartları da taşınması halinde, kooperatif tüzel kişiliğine bağlı oluştuğu kabul edilen ayrı bir iktisadi işletme nezdinde kurumlar vergisine tabi tutulacaktır. Ancak, Kooperatifin ortak dışı başkaca gelir getirici faaliyetinin bulunmaması ve gelirlerinin sadece vergi kesintisine tabi tutulmuş taşınmaz kira gelirlerinden ibaret olması halinde, kurumlar vergisi beyannamesi (geçici vergi beyannameleri dahil) vermenize gerek bulunmamakta olup, bu durumda anılan gelirleriniz üzerinden yapılan vergi kesintileri nihai vergi olacaktır.
Ayrıca, Kooperatifin vergi kesintisine tabi tutulmuş taşınmaz kira gelirleri yanında ortak dışı başka gelirlerinin de bulunması durumunda, Kooperatifin kurumlar vergisi beyannamesi vermek zorunda olduğundan, söz konusu taşınmaz kira gelirlerini de bu beyannameye dahil etmeniz gerekecektir. Bununla birlikte, kira gelirleri üzerinden kesinti yoluyla ödenmiş olan vergilerin, hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edebileceği tabiidir.
Katma Değer Vergisi Yönünden:
Kooperatifin aktifine kayıtlı bulunan gayrimenkullerin kiraya verilmesi işlemi KDV Kanununun 1/1 inci maddesine göre KDV'ye tabi bulunmaktadır. Öte yandan, kiralamanın ortaklara ya da ortak dışı kişilere yapılmasının bu uygulamaya bir tesiri bulunmamaktadır.
Vergi Usul Kanunu Yönünden:
6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 124 üncü maddesinde, kooperatifler ticaret şirketleri içerisinde sayılmış; 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 89 uncu maddesinde de kooperatiflerin, kooperatif birliklerinin, kooperatif merkez birliklerinin ve Türkiye Milli Kooperatifler Birliğinin muhasebe usulleri ve mecbur olarak tutacakları defterler hakkında 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerinin uygulanacağı, bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların Ticaret Bakanlığınca çıkarılacak tebliğ ile belirleneceği, Vergi Usul Kanununun bu hususlarla ilgili hükümlerinin saklı olduğu hükme bağlanmıştır. Buna göre, başvuruda belirtilen kooperatifin aktifine kayıtlı arazinin kiraya verilmesi işlemine ilişkin olarak kiracı adına fatura düzenlenmesi gerekmektedir.
Kullanma Hakkının Kısmi Bölünmeye Konu Edilip Edilemeyeceği Hakkında (27.12.2023 Tarih ve 1529573 Sayılı Özelge)
Tersanecilik faaliyetinde bulunan Şirketin kullanım sözleşmesine göre dolgu alanına yapılan harcamaların önce "258- Yapılmakta olan yatırımlar hesabında" daha sonra Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın onayı sonrası ekli parselasyon planına göre …. m2 maliyeti esas alınarak "264- Özel maliyetler hesabında" takip edildiği, - Söz konusu dolgu alanının 49 yıl süre ile tüm parsellerin kullanım hakkının sözleşmeye göre Şirkete ait olduğu, her bir parselde ayrı ayrı tersanecilik faaliyetinin yapılabildiği, ayrıca üst yapısı bulunan alanlarda iktisadi bütünlüğü bozmamak için bölünme planında bölünmeye konu edilmeyen … no.lu parsellerin kaldığı ve bu üst yapıların maliyetlerinin kayıtlarda ayrı takip edildiği, - Toplam dolgu alanının maliyeti ile bölünmeye konu edilen parselasyon planında yer alan ve herhangi bir üst yapısı bulunmayan … no.lu parsellerin kısmi bölünme yöntemi ile %100 hissesine sahip yeni kurulacak bir şirkete maliyet bedeli üzerinden ayni sermaye olarak konulması için kısmi bölünme işlemlerine başlanıldığı belirtilerek, Şirketin bünyesindeki … no.lu parsellerin Türk Ticaret Kanununa göre kısmi bölünmeye konu edilmesi halinde bu işlemin kurumlar vergisine ve katma değer vergisine tabi olup olmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Tersanecilik faaliyetinde kullanılmak üzere denize dolgu alanlarda yapılan parsellerden ... no.lu parsellerin, her bir parsel bazında kullanım hakkının tapu kütüğünde taşınmaz olarak tescil edilmiş olması, diğer bir ifadeyle her bir parselin bağımsız bir taşınmaz olarak kabul edilebilmesi kaydıyla, yeni kurulacak tam mükellef bir sermaye şirketine kayıtlı değerleri üzerinden ayni sermaye olarak konulması işleminin, Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendi kapsamında kısmi bölünmeye konu edilmesi mümkün bulunmaktadır.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Tersanecilik faaliyetinde kullanmak üzere denize dolgu alanlarda yapılan parsellerden, … no.lu parsellerin yeni kurulacak tam mükellef bir sermaye şirketine kayıtlı değerleri üzerinden ayni sermaye olarak konulması işleminin Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendi kapsamında yapılan bir kısmi bölünme işlemi olması durumunda, bu işlem 3065 sayılı Kanunun 17/4-c maddesi kapsamında KDV'den istisna olacaktır.
Kur Korumalı Mevduat Hesabına İlişkin İstisna Uygulaması Hakkında (28.12.2023 Tarih ve 1539202 Sayılı Özelge)
Şirketin … tarihli bilançosunda yer alan Avro cinsi yabancı para varlığını … tarihinde Türk Lirasına çevirerek kur korumalı mevduat hesabında 6 ay vadeli olarak değerlendirdiği ve kur korumalı mevduat hesabının vade bitiş tarihinde (…) vade yenileme yapılarak 3 ay daha vadeli kur korumalı mevduat hesabında kalındığı, - Kur korumalı mevduatın vade bitim tarihinde (…) ise söz konusu mevduat hesabında bulunan Türk Lirasının önce Avro cinsi yabancı para birimine sonrasında ise (… tarihinde) Amerikan Doları cinsi yabancı para birimine çevrildiği, - Bu defa, … tarihinde söz konusu dolar para birimi cinsindeki döviz varlığının tekrar Türk lirasına çevrilerek 3 ay vadeli kur korumalı mevduat hesabına yatırıldığı belirtilerek, … tarihinde gerçekleşen Amerikan Doları cinsi yabancı para varlığının kur korumalı mevduata dönüştürülmesi işleminin Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14 üncü maddesi kapsamında kurumlar vergisinden istisna olup olmadığı hususunda görüş talep edilmiştir.
Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14’üncü maddesi kapsamında istisnadan faydalanılabilmesi için maddede belirlenen sürelerde bilançolarda yer alan yabancı para cinsinden mevduat hesaplarının, yine maddede öngörülen süre ve şekilde Türk Lirası mevduat hesaplarına dönüştürülmesi gerekmektedir. Bu şekilde açılan hesaplardan … tarihine kadar vade sonunda yenilenenlerden elde edilen gelirlere de söz konusu istisnaların uygulanması mümkündür.
Bu bağlamda, anılan istisnadan faydalanılabilmesi için belirlenen sürelerdeki (…, …, … ve … gibi) bilançolarınızda yabancı para cinsinden mevduat hesaplarının bulunması ve bu hesapların kur korumalı mevduat hesaplarına dönüştürülmesi gerekmekte olup, vade sonunda (… tarihi) yenilenmeyen kur korumalı mevduat hesabında yer alan Türk lirası tutarının önce Avro cinsi yabancı para birimine çevrilmesi ve daha sonra ise bu dövizin (… tarihinde) Amerikan Doları cinsi yabancı para birimine çevrilmesini müteakip aynı tarihte tekrar kur korumalı mevduat hesaplarına dönüştürülmesi halinde söz konusu istisnadan faydalanılması mümkün değildir.
Müşteriye Fatura Edilen Yakıt ve Otopark Vb. Giderlerin Vergilendirilmesi Hakkında (18.12.2023 Tarih ve 1469526 Sayılı Özelge)
Kiralama yoluyla edinen ve şirket faaliyetlerinde kullanılan araçlara ait giderlerin 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 40’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendi kapsamında belirlenen limitlerin altında olduğu ve söz konusu araçlara ait yakıt, otopark vb. cari giderlerin ise müşteri adına fatura edildiği belirtilerek, müşterilere fatura edilerek yansıtılan yakıt, otopark vb. cari giderlerin gider kısıtlamasına tabi olup olmayacağı hususunda görüş talep edilmiştir.
Esas faaliyet konusu kısmen veya tamamen binek otomobillerin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olmayan Şirketin, projeler ile ilgili işlerinde kullanmak üzere kiralama yoluyla edindiği binek otomobillere ait yakıt, otopark vb. giderlerinin, müşteriler adına düzenlenen fatura ile yansıtılmak suretiyle tahsil edilmesi halinde ilgili olduğu dönemde gelir olarak kaydedilmesi gerekmektedir.
Öte yandan, anılan giderlerin Şirket tarafından karşılanmasından sonra, müşteriye fatura düzenlemek suretiyle yansıtılması durumunda yansıtma faturasında yer alan tutarın tamamının gelir kaydedilmesi nedeniyle, gider olarak dikkate alınacak tutarın da gider kısıtlamasına tabi tutulmaksızın tamamının gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.
Nakdi Sermaye Artırımı Sonrası İlişkili Şirkete Verilen Kredilerde İndirim Oranı Hakkında (25.12.2023 Tarih ve 26658 Sayılı Özelge)
Şirketin … yılında nakit olarak artırılan sermaye tutarının …. TL olduğu, aynı zamanda ortağınız konumunda olan … mukimi grup firması ... şirketine ... tarihinde ... ABD doları, ... tarihinde ise ... ABD doları tutarında olmak üzere iki adet kredi verildiği ve söz konusu kredilerin ... tarihi itibariyle tahsil edilmediği belirtilerek, ... yılı içinde nakit olarak arttırılan …. TL sermaye tutarı ile … yılı içinde ortağa verilen ve ... tarihi itibariyle henüz tahsil edilmemiş olan iki adet yabancı para cinsinden kredilerin ilişkilendirilerek arttırılan nakdi sermayenin kredi olarak kullandırılan kısmına isabet eden tutarı için indirim oranının %0 olarak uygulanıp uygulanmayacağı, - Bu krediler için indirim oranı %0 olarak uygulanacak ise %0 şeklinde uygulanacak kredi tutarının hesabında kredinin verildiği tarihte geçerli olan T.C Merkez Bankası döviz alış kurunun mu (…. TL) yoksa 31.12.2020 tarihi itibariyle geçerli olan T.C. Merkez Bankası döviz alış kurunun mu (…TL) kullanılacağı, hususlarında görüş talep edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Şirketin ... yılı içinde nakit olarak arttırılan ... TL tutarındaki sermaye artışından kaynaklanan indirim hesabında, ... yılı içinde ilişkili şirkete verilen ve … tarihi itibariyle henüz tahsil edilmemiş olan iki adet yabancı para cinsinden krediye tekabül eden kısmı için indirim oranının %0 olarak uygulanması gerekmektedir. Diğer taraftan, kredi olarak kullandırılan kısım haricindeki nakit sermaye artışı için, Kurumlar Vergisi Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi ve 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "10.6. Sermaye artırımında indirim" başlıklı bölümünde yer alan açıklamalar çerçevesinde ve diğer şartların da sağlanması halinde indirim uygulamasından yararlanılabileceği tabiidir.
Vergi Usul Kanunu Yönünden:
Somut durumda, yabancı para cinsinden kullandırılan krediye ilişkin kalan anapara ve faiz tutarının değerleme günleri (geçici vergi ve hesap dönemleri sonları) itibarıyla kur değerlemesine tabi tutulması, bu kapsamda kredi sözleşmelerine müstenit alacağa ait kalan faiz tutarının kur değerlemesine tabi tutulmasında değerleme gününe kadar hesaplanan faiz tutarının dikkate alınması icap etmektedir.
Nakdi Sermaye Artışının Kurumlar Vergisi Matrahından İndirim Konusu Yapılıp Yapılmayacağı Hakkında (18.12.2023 Tarih ve 1473416 Sayılı Özelge)
Şirketin şirket birleşme, satın alma konularında danışmanlık hizmetleri sunmakta olduğu, firmanın …yılı gelir tablosunda brüt satışlarının tamamının …-TL'nin danışmanlık hizmetlerinden elde edilen gelir tutarından oluştuğu, ayrıca bilançoda … TL tutarındaki aktif büyüklüğünüz içindeki … TL'nin "Bağlı Ortaklıklar Hesabında" yer alan tutardan meydana geldiğini belirtilerek, Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin (ı) bendi kapsamında nakdi sermaye artırımından kaynaklanan faiz indiriminden yararlanıp yararlanamayacağınız hususunda görüş talep edilmektedir.
Şirketin finans sektöründe faaliyette bulunması nedeniyle, gerçekleştirdiği nakdi sermaye artırımından dolayı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde düzenlenen indirim uygulamasından faydalanması mümkün bulunmamaktadır.
Örtülü Sermaye Kapsamında Vade Farklarının Belirlenmesi Hakkında (29.12.2023 Tarih ve 1546854 Sayılı Özelge)
Doğalgaz ve petrol başta olmak üzere enerji sektöründe üretim, işleme, satış, dağıtım, araştırma, geliştirme. ithalat ve ihracat faaliyetleri ile iştigal edildiği, faaliyet kapsamında ham petrol temininin Azerbaycan mukimi ",,,(…)" tarafından grup firmalar aracılığıyla gerçekleştirildiği, … ile imzalanan sözleşme ve ilgili tadil protokolü uyarınca ödeme vadesinin piyasa teamüllerine ve emsallere uygun şekilde 90 gün olarak belirlendiği, …'ın şirketine ham petrolü uluslararası piyasadan genellikle ihale yöntemi ile tedarik ettiği ve ilgili satıcılar tarafından …'a uygulanan vadenin; ham petrolün fiyatı, temin edildiği yer, piyasa koşulları ve enflasyon gibi çeşitli faktörlere bağlı olarak … ile şirket arasından belirlenen vadeden kısa veya uzun olabildiği, …'ın 90 günden daha kısa süre vadede temin ettiği haller için öz kaynaklarından finansman kullandığı ya da yabancı kaynak kullanmakta olduğu ve ham petrol temini sırasında oluşan finansman giderlerini şirketinize fatura ettiği belirtilerek, … ile ilgili satıcılar arasındaki işlemlerde değişiklik arz eden vade süresinin … ile şirket arasında gerçekleşen işlemler için uygulanmasının zorunlu olup olmadığı, her iki işlem sırasında niteliksel ve niceliksel farklılıkların vade sürelerinin tespitinde dikkate alınıp alınamayacağı ve örtülü sermaye uygulaması açısından nasıl değerlendirilmesi gerektiği hususlarında görüş talep edilmektedir.
… ile Şirket arasında imzalanan ham petrol tedarik alımlarında uygulanan vade farklarının piyasa koşulları ve ticari teamüllere göre belirlenmesi gerekmekte olup bu kapsamda tespit olunan süreleri aşan vade farkları örtülü sermaye üzerinden ödenen faiz olarak kabul edilecektir. Öte yandan örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faiz giderlerinin, Kurumlar Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında kurum kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınamayacağı tabiidir.
Özel Hesap Dönemine Tabi İmalatçı Firmanın Üretim Faaliyetinden Elde Ettiği Kazançlara Kurumlar Vergisinin İndirimli Uygulanıp Uygulanmayacağı Hakkında (21.12.2023 Tarih ve 137846 Sayılı Özelge)
İhraç kayıtlı satışlarla ile ilgili olarak daha önce alınmış olan … faaliyet onay belgesi ile Katma Değer Vergisi Kanunu yönünden Şirket ile tayin edilen özelge kapsamında imalatçı olarak satışlarının devam ettiği, …- … özel hesap dönemini kullanan şirketin Kurumlar Vergisi Kanununun 32nci maddesinin sekizinci fıkrası hükmü kapsamında 1 puanlık kurumlar vergisi oranı indiriminden yararlanıp yararlanamayacağı ve indirimden yararlanılmasının mümkün olması durumunda hangi hesap döneminden itibaren kazançlara indirimli vergi oranının uygulanacağı hususlarında görüş talep edilmektedir.
Ancak sanayi sicil belgesine sahip olunması ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal edilmesi halinde münhasıran üretim faaliyetlerinden elde edilen kazançlara kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanacağından, Şirketin sahip olduğu "… Onay Belgesi" ile yaptığı üretim faaliyetinden elde edilen kazançlara Kurumlar Vergisi Kanununun 32nci maddesinin sekizinci fıkrası kapsamında kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli uygulanması mümkün bulunmamaktadır.
Para Piyasası Fon Katılım Paylarının Fona İadesine KV İstisnası Hakkında (25.12.2023 Tarih ve 620090 Sayılı Özelge)
Şirketin …. Fonuna ait katılma belgelerini alıp, bunların fona iade edilmesi suretiyle gelir elde ettiği belirtilerek, söz konusu kazancı dolayısıyla Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde düzenlenen kurumlar vergisi istisnasından yararlanıp yararlanılamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
22/1/2022 tarihli ve 31727 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanan 7351 sayılı Kanunun 14 üncü maddesi ile 1/1/2022 tarihinden (özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2022 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından) itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine eklenen (4) numaralı alt bent gereği, aynı bendin (3) numaralı alt bendine göre halihazırda istisna kapsamında bulunan tam mükellef girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları dışında kalan tam mükellefiyete tabi diğer yatırım fonu katılma paylarından elde edilen kâr payları, portföyünde yabancı para birimi cinsinden varlık ve altın ile diğer kıymetli madenler ve bunlara dayalı sermaye piyasası araçları bulunan yatırım fonlarından elde edilenler hariç olmak üzere kurumlar vergisinden istisnadır.
Söz konusu yatırım fonlarının katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirler ise 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (4) numaralı alt bendinde 15/4/2022 tarihli ve 31810 sayılı Resmî Gazete ‘de yayımlanan 7394 sayılı Kanunun 22’nci maddesi ile yapılan değişiklik gereği 15/4/2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere kurumlar vergisinden müstesna tutulmuştur. Bahsi geçen …. Fonunun portföyünde yabancı para birimi cinsinden varlık ve altın ile diğer kıymetli madenler ve buna dayalı sermaye piyasası araçlarının bulunmaması durumunda, … tarihinden itibaren söz konusu Fonun katılma paylarının fon iadesinden elde ettiğiniz gelirler nedeniyle kurumlar vergisi istisnasından yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
Piyango Bayisinin Haftalık Hesap Özetlerinde Yer Alan Kesintilerinin Hangi Dönem Beyan Edilmesi Gerektiği Hakkında (15.12.2023 Tarih ve 1461385 Sayılı Özelge)
-… A.Ş.'nin Milli Piyango Bayii olarak faaliyet gösterdiği, …-… tarih aralığında satışını yapılan biletler üzerinden hesaplanan komisyon ödemelerinin ve bu ödemeler üzerinden yapılan vergi kesintilerine ilişkin bildirimlerin …A.Ş. tarafından … döneminde dikkate alındığı, belirtilerek Şirket tarafından elde edilen komisyon gelirlerinin ve bu gelirlere ilişkin vergi kesintilerinin … yılında mı yoksa … yılında mı beyan edileceği hususunda görüş talep edilmiştir.
…-… tarihleri arasında şans oyunları bayiliği faaliyeti kapsamında yapılan komisyon, prim ve benzeri ödemeleri üzerinden Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesine göre kesinti yapılması ve kesintilerin nakden veya hesaben yapıldığı dönemin muhtasar beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir. Diğer taraftan, söz konusu tarihler arasında elde edilen komisyon, prim ve benzeri gelirlerin hesabın kapandığı … döneminde tahakkuk edeceğinden, bu kapsamda tarafınıza yapılan ödemelerin … hesap dönemi kurum kazancına dahil edilerek beyan edilmesi gerekmektedir. Öte yandan, adınıza yapılan ödemeler üzerinden kesilen bu vergilerin kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilebileceği tabiidir.
Sanayi Sicil Belgesinde Yer Almayan Üretim Faaliyetlerinden Elde Edilen Kazançlarda İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulanması Hakkında (11.12.2023 Tarih ve 180023 Sayılı Özelge)
Şirketin büyükbaş, küçükbaş ve kanatlı yemi üretim faaliyeti ile iştigal ettiği ve söz konusu faaliyetine ilişkin kapasite raporu ve sanayi sicil belgesi bulunduğu, bunun yanında yumurta üretim faaliyetiyle de iştigal eden Şirketin bu faaliyetine ilişkin … tarafından sanayi sicil belgesi verilmediği, buna karşılık söz konusu faaliyetinize ilişkin kapasite raporu ve işletme tescil belgesinin bulunduğu belirtilerek, sanayi sicil belgesine haiz olmayan yumurta üretim faaliyetinden elde edilen kazançlara Kurumlar Vergisi Kanununun 32nci maddesinin sekizinci fıkrası kapsamında 1 puanlık kurumlar vergisi indiriminin uygulanıp uygulanamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Sanayi sicil belgesine sahip olunması ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal edilmesi halinde münhasıran üretim faaliyetlerinden elde edilen kazançlara kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanacağından, Şirketin yumurta üretim faaliyetine ilişkin sahip olduğu "Kapasite Raporu" ve "İşletme Tescil Belgesi" ile yaptığı üretim faaliyetinden elde ettiği kazançlara Kurumlar Vergisi Kanununun 32 nci maddesinin sekizinci fıkrası kapsamında kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli uygulanması mümkün bulunmamaktadır.
Satış Yolu ile Devralınan Ar-Ge Merkezinin Geçmişe Dönük Ar-Ge İndirimlerinden Yararlanılıp Yararlanılamayacağı Hakkında (11.12.2023 Tarih ve 576774 Sayılı Özelge)
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu kararı ile kayyımlık yetkisi Fona devredilen, … vergi kimlik numaralı ...'ye ait gayrimenkullerin, menkul malların (demirbaşlar, makina ekipmanlar vs.), marka, internet alan adı ile bu varlıkların feri ve mütemmim cüzü niteliğindeki tarafı oldukları sözleşmelerin ve bu sözleşmelerden doğan ancak başlı başına iktisadi değeri olmayanlar da dahil olmak üzere diğer tüm, mal, hak ve varlıkların bir araya getirilerek oluşturulan … Ticari ve İktisadi Bütünlüğünün cebri icra yoluyla satışa sunulduğu, - Bahsi geçen iktisadi bütünlüğün, … tarihinde gerçekleştirilen ihale ile ….'ye ihale edildiği, - İhale edilen varlıklar arasında 5746 sayılı Kanun kapsamında … tarihinde Ar-Ge Merkezi Belgesi verilen ve …'ye ait olan Ar-Ge merkezinin içinde yer aldığı fabrikanın da olduğu, - Bu defa, … tarafından ihale yoluyla satın alınan Ar-Ge merkezinin de içinde yer aldığı fabrikanın işletme bütünlüğü korunacak şekilde kısmi bölünme yoluyla ...'ye devredildiği belirtilerek, … tarafından … kurumlar vergisi beyannamesinde beyan edilen ve kazancın yetersiz olması sebebiyle kullanılamayan Ar-Ge indirim tutarının söz konusu şirketin Ar-Ge merkezi ile birlikte cebri icra yoluyla satışı sonrası … tarafından indirim konusu yapılıp yapılamayacağı, adı geçen şirketin kısmi bölünme yolu ile şirkete devredilmesi neticesinde söz konusu Ar-Ge indirim tutarının şirket tarafından indirim konusu yapılıp yapılamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
….'nin hak etmiş olduğu Ar-Ge indirimi tutarlarının, mükellefiyeti devam eden bu Şirket tarafından indirim konusu yapılması mümkün olup, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından Şirketin varlıklarının satılması, Ar-Ge indirim tutarının da devri sonucunu doğurmayacağından, söz konusu Ar-Ge indirimi tutarlarının; gerek anılan Şirketin varlıklarını satın alan ... tarafından gerekse bu şirketin bahse konu varlıklarının bir kısmını kısmi bölünme suretiyle devir alan Şirketinizce indirim konusu yapılması mümkün değildir.
Serbest Bölgede Faaliyet Gösteren Şirketin Tam Bölünmesi Durumunda İstisna Uygulaması Hakkında (26.12.2023 Tarih ve 112719 Sayılı Özelge)
Şirketin ...Serbest Bölgesinde "… ve "...)" no.lu ruhsatlar ile faaliyette bulunduğu, “…" no.lu kiralama ruhsatı kapsamında … Serbest Bölgesinde … yer alan … metrekare arsa ve … binada yer alan bağımsız bölümlerden … metrekare …bağımsız bölümün hali hazırda kiralamaya konu edildiği, talebe göre kalan bölümlerin de kiralanmasına devam edileceği, Şirketin faaliyeti kapsamında ayrıca serbest bölge dışında da … yer alan … metrekare arsa üzerinde kurulu … yapı ruhsatlı … fabrika binasının kiralandığı, - Bunun yanı sıra Şirketin uhdesinde "..." no.lu alım-satım ruhsatının olduğu, söz konusu ruhsat kapsamında … Serbest Bölgesinde alım-satım faaliyetinde bulunulduğu, Kiralama ve alım-satım faaliyetlerine ilişkin kayıtların Şirket nezdinde ayrı şekilde izlendiği, dolayısıyla her bir faaliyetin birbirinden bağımsız olarak yürütülebildiği ve takip edilebildiği, Faaliyetlerin daha etkin yürütülebilmesi açısından Kurumlar Vergisi Kanununun 19 ve 2’nci maddeleri kapsamında tam bölünme işleminin gerçekleştirileceği, tam bölünme işlemi sonucunda tasfiyesiz olarak infisah edecek Şirketin aktifinde bulunan Serbest Bölge içindeki ve dışındaki taşınmazlar ile "…" no.lu kiralama ruhsatının ilişkili şirket olan … AŞ’ye,"…" no.lu alım-satım ruhsatı kapsamındaki faaliyetin bu amaçla yeni kurulacak olan şirkete, şirket bünyesinde bulunan iştiraklerin ise yine ilişkili şirket olan …. AŞ’ye tam bölünme suretiyle devredileceği ve karşılığında bu şirketlerden pay alınarak ortaklara dağıtılacağı, tam bölünme sonucu faaliyet ruhsatlarının akıbetine ilişkin olarak …. Serbest Bölge Müdürlüğünden talep edilen görüşe cevaben alınan yazıda, Türk Ticaret Kanunu uyarınca gerçekleşen tam bölünme işlemi sonucu yeni tüzel kişilerin de şartları sağlaması durumunda faaliyet ruhsat süresi boyunca haklardan faydalanmasının mümkün bulunduğunun ifade edildiği, belirtilerek bahse konu tam bölünme işleminin Kurumlar Vergisi Kanununun 19 ve 20’nci maddeleri kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ve tam bölünme işlemi sonrası yeni kurulacak şirkete devredilecek alım-satım ruhsatı nedeniyle ruhsat süresine bağlı olarak serbest bölge kazanç istisnasından faydalanılıp faydalanılmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "5.12.3.8.2." bölümünde yapılan açıklama ile Kurumlar Vergisi Kanununun; 18 inci maddesinde düzenlenen birleşme ve 19 uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında düzenlenmiş bulunan ve kül halinde yapılan devir ve nev'i değişikliği hallerinde, infisah eden kurum adına düzenlenmiş bulunan faaliyet ruhsatının devralan şirket adına yenilenmesi durumunda, devralan şirketin bu ruhsat uyarınca 3218 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesi hükmünden yararlanabileceği belirtilmiş, bölünme hallerinde söz konusu istisnadan yararlanılabileceğine ilişkin bir açıklamaya yer verilmemiştir. Serbest bölgede faaliyet gösteren ve Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında tam bölünme yoluyla infisah edecek Şirketiniz adına düzenlenen faaliyet ruhsatını devralan şirket tarafından, söz konusu ruhsata istinaden 3218 sayılı Kanunun geçici 3’üncü maddesi ile öngörülen istisnalardan yararlanılması mümkün değildir.
Serbest Bölgeden Yapılan Satışlarda Fatura Düzenleme Tarihi ile Fiili İthalatın Farklı Tarih Olması Durumunda BS Formunun Hangi Aya Ait Olarak Verileceği ile Gelirin Vergilendirilmesi Hakkında (12.12.2023 Tarih ve 1439388 Sayılı Özelge)
Serbest bölgede bulunan şirketin yurt dışından ithal ettiği makine ve teçhizatın, yeniden yurt dışına veya Türkiye içerisinde mukim tüzel kişilere satışının gerçekleştirildiği, Türkiye içerisindeki mükelleflere Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğü aracılığıyla ve serbest bölge işlem formu ile ürün satışının yapıldığı, müşteri firmanın, Türkiye içerisine ithalat işlemini gerçekleştirirken gümrük mevzuatında belirtilen sınırları aşması nedeniyle gümrük beyannamesi tescil edip ilgili Gümrük Müdürlüğünde adına tahakkuk eden vergi ve harçları ödeyerek işlemlerin gümrük sahasında bitmesi ve gümrük sisteminden kapatılmasını müteakip ürünü millileştirerek serbest dolaşıma soktuğu, örneğin, şirketin serbest bölgeden … tarihinde Türkiye'deki müşteri tüzel kişiye ihracat e-satış faturası düzenlediği, satış işleminin tescili için serbest bölge işlem formu düzenleyerek Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğüne başvurduğu ve ilgili Gümrük Müdürlüğünün … tarihinde serbest bölge işlem formunu inceleyerek içeriği işlemleri onayladığı, ancak satışa konu ürünün gümrük sahasında 1 hafta bekledikten sonra müşteri firmanın söz konusu ürün ile ilgili … tarihinde ithalat işlemi için serbest bölge işlem formuna bağlı olarak gümrük beyannamesini tescil ettirdiği, yine aynı tarihte beyannamesine ait tahakkuk eden vergi ve harçları ödediği ve gümrük sisteminden kapanışın gerçekleşmesine müteakip ürünün millileştirilerek serbest dolaşıma sokulduğu belirtilmiş olup, şirketinizin söz konusu satıştan elde ettiği geliri resmi defterlere … tarihi itibariyle ihracat geliri olarak kaydedip kaydedemeyeceği ile satış işleminin … tarihinde kayıtlara alınması durumunda, satışın Aralık ayı BS formuna dahil edilip edilmeyeceği hususlarında görüş talep edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Serbest bölgedeki şirket tarafından gerçekleştirilen ihracat faaliyetlerine ilişkin elde edilen gelirin, serbest bölge işlem formunun onaylandığı tarih itibarıyla tahakkuk ettiğinin kabul edilmesi ve ihracata ilişkin maliyet ve hasılatların bu tarihin içinde bulunduğu hesap dönemi kurum kazancının tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.
BA-BS Formu Yönünden:
Serbest bölgelerde faaliyette bulunan mükelleflerin yurt içiyle yaptıkları alış/satış işlemlerinin bildirilmesinde; gümrük giriş veya çıkış beyannamesi düzenlenmesi hallerinde bu beyannamelerin kapanma tarihleri ve tutarları, gümrük giriş veya çıkış beyannamesi düzenlenmemesi durumlarında ise serbest bölge işlem formu tarihi ve tutarı dikkate alınacak olup, özelgeye konu faturaların elektronik belge kapsamında düzenlenmesi halinde ise … yılının Temmuz ayına ilişkin dönemden itibaren Form BA ve Form BS bildirimlerine dâhil edilmemesi gerekmektedir.
Sermaye Piyasası Kurumlarına Uygulanacak Kurumlar Vergisi Oranı Hakkında (29.12.2023 Tarih ve 1546860 Sayılı Özelge)
Şirketin 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında sermaye piyasası kurumları arasında yer aldığı ancak asıl faaliyet konunuzun her türlü kurumsal finans danışmanlığı hizmeti olduğu, bazı dönemlerde sermaye piyasası mevzuatı kapsamında herhangi bir değerleme gelirinizin bulunmadığı ve bu dönemlerde gelirinizin tamamının danışmanlık hizmetlerinizden oluştuğu belirtilerek, sermaye piyasası mevzuatı kapsamında faaliyet gelirinizin bulunmadığı dönemler için kurum kazancınıza uygulanacak kurumlar vergisi oranın ne olacağı ile bu alanda faaliyet geliri elde edilmesi durumunda bu gelirler ile diğer faaliyet gelirlerine farklı kurumlar vergisi oranının uygulanıp uygulanmayacağı hususlarında görüş talep edilmektedir.
Şirketin Sermaye Piyasası Kanununda sayılan sermaye piyasası kurumları arasında yer aldığından, kazançlarınızın tamamı üzerinden, kazançların sermaye piyasası mevzuatı kapsamındaki faaliyetler veya diğer faaliyetlerden elde edilmesine bakılmaksızın, %30 oranında kurumlar vergisi hesaplanması gerekmektedir.
Şirket Aktifinde Yer Alan Taşınmazın Satışından Doğan Kazancın KVK ve KDVK Karşısındaki Durumu Hakkında (25.12.2023 Tarih ve 26620 Sayılı Özelge)
Şirketin demir çelik toptan ticareti faaliyeti ile iştigal ettiği… yılında satın alınan arsa üzerine … yılında inşaatına başlandığı binanın … yılında fiilen tamamlandığı, kat irtifakı kurulan söz konusu bina için iskan başvurusunun yapıldığı ancak iskan izni alınamaması nedeniyle tapuya bina olarak tescil işleminin bu tarihlerde gerçekleşmediği, … tarihinden itibaren şube olarak faaliyetine devam edilen aktife kayıtlı bina için … tarihinde yapı kullanım izin belgesi alındığı ve … tarihinde tapuya cins tashih işlemi yapıldığı belirtilerek, … tarihinde yapı kullanım izin belgesi alınan ve fiilen kullandığınız binanın satışından doğan kazanç nedeniyle Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi ve Katma Değer Vergisi Kanununun 17/4-r maddesindeki istisnalardan yararlanılıp yararlanılamayacağı hususlarında görüş talep edilmiştir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
… yılında satın alınan arsa üzerine inşa edilen ve aktifinde kayıtlı olan binanın şirket adına tapuya tescil edilerek satılması halinde satılan binanın iki yıllık aktifte bulundurma süresinin başlangıç tarihi olarak; söz konusu binayı fiilen kullanmaya başlandığı … tarihinin dikkate alınması gerekmekte olup, bu binanın fiilen kullanıldığının yapı inşaatı ruhsatı, vergi dairesi tespiti veya resmi kurum kayıtlarından birisi ile tevsik edilmesi ve diğer şartlarında sağlanması şartıyla Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde düzenlenen istisnadan yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Demir çelik toptan ticareti faaliyetinde bulunan firma tarafından aktifte kayıtlı taşınmazın satılması halinde, bu teslimin KDV Kanunun (17/4-r) maddesi kapsamında KDV'den istisna tutulabilmesi için söz konusu taşınmazın, şirket aktifinde en az iki tam yıl süreyle bulunması gerekmekte olup, iki tam yıl süreyle aktifte bulundurma süresinin başlangıç tarihi olarak da inşaatın tamamlanarak bina olarak aktife alındığı tarih esas alınacaktır.
Şube Olarak Faaliyette Bulunulan Taşınmazın Kısmi Bölünmeye Konu Edilip Edilemeyeceği Hakkında (19.12.2023 Tarih ve 596056 Sayılı Özelge)
Aktifte yer alan ve şube olarak pazarlama, satış ve dağıtım faaliyetlerinin yürütüldüğü taşınmazın Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendi uyarınca kısmi bölünme yoluyla tam mükellefiyet esasına tabi yeni kurulacak bir anonim şirkete ayni sermaye olarak konulacağı ve devralan şirketin hisselerinin şirketiniz ortaklarına verileceği, tek bir hizmet işletmesi bulunan şirketinizin hizmet işletmesini değil şube olarak faaliyette bulunulan taşınmazı kısmı bölünmeye konu edeceği belirtilerek, söz konusu taşınmazın kısmi bölünmeye konu edilip edilemeyeceği hususunda görüş talep edilmektedir.
Şirkete ait taşınmazın, herhangi bir şekilde şirket bünyesinde hizmet işletmesiyle fiziki veya teknik bakımdan bir bütünlük arz etmemesi ve şirketin faaliyetlerini aksatmaması kaydıyla, … tarihine kadar kısmi bölünmeye konu edilmesi mümkündür.
Toz Toplama Sistemleri Kurulumu İşinin Yıllara Sâri İnşaat ve Onarım İşi Kapsamında Değerlendirilip Değerlendirilmeyeceği Hakkında (11.12.2023 Tarih ve 577364 Sayılı Özelge)
Şirketin … Organize Sanayi Bölgesinde endüstriyel fan ve filtre imalatı üzerine faaliyet gösterdiği, Şirket ile … A.Ş. arasında … tarihinde imzalanan "…" işine ait sözleşme kapsamında … A.Ş. tesisinde toz toplama sistemi kurulumu için gerekli olan fan, filtre imalatı ve imalatını yaptığınız söz konusu makinelerin kurulumunu üstlendiğiniz, sözleşme gereği … yılı içerisinde (…) tamamlanıp teslim edilmesi gereken işin ilgili tesis inşaatının tamamlanamaması nedeniyle … yılına uzayarak yıllara sari hale geldiği belirtilerek, tesisin inşaat işlerinin … yılına sarkması nedeniyle üstlenmiş olduğunuz toz toplama sistemi kurulumu işinin 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 42’nci maddesi kapsamında yıllara sari inşaat ve onarım işi kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ve tevkifat yapılıp yapılmayacağı hususlarında görüş talep edilmektedir.
… tarihinde … A.Ş. ile Şirket arasında imzalanan sözleşme konusu "…" Şirket tarafından yapımı ile çalışır ve kullanılabilir durumda idareye teslimiyle sınırlı olması nedeniyle, toz toplama sitemi için gerekli olan fan, filtre imalatı ve imalatını yaptığınız makinelerin kurulumunun ve montaj işlerinin Gelir Vergisi Kanununun 42’nci maddesi kapsamında inşaat ve onarım işi olarak değerlendirilmesi söz konusu olmayacağından, bu kapsamda Şirkete yapılan ödemeler üzerinden tevkifat yapılmaması gerekmektedir.
TÜBİTAK Tarafından Desteklenen Ar-Ge Projesi Hakkında (12.12.2023 Tarih ve 1439435 Sayılı Özelge)
1501- TÜBİTAK Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı kapsamında "…" başlıklı şirketin projesinin desteğe uygun bulunduğu, yapılan sözleşmede proje başlama ve bitiş tarihlerinin … - … olarak belirlendiği, TÜBİTAK'ın hibe desteğe esas teşkil eden destek karar yazısında şirket açısından iş gücünün toplamda en fazla "… adam-ay" iş gücü ile destek kapsamına alındığı, destek karar yazısında hibe desteğine uygun bulduğu "… adam-ay" iş gücünü aşan ancak projenin tamamlanabilmesi için gereken ve fiili olarak gerçekleşen iş gücüne isabet eden ücretlerin, 5746 sayılı Kanunda belirtilen Ar-Ge indirimine ve gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilip edilemeyeceği konusunda tereddüte düşüldüğü belirtilerek, söz konusu harcamaların tamamının kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılıp yapılamayacağı ve projelerde çalışan Ar-Ge ve destek personelinin bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilip edilmeyeceği hususunda görüş talep edilmektedir.
Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:
Şirket tarafından 1501- TÜBİTAK Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı kapsamında gerçekleştirilen ve taraflarca sözleşmeye bağlanan …" isimli ortak projeye ilişkin TÜBİTAK'ın … tarihli ve … sayılı destek karar yazısında, personel gideri olarak proje toplamında en fazla … adam-aylık iş gücünün destek kapsamına alınacağı belirtildiğinden, destek karar yazısının düzenlendiği veya proje sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, destek karar yazısında belirtilen sayıda Ar-Ge ve destek personeline ödenen ücretlerin gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanması mümkün bulunmaktadır.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
TÜBİTAK tarafından desteklenen "(…) …" isimli Ar-Ge projesine konu faaliyetleriyle ilgili giderlerin Ar-Ge harcaması olarak değerlendirilmesi mümkündür. TÜBİTAK Destek Karar Yazısı kapsamında bulunan Ar-Ge harcamalarının; Ar-Ge indirimine konu edilmesi mümkün olup, bu destek yazısına konu proje kapsamı dışında bulunan harcamaların ise, Ar-Ge indirimine tabi tutulması mümkün değildir. TÜBİTAK'ın destek karar yazısında personel gideri olarak proje toplamında en fazla 45 adam-aylık iş gücünün destek kapsamına alınacağı belirtildiğinden, destek karar yazısında belirtilen sayıda ArGe ve destek personelinin gelir vergisi stopajı teşviki uygulaması kapsamında bulunan ücretleri ile bu mahiyetteki giderlerin Ar-Ge indirimine konu edileceği tabiidir. Öte yandan, TÜBİTAK tarafından desteklenen proje kapsamındaki faaliyetleriyle ile ilgili olarak sağlanan ve özel bir fon hesabında izlenen hibe desteğinin kurum kazancınızın tespitinde gelir olarak dikkate alınması söz konusu olmadığından, bu destekten karşılanan Ar-Ge harcamalarının Ar-Ge indirimine konu edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Türk lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Kapsamındaki Hesapların Vade Sonunda Kısmi Olarak Yenilenmesi Durumunda Da İstisnadan Yararlanıp Yararlanamayacağı Hakkında (25.12.2023 Tarih ve 612348 Sayılı Özelge)
Şirketin …. tarihli bilançosunda yer alan … ABD Doları döviz bakiyesinin 1211 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi hükmüne istinaden Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında ….Bankasına 6 ay vadeli olarak yatırıldığı belirtilerek, vade sonunda söz konusu hesapta yer alan tutarın tamamı yerine bir kısmının mevcut veya yeni bir hesapta vadesinin yenilenmesi durumunda, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14 üncü maddesinde yer alan istisnadan yararlanılıp yararlanılamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
… tarihli bilançoda yer alan ve Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14 üncü maddesi ile 1211 sayılı Kanunun ilgili hükümlerinde öngörülen süre ve şekilde Türk Lirasına dönüşümü yapılan tutarın vade sonunda tamamı yerine bir kısmının vadesinin yenilenmesi durumunda, hesap yenileme işleminin vade tarihi itibariyle yapılması şartıyla ve yenilenen tutar kadarlık kısmı ile sınırlı olmak üzere, bu hesapların dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançların kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır.
Türk Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin İşletilmesinden Elde Edilen Kazancın Vergilendirilmesi Hakkında (20.12.2023 Tarih ve 1485503 Sayılı Özelge)
Şirketin Türk Uluslararası Gemi Sicili ‘ne (TUGS) kayıtlı gemilerle uluslararası … faaliyetiyle iştigal etmekte olduğu, taşınan yük kapsamında navluna bağlı ve onun parçası olarak zaman zaman müşterinin isteğine zaman zaman ise malın/yükün niteliğine göre malın/yükün bekletilmesi ile ilgili ek navlun (ardiye ücreti, manifesto düzeltme ücreti, ordino ücreti) ücretlerinin söz konusu olduğu ve söz konusu ödemelerin ek navlun ücreti kapsamında hizmet verilen firmaya faturalandırıldığı belirtilerek, ek navlun ücreti olarak tahsil edilen tutarların kurumlar vergisinden istisna olup olmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Şirket tarafından yapılan uluslararası … faaliyetinin Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı gemilerle yapılmış olması halinde elde edilen kazançların söz konusu istisna kapsamında değerlendirileceği tabiidir. Diğer taraftan, malın/yükün niteliğine göre bağlı olarak bunların limanlarda bekletilmesi ile ilgili tahakkuk eden ek navlun gelirlerinin istisna kapsamında yapılan gemi taşımacılığı faaliyetin ayrılmaz bir parçası mahiyetinde olması durumunda, bu hizmetlerden elde edilen kazançların söz konusu istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmaktadır.
Vade Sonunda Yenilenmeyen Kur Korumalı Mevduat Hesaplarına İlişkin İstisna Uygulaması Hakkında (27.12.2023 Tarih ve 1529434 Sayılı Özelge)
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14 üncü maddesi kapsamında şirketin … tarihli bilançosunda bulunan yabancı para cinsinden mevduatlarını … yılı içerisinde kur korumalı vadeli mevduat hesaplarında değerlendirdiği, söz konusu vadeli mevduatların … tarihine kadar vade sonunda yenilenerek varlığını sürdürdüğü, ancak finansman ihtiyacı sebebiyle ilgili kur korumalı mevduat hesaplarının … ve … tarihlerinde sonlandığı ve vade sonunda yenilenmediği belirtilerek, … tarihi itibarıyla kur korumalı vadeli mevduat hesabında Türk Lirası olarak bulunan söz konusu hesapların tekrar kur korumalı vadeli mevduat hesaplarında değerlendirilmesi durumunda mezkur istisnadan yararlanıp yararlanamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14’üncü maddesi kapsamında istisnadan faydalanılabilmesi için maddede belirlenen sürelerde bilançolarda yer alan yabancı para cinsinden mevduat hesaplarının, yine maddede öngörülen süre ve şekilde Türk Lirası mevduat hesaplarına dönüştürülmesi gerekmektedir. Bu şekilde açılan hesaplardan … tarihine kadar vade sonunda yenilenenlerden elde edilen gelirlere de söz konusu istisnaların uygulanması mümkündür. Bu bağlamda, anılan istisnadan faydalanılabilmesi için belirlenen sürelerdeki (… ve … gibi) bilançoda yabancı para cinsinden mevduat hesaplarının bulunması ve bu hesapların kur korumalı mevduat hesaplarına dönüştürülmesi gerekmekte olup, vade sonunda yenilenmeyen kur korumalı mevduat hesapları nedeniyle bilançoda Türk Lirası cinsinden yer alan tutarların, … yılı içerisinde tekrar kur korumalı vadeli mevduat hesaplarında değerlendirilmesi halinde söz konusu istisnadan faydalanılması mümkün değildir.
Yatırım Tamamlama Vizesi Gerçekleştikten Sonra Yatırımda Kullanılan Makinelerin Satışında İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması Hakkında (01.12.2023 Tarih ve 24896 Sayılı Özelge)
Şirketin, yıllık … adet üretim kapasitesiyle … ve ... model araçları ürettiği, söz konusu modellerin üretimi için gereken yatırımların, 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına göre düzenlenen 13.07.2012 tarih ve 106028 sayılı yatırım teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirildiği ve yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımın tamamlama vizesinin yapıldığı, söz konusu yatırım teşvik belgesi kapsamında alınan toplam alım değeri … TL (… TL hak kazanılan yatırım katkı tutarı) olan makinelerin kullanımının sona ermesi ve ekonomik ömürlerini tamamlaması nedeniyle hurda olarak satıldığı belirtilerek, yatırım teşvik belgesi kapsamında yer alan ve alım tarihi üzerinden 5 yılı geçen makinelerin satılması nedeniyle bu makinelerin alınması dolayısıyla hak kazanılan yatırım katkı tutarının … mali yılına devredilen yatırım katkı tutarından düşülüp düşülmeyeceği hususunda görüş talep edilmektedir.
Yatırım tamamlama vizesi yapılmış teşvik belgesi kapsamı makine ve teçhizatın teminini müteakip beş yıl sonra satılması halinde, yatırımın anılan Kararın amaçları doğrultusunda ve belirlenen kayıt ve koşullara göre gerçekleşmesi durumunda, devir, satış, ihraç veya kiralanması serbesttir. Bu itibarla, yatırım tamamlama vizesi yapılmış teşvik belgesi kapsamında temin edilen ve teminini müteakip beş yılı doldurmuş olan makinelerin, ekonomik ömürlerini tamamlaması nedeniyle hurda olarak satılması, Şirketin yararlanacağı yatırım katkı tutarını değiştirmeyecektir.
Yurtdışı Firmasına Müşteri Bulma Hizmeti Karşılığında Ödenen Komisyon Ücretinin Vergilendirilmesi Hakkında (12.12.2023 Tarih ve 25360 Sayılı Özelge)
%100 … sermayesi olan firmanın ısıtma ve kullanım suyu basıncı için tank ve ekipmanların üretim ve satışını yapmak maksadıyla faaliyet gösterdiği, şirketin bu kapsamda … yılından bu yana …'da mukim grup firmaları ile arasında yapılan sözleşme gereği … mukimi grup şirketleri tarafından Türkiye'de bulunan müşterilere yapılan satışlar üzerinden hizmet sözleşmesinde belirlenmiş oranlar üzerinden aylık olarak "provizyon komisyon faturaları" almakta olduğu, söz konusu hizmet sözleşmelerinin "Türkiye, Yakın Doğu, Orta Doğu ve Asya pazarlarında müşteri sağlamak" şeklinde düzenlendiği, bahsi geçen faturaların Kurumlar Vergisi Kanununun 30 uncu maddesine ve Türkiye Cumhuriyeti ile … Cumhuriyeti arasında Gelir Üzerinden alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi ve Vergi Kaçakçılığını Önleme Anlaşması Kapsamında gelir vergisi stopajına tabi olup olmadığı konusunda, ayrıca alınan bu hizmetin KDV kanunu karşısındaki durumu hakkında görüş talep edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Şirket tarafından yurt dışındaki mukim firmadan alınan hizmetler için yapılan ödemelerin, bu hizmetlerin sınai, ticari ve bilimsel tecrübeye dayalı bilgi birikiminin kullanılmasına yönelik gayrimaddi hak niteliğindeki hizmetler kapsamında yapılan ödemeler olması halinde kurumlar vergisi kesintisi yapılması, ticari faaliyet kapsamında yapılacak ödemeler üzerinden ise vergi tevkifatı yapılmaması gerekmektedir.
Transfer Fiyatlandırması Yönüyle Örtülü Kazanç Dağıtımı Hükümleri Yönünden:
İlişkili kişi kapsamında bulunan ... mukimi grup firmalarına şirket tarafından ödenen bedelin emsallere uygun olması gerekmektedir. Emsallere uygun bedelin tespitinde Kanunun 13’üncü maddesinde yer alan ve anılan Tebliğde ayrıntıları açıklanan yöntemlerden işlemin mahiyetine en uygun olanının kullanılacağı tabiidir. İlişkili kişilere ödenen bedelin emsallere uygunluk ilkesine aykırı olması durumunda, yapılan ödemelerin emsallere uygun bedeli aşan kısmının, diğer bir ifadeyle transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazancın, kanunen kabul edilmeyen indirim olarak dönem kazancına eklenmesi gerekmektedir.
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Yönünden:
Anlaşmanın 12’nci maddesinin 2’nci fıkrası uyarınca, … mukimi grup firmalarına gayrimaddi hak bedeli ödemesi yapılması halinde ödemenin gayrisafi tutarı üzerinden Türkiye'de %10 oranını aşmayacak şekilde vergi alınabilecektir. Ayrıca, özelge talebine konu olan … mukimi grup firmalarından alınan hizmet içinde Anlaşmanın 12’nci maddesinde tanımlanan gayrimaddi hak niteliğinde bir hizmet bulunması ve bu hizmet karşılığında yapılan ödemelerin anlaşmanın temel amacını oluşturması ve diğer ödemelerin sadece yardımcı ya da büyük ölçüde önemsiz karakterde olması durumunda Anlaşmanın 12’nci maddesi hükümleri uygulanacaktır.
Anlaşma hükümlerinin iç mevzuata göre değişiklik getirdiği durumlarda, Anlaşma hükümlerinden yararlanabilmek için söz konusu … mukimi teşebbüslerin …'da tam mükellef olduğunun ve tüm dünya kazançları üzerinden bu ülkede vergilendirildiğinin … yetkili makamlarından alınacak bir belge ile kanıtlanması ve bu belgenin aslı ile Noterce veya …’daki Türk Konsolosluklarınca tasdik edilen Türkçe tercümesinin bir örneğinin vergi sorumlularına ve ilgili vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
…'da mukim grup firma tarafından Türkiye'de müşteri bulmak suretiyle sunulan aracılık hizmetleri ile sınai, ticari ve bilimsel tecrübeye dayalı bilgi birikiminin kullanılmasına yönelik gayrimaddi hak niteliğinde sunulan hizmetlerden firma tarafından Türkiye'de faydalanıldığından bu hizmetlerin ifası KDV'ye tabi olacaktır. Söz konusu hizmetler için ödenen bedel üzerinden hesaplanan KDV'nin firma tarafından 2 No.lu KDV Beyannamesi ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek ödenmesi gerekmektedir.
Burdur 58. Piyade Alay Komutanlığına Ödenen Kira Bedelleri Üzerinden Tevkifat Yapılıp Yapılmayacağı Hakkında (11.01.2024 Tarih ve 56106 Sayılı Özelge)
Şirket tarafından Burdur …Alay Komutanlığı içerisinde bulunan binada oyun makinası hizmeti vermek üzere işyeri kiraladığı, Alay Komutanlığı tarafından kira bedelinin tutanakla tahsil edileceği, Alay Komutanlığının KDV mükellefiyeti bulunmadığından kiralamayla ilgili bir fatura verilemediği belirtilmiş olup Şirket tarafından yapılan kira ödemeleri üzerinden tevkifat yapılıp yapılmayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Şirket ile Burdur … Alay Komutanlığı arasında yapılan sözleşme gereği yapılan kiralama karşılığında, Alay Komutanlığına yapılan ödemeler üzerinden vergi kesintisi yapılmayacaktır.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Şirket ile Burdur … Alay Komutanlığı arasında düzenlenen sözleşme kapsamında Komutanlık tarafından şirkete işletme hakkının verilmesi işlemi 3065 sayılı Kanunun 17/3-a maddesi kapsamında KDV’den istisna olacaktır.
Depremden Zarar Gören Şirket Personeline Yapılan Nakdi Yardımların Kurum Kazancının Tespitinde İndirim Konusu Yapılıp Yapılamayacağı Hakkında (05.01.2024 Tarih ve 24721 Sayılı Özelge)
Kahramanmaraş ve çevre illerde meydana gelen deprem sebebiyle Şirket tarafından aileleri/birinci derece yakınlarını kaybeden, aileleri/birinci derece yakınları yaralanan veya evleri kullanılamaz hale gelen çalışanlara nakdi yardım yapıldığı belirtilerek bu kapsamda yapılan yardımların kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılıp yapılamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:
Hizmet erbabına; eşi, çocuğu veya anne ve babasının ölümü nedeniyle verilen tazminatlar 193 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi kapsamında gelir vergisinden istisna edilmesi gerekmektedir.
Söz konusu depremler nedeniyle Bakanlığımızca 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 15 inci maddesi kapsamında mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde, kendisi, eşi, çocuğu veya anne ve babası etkilenen personele, mevcut ücret, prim, ikramiye gibi ödemelerine ilave olarak yapılacak ayni yardımların tamamı ile toplam tutarı … Türk lirasını geçmeyen nakdi yardımlar gelir vergisi ve damga vergisinden istisnadır
Çalışanlara yapılan yardımlar ile sağlanan menfaatler ücret kapsamında olup Şirketinizce yapılan söz konusu yardım ve ödemelerin, kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanunu’nun 40’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi uyarınca gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.
Diğer Faaliyetlerden Elde Edilen Kazançlarda İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulamasında Üst Sınırın ve İndirimli Kurumlar Vergisi Matrahının Hesaplanması Hakkında (02.01.2024 Tarih ve 1927 Sayılı Özelge)
2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı kapsamında düzenlenen yatırım teşvik belgesi ile ilgili olarak, toplam yatırım tutarı … TL, yatırıma katkı oranı %30 ve vergi indirim oranı %70 olan tevsi yatırıma … tarihinde başlanıldığı, söz Konusu Bakanlar Kurulu Kararının Geçici 8 inci maddesine istinaden imalat sanayine yönelik düzenlenen yatırım teşvik belgesi kapsamında … hesap döneminde … TL yatırım harcaması yapıldığından bahisle, … hesap döneminde diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulamasında üst sınırın ve indirimli kurumlar vergisi matrahının ne şekilde hesaplanacağı hususunda tereddüt hasıl olduğundan, konu hakkında görüş talep edilmektedir.
2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının Geçici 8 inci maddesine istinaden imalat sanayine yönelik düzenlenen yatırım teşvik belgesi kapsamında 25.11.2016 tarihinde başlanılan yatırıma ilişkin olarak, 01.01.2017 ile 31.12.2022 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamalarında; -%30 olan yatırıma katkı oranına 15 puan ilave edilmek suretiyle %45 olarak, -%70 olan vergi indirim oranını %100 olarak, dikkate almak suretiyle hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını aşmamak ve toplam yatırıma katkı tutarının Cumhurbaşkanı Kararı ile belirlenen oranını geçmemek üzere yatırım dönemi içinde diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulanması mümkün bulunmaktadır.
Fiili Olarak Gayrimenkul Alım Satımında Bulunmayan Ayrıca Faaliyet Kodu Değiştirilen Şirketin Devraldığı Şirkete Ait Arsanın Satışında KVK 5-1/E Madde Hükmünden Yararlanılıp Yararlanılmayacağı Hakkında (03.01.2024 Tarih ve 10250 Sayılı Özelge)
şirketin … yılında … ile birleştiğini, devralınan Şirkete ait arsa niteliği taşıyan gayrimenkulün birleşme sonrası aktife alındığını, Şirket faaliyet konuları arasında … ile "…" faaliyetinin bulunduğunu ancak söz konusu faaliyet koluna ilişkin herhangi bir ticari faaliyette bulunulmadığını, öte yandan … tarihinde şirketin faaliyet kodunun (…) "Petrol ve gaz çıkarımı ile ilgili sondaj hizmetleri" olarak değiştirildiği belirterek, bu faaliyet kolunda herhangi bir ticari faaliyette bulunulmaması ile … tarihinde faaliyet kodunun da değiştirildiği göz önüne alındığında … yılında … ile birleşme sonucu Şirket aktife alınan arsa niteliğindeki taşınmazın satışında 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan istisna ile Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun 17/4-r maddesi kapsamında yer alan istisnanın uygulanıp uygulanamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Esas faaliyet konuları arasında her türlü gayrimenkulün alımı, satımı, kiralanması, kiraya verilmesi ve finansal kiralama faaliyetlerinin de yer almasından dolayı … yılında devralınan arsa niteliğindeki gayrimenkulün satılması halinde taşınmazın satışından elde edilen kazancın 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan 7456 sayılı Kanunla yapılan değişiklik öncesindeki istisnaya konu edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Şirketin esas faaliyet konuları arasında her türlü gayrimenkulün alımı, satımı, kiralanması, kiraya verilmesi ve finansal kiralama faaliyetlerinin de yer alması nedeniyle 2011 yılında devralınan arsa niteliğindeki gayrimenkulün satışının KDV'den istisna tutulması mümkün değildir.
Finansal Kiralama Sözleşmesine (Sat ve Geri Kiralama) Konu Edilen Makine Teçhizat Bedelinin İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulamasında Dikkate Alınıp Alınmayacağı Hakkında (05.01.2024 Tarih ve 4627 Sayılı Özelge)
… sayılı Yatırım Teşvik Belgesinin bulunduğu, belge kapsamında … TL tutarında bina-inşaat, … TL tutarında ithal-makina teçhizat, … TL tutarında yerli makina-teçhizat olmak üzere toplam … TL tutarında tamamlanan yatırım ile ilgili olarak … sayılı Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenerek tamamlama vizesinin yapıldığı, - yatırım teşvik belgesi kapsamında temin edilen … TL tutarındaki makine-teçhizata ilişkin olarak … ile … tarihinde finansal kiralama sözleşmesi (sat ve geri kiralama) imzalandığı ve bu işlemin T.C. … Bakanlığı … Genel Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı yazısı ile zilyetliğin firmada kalması ve teşvik belgesine konu yatırımda kullanılması, sat ve geri kiralamaya ilişkin sözleşmenin ileride feshinin söz konusu olması halinde bu durumun … içerisinde yazılı olarak bildirilmesi kaydıyla ilgili Bakanlıkça uygun görüldüğü, - Yatırım Teşvik Belgesi kapsamındaki yatırımdan elde edilecek kazancın işletme bütünlüğü çerçevesinde ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle tespit edilememesi nedeniyle de indirimli kurumlar vergisi oranı uygulanacak kazancın yapılan yatırım tutarının dönem sonunda şirketin aktifine kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet tutarına oranlanması suretiyle belirlendiği belirtilerek, indirimli kurumlar vergisi oranı uygulanacak kazancın belirlenmesine ilişkin hesaplamada yatırım tutarı olarak teşvik belgesi kapsamında Finansal Kiralama Sözleşmesi ile satın alınanlar da dahil … TL toplam makine-teçhizat bedelinin mi yoksa finansal kiralamaya konu olmayan … TL tutarındaki makine teçhizat bedelinin mi dikkate alınacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
İndirimli kurumlar vergisi oranı uygulanacak kazancın yapılan yatırım harcaması tutarının dönem sonunda Şirket aktifine kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet tutarına oranlanması suretiyle hesaplanmasında esas alınacak yatırım tutarına, ilgili Bakanlıkça uygun görülen sat ve geri kiralama sözleşmesine konu makine-teçhizat bedelinin (…TL) de dahil edilmesi gerekmektedir.
Gayrimenkul Alım Satım Faaliyetinde Bulunan Şirketin, Bu İşe Aracılık Eden Vergi Mükellefiyeti Olmayan Kişilere Yaptığı Komisyon Ödemesi Hakkında (04.01.2024 Tarih ve 17710 Sayılı Özelge)
şirketin gayrimenkul alım satım ve komisyonculuk faaliyetinde bulunduğu, bu işler için vergi mükellefiyeti bulunmayan kişilerden aracılık hizmeti aldığı ve karşılığında gider pusulası düzenlediği, bu kapsamda vergi mükellefiyeti bulunmayan aracılara yapılan ödemeler üzerinden gelir vergisi ve katma değer vergisi (KDV) tevkifatı yapılıp yapılmayacağı, ödeme yapılan aracılar tarafından işin sürekli hale getirilmesi durumunda mükellefiyetin söz konusu olup olmayacağı ile gider pusulası düzenlenmesinde bir sınırın bulunup bulunmayacağı hususlarında görüş talep edilmektedir.
Gelir Ve Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Şirketin hizmet aldığı kişilerin hizmet akdi ile şirkete tabi ve bağlı olarak çalışmaları halinde, adı geçenlere yapılan ödemelerin "ücret" olarak değerlendirilmesi ve 193 sayılı Kanunun 61, 94, 96, 103 ve 104 üncü madde hükümleri dikkate alınmak suretiyle vergilendirilmesi, söz konusu faaliyetin adı geçenlerce kazanç sağlama amacıyla ve devamlılık arz etmeyecek şekilde yapılması halinde elde edilen kazançların "arızi ticari kazanç" olarak değerlendirilmesi ve yapılacak ödemeler üzerinden tevkifat yapılmaması, faaliyetin, kazanç sağlama amacıyla ve devamlılık arz edecek şekilde sürekli yapılması halinde, bu işin ticari faaliyet olarak değerlendirilerek bu kişiler adına gerçek usulde ticari kazanç mükellefiyeti tesis edilmesi ve bu kapsamda yapılacak ödemeler üzerinden tevkifat yapılmaması gerekmektedir.
Vergi Usul Kanunu Yönünden:
Vergi mükellefiyeti bulunmayan kişilerden (213 sayılı Kanun kapsamındaki belgeleri düzenleme zorunluluğu bulunmayanlardan) alınan aracılık hizmeti karşılığında gider pusulası düzenlemeniz gerekmekle birlikte, bunlardan 1/11/2021 tarihinden itibaren gerçekleştirilen hizmet alımlarınıza ait bedelin banka, 6493 sayılı Kanun kapsamında yetkilendirilmiş ödeme kuruluşları veya PTT A.Ş. aracılığıyla ödenmesi halinde, bu kurumlarca düzenlenen belgeler (dekont, makbuz vb) gider pusulası yerine geçen belge olarak kabul edileceğinden, bu durumda ayrıca gider pusulası düzenleme zorunluluğu bulunmamaktadır.
Bahse konu kurumlar tarafından düzenlenen belgelerin 1/11/2021 tarihinden itibaren gerçekleştirilen hizmet alımlarınızda gider pusulası yerine geçen belge olarak kabul edilebilmesi için; vergi mükellefi olmayan kişilere yapılan ödemenin hizmet alımından itibaren yedi gün içerisinde banka, 6493 sayılı Kanun kapsamında yetkilendirilmiş ödeme kuruluşları veya PTT A.Ş. aracılığıyla yapılması ve bu kurumlarca düzenlenen belgelerin de mezkûr Kanunun 234 üncü maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen bilgileri ihtiva edecek şekilde düzenlenmesi icap etmektedir. Aksi halde, bahse konu kurumlar tarafından düzenlenen belgelerin, vergi mükellefiyeti bulunmayan kişilerden yaptığınız hizmet alımlarınıza ilişkin yasal kayıtların tevsikinde gider pusulası yerine tevsik edici belge olarak kullanılması mümkün bulunmamakta olup, bu durumda gider pusulası düzenleme yükümlülüğün bulunduğu ve hizmet alımından itibaren yedi gün içerisinde düzenlenmemiş olması halinde mezkûr Kanunun ilgili ceza hükümleri çerçevesinde hakkınızda işlem tesis edileceği tabiidir. Ayrıca, Kanunun 234’üncü maddesinde, gider pusulasında yer alacak bedele ilişkin bir sınırlama bulunmamaktadır. Şirketinizin gayrimenkul alım satım faaliyetine aracılık eden kişilere yapılan ödemelerin 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu uygulamasında ücret kapsamında değerlendirilmesi halinde, bu ödemeler için ücret bordrosu düzenlenmesi gerekecektir.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden
Şirkete aracılık hizmeti veren kişilerin, bu işi süreklilik arz edecek şekilde yürütmesi halinde bu kişilerin elde ettiği gelir ticari kazanç olarak değerlendirileceğinden verilen aracılık hizmeti 3065 sayılı Kanunun 1/1 inci maddesine göre KDV'ye tabi tutulacaktır. Aracılık hizmeti veren kişilerin bu hizmetinin arızi ticari kazanç olarak değerlendirilmesi halinde ise verilen bu hizmet KDV'nin konusuna girmeyecektir.
Girişim Sermayesi Fonuna Aktarılmayan İstisna Kazançların Vergisel Durumu Hakkında (02.01.2024 Tarih ve 1911 Sayılı Özelge)
7263 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle, 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa eklenen Ek 3 üncü madde gereğince, istisna edilen kazançların yüzde ikisinin girişim sermayesi fonuna aktarılmak üzere pasifte geçici bir hesaba alındığı ancak söz konusu tutarın 2022 yılı sonuna kadar girişim sermayesi fonuna aktarılamadığı belirtilerek, Kanunun öngördüğü sürede girişim sermayesi yatırım fonu paylarına, girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına ya da mezkur Kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan diğer girişimcilere sermaye olarak aktarılmayan söz konusu tutarlara ilişkin doğacak ilave verginin beyanının ve ödemesinin ne şekilde olacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Şirket tarafından teknoloji geliştirme bölgelerinden elde edilen ve kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden istisnaya konu edilen kazanç tutarının yüzde ikisinin pasifte geçici bir hesaba alındıktan sonra 4691 sayılı Kanunda belirtilen yatırımlara yine Kanunda öngörülen sürede aktarılmaması durumunda, ilgili dönem beyannamesinde Kanun kapsamında istisnaya konu edilen kazanç tutarının yüzde yirmisi, ilgili yılda yararlanılan kurumlar vergisi istisnasına konu edilemeyecek ve bu tutar nedeniyle zamanında alınmayan vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilecektir. Öte yandan, mezkûr Kanun kapsamında istisnaya konu edilmemesi gereken tutar ve bu tutar nedeniyle zamanında alınamayan vergilerin, bağlı bulunduğunuz vergi dairesi tarafından vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edileceği tabiidir.
İndirimli Kurumlar Vergisi Hakkında (03.01.2024 Tarih ve 5562 Sayılı Özelge)
Şirket aktifinde yer alan iktisadi kıymetlerin; Vergi Usul Kanununun geçici 31 inci maddesi kapsamında yeniden değerlemeye tabi tutulduğu, teşvik kapsamında yapılan yatırımların da yeniden değerlenen kıymetler arasında bulunduğu, … yılında alınan teşvik belgesine istinaden, işletme dönemine ait tevsi yatırımlarına ilişkin olarak 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Tebliğinde yer alan kazanç hesaplama yönteminin uygulamasında tereddütlerinin olduğu, buna göre, Şirket tarafından tevsi yatırıma isabet eden kazanç tespit yöntemi olarak, Vergi Usul Kanununun geçici 31 inci maddesi hükmüne istinaden yeniden değerlenmiş tutarların dikkate alındığı yatırım tutarlarının aktife kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet tutarına (devam eden yatırımlara ait tutarlar da dahil) oranlanması yöntemi uygulandığı, belirtilerek, tevsi yatırımlara yönelik olarak işletme döneminde elde edilen kazanç yöntem hesaplaması esnasında pay ve payda da yer alan tutarları dikkate alırken Vergi Usul Kanununun geçici 31 inci maddesine göre değerlenmiş tutarların dikkate alınıp alınamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
Tevsi yatırımlardan elde edilen kazancın oranlama yapılmak suretiyle hesaplanmasında; pay ve paydayı oluşturan tevsi yatırım tutarı ile sabit kıymet tutarlarının Vergi Usul Kanununun geçici 31 inci maddesi kapsamında yeniden değerlenen tutarlarının dikkate alınması gerekmektedir. Diğer taraftan, yatırım teşvik belgesi kapsamındaki iktisadi kıymetlerin Vergi Usul Kanununun geçici 31 inci maddesi uyarınca yeniden değerlemesi, yatırıma katkı tutarını değiştirmeyecek teşvik belgesine göre belirlenen indirimli kurumlar vergisine esas yatırıma katkı tutarı, yeniden değerleme kapsamında artmayacaktır.
İnternet Sitesi Aracı Kılınarak Yapılan Satışların Vergisel Durumu Hakkında (05.01.2024 Tarih ve 24718 Sayılı Özelge)
İnternet üzerinden yurt dışında bulunan nihai tüketicilere yönelik e-ticaret yapıldığı ve ürünlerin pazarlamasının yapıldığı ticaret platformlarının yurt dışı mukimi … olduğu, yapılan satışlar üzerinden adı geçen firmalar tarafından komisyon bedeli kesildiği ve kalan tutarın firmanız hesabına aktarıldığı, yurt dışına satılan mal bedeli üzerinden, malı teslim alan nihai tüketicilerin kendi ülkelerinde ödemesi gereken tüketici vergisini düştükten sonra kalan net bakiyeyi hesabına aktardığı, bu kesintilerin, satılan mal karşılığı paranın hesaplarınıza gelene kadar yapıldığı ve yurt dışında yerleşik firmalar ve nihai tüketicilerden fatura veya fatura yerine geçen belgeler alınamadığı, banka hesabınıza aktarılan yabancı para birimi olan tutardan, yurt içinde yerleşik bankalar tarafından da … oranında kesinti yapıldığı belirtilmiş olup, söz konusu giderlerin kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınmayacağı ile Katma Değer Vergisi ve Vergi Usul Kanunları yönünden ne şekilde değerlendirileceği hususunda görüş talep edilmektedir.
Vergi Usul Kanunu Yönünden:
Yurt dışında mukim kişi veya kuruluşlara yaptırılan, iş veya hizmetler karşılığında ödemede bulunan gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri, yurt dışında mukim kişi veya kuruluşlardan aldıkları muteber belgeleri, yurt dışındaki temsilciliklerimizde veya yurt içindeki noterlerde Türkçe'ye tercüme ve tasdik ettirdikten sonra defterlerine gider olarak kaydedebilmekte idiler. Ancak Bakanlığımıza yapılan başvurulardan, bu işlemlerin yurt dışı temsilciliklerimizdeki iş yığılmalarına neden olduğu, mükellefler bakımından da ağır külfetler getirdiği anlaşıldığından, anılan Kanunun mükerrer 257 nci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak, bu Genel Tebliğ ile yurt dışında mukim kişi veya kuruluşlara yaptırılan iş veya hizmetler karşılığında alınan belgelerin, yurt dışındaki temsilciliklerimizde veya yurt içinde noterlerde Türkçe'ye tercüme ve tasdik edilme zorunluluğu kaldırılmıştır. Buna göre, yurt dışındaki kişi veya firmalardan belge alan mükellefler, bu belgeleri defter kayıtlarında gider olarak göstermeleri sırasında belgelerde yazılı bedelleri, belgelenir düzenlendiği günde Merkez Bankasınca belirlenen döviz alış kuru üzerinden Türk lirasına çevirerek kayıtlarında göstereceklerdir. Ancak inceleme sırasında inceleme elemanınca lüzum görülmesi halinde, mükellefler bu belgelerini tercüme ettirmek zorundadırlar." açıklamalarına/düzenlemelerine yer verilmiştir.
Buna göre;
1- Yurt dışı merkezli e-ticaret platformları/kuruluşları üzerinden ürün satışlarınıza ilişkin olarak, satışa konu malın tesliminden itibaren 7 gün içerisinde, gerçek satış bedeli (komisyon, transfer işlem ücreti, ilgili ülke tüketici vergisi gibi adlarla malın bedelinden yapıldığını belirttiğiniz kesintiler dahil) üzerinden şirket tarafından müşteri adına fatura düzenlenmesi,
2- Ürün satış bedelinden yurt dışı merkezli e-ticaret platformları/kuruluşları tarafından yapılan kesintilere ilişkin kayıtların; E-ticaret platformlarının/kuruluşlarının, ülkemizde mükellefiyetinin bulunması durumunda, söz konusu kesintilere konu hizmet ifalarına ilişkin olarak genel hükümler çerçevesinde adınıza düzenlenen fatura ile, E-ticaret platformlarının/kuruluşlarının, ülkemizde mükellefiyetinin bulunmaması durumunda ise söz konusu kesintilere konu hizmet ifalarına ilişkin olarak adınıza düzenlenen fatura veya ilgili ülke mevzuatına göre muteber bir belge ile tevsik edilmesi,
3- Yurt içinde yerleşik banka tarafından dövizin Türk lirasına dönüştürülmesi işlemi sırasında yapılan %2,5 oranında kesintiye ilişkin kayıtların ise 243 ve 246 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde öngörülen usul ve esaslar dahilinde ilgili banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap bildirim cetveli ile tevsik edilmesi gerekmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Şirketin yurt dışında yapmış olduğu giderlerin, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olması ve Vergi Usul Kanunu uyarınca tevsik edici vesikalarla belgelendirilmesi halinde, bu giderlerin Gelir Vergisi Kanunu’nun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi kapsamında kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkündür.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
Şirket tarafından … platformları olan … internet siteleri üzerinden yurt dışındaki müşterilere yapılan ürün satışıyla ilgili olarak, söz konusu … platformlarını kullanılması şeklinde verilen aracılık hizmeti yurt dışında verildiğinden ve bu hizmetten yurt dışında yararlanıldığından, söz konusu hizmet KDV'nin konusuna girmemekte olup yapılacak ödemeler üzerinden şirket tarafından sorumlu sıfatıyla KDV tevkif edilip … KDV Beyannamesiyle beyan edilmesine gerek bulunmamaktadır.
Köylere Hizmet Götürme Birliğinin Kurumlar Vergisi Muafiyeti ve KDV Mükellefiyeti Hakkında (04.01.2024 Tarih ve 958 Sayılı Özelge)
… projesi kapsamında 3 adet elektrikli hizmet aracı, 10 adet dağ bisikleti ve 3 adet elektrikli bisiklet alındığı ve bu araçlarla bedel karşılığı yolcu taşıma hizmeti verileceği belirtilerek, bu faaliyet nedeniyle Birlik bünyesinde yeni bir ticari işletme kurulup kurulmayacağı veya mevcut vergi kimlik numarası ile bu faaliyetin sürdürülüp sürdürülmeyeceği ayrıca bu faaliyet kapsamında ödeme kaydedici cihaz (ÖKC) kullanımının gerekip gerekmediği hususlarında görüş talep edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
Köyler ile bunların oluşturdukları birlikler veya bunlara bağlı kuruluşlar tarafından Belediye sınırları içerisinde gerçekleştirdiği yolcu taşımacılığı, kara ve deniz yolu ayrımı yapılmaksızın kurumlar vergisinden muaf tutulmuştur. Ancak köyler ile bunların oluşturdukları birlikler veya bunlara bağlı kuruluşlar tarafından yolcu taşımacılığı faaliyetini belediye sınırları dışındaki yerlere de süreklilik arz edecek şekilde yapmaları halinde muafiyet şartları ihlal edileceğinden iktisadi işletme olarak kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilecektir.
Birliğin … Belediyesi sınırları içerisinde elektrikli hizmet aracı, dağ bisikleti ve elektrikli bisiklet vasıtasıyla devamlı olarak ve bedel mukabilinde gerçekleştirilecek yolcu taşıma faaliyeti dolayısıyla Birlik bünyesinde iktisadi kamu kuruluşu oluşacak olup bu iktisadi kamu kuruluşu nezdinde tüzel kişiliğinizden ayrı olarak kurumlar vergisi mükellefiyetinin tesis edilmesi gerekmektedir. Ancak, bu faaliyetin belediye sınırlarını aşmaması ve bu sistemin söz konusu faaliyet dışında başka amaçlarla kullanılmaması halinde, söz konusu iktisadi kamu kuruluşu, Kurumlar Vergisi Kanununun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi hükmü kapsamında kurumlar vergisinden muaf olacaktır.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
… Belediyesi sınırları içerisinde gerçekleştirilecek olan elektrikli hizmet aracı, dağ bisikleti ve elektrikli bisikletle yolcu taşıma faaliyeti nedeniyle Birliğinize bağlı iktisadi işletme oluştuğundan, Kanunun 1/3-g maddesi uyarınca KDV'ye tabi olacaktır. Dolayısıyla bu faaliyetler nedeniyle Birliğiniz bünyesinde oluşan iktisadi işletme adına KDV mükellefiyeti tesis edilmesi ve mükellefiyetle ilgili diğer ödevlerin yerine getirilmesi gerekmektedir.
Vergi Usul Kanunu Yönünden:
Söz konusu faaliyet nedeniyle Birliğiniz bünyesinde iktisadi kamu kuruluşu oluşması ve KDV mükellefiyeti tesisi nedeniyle, oluşan iktisadi işletme tarafından yukarıda yer verilen mevzuat dahilinde belge düzenleme yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu bağlamda, iktisadi işletme tarafından söz konusu araçlarla verilen hizmetlere ilişkin olarak fatura veya fatura düzenleme mecburiyeti bulunmayan durumlarda perakende satış vesikası düzenlenmesi gerekmektedir.
3100 Sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanun Yönünden:
Bahsi geçen elektrikli hizmet aracı, dağ bisikleti ve elektrikli bisikletlerin ödeme karşılığı kullandırılması faaliyeti muhtelif tarihlerde yayımlanan Genel Tebliğlerde ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti dışında bırakılan faaliyetler arasında sayılmadığından, Vergi Usul Kanununa göre fatura düzenlemek mecburiyetinde olmadıkları mal satışları veya hizmet ifalarını belgelendirilmek üzere 466 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen tarihler itibariyle yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanma mecburiyeti bulunmaktadır.
Kurumlar Vergisi Kanunu 32/A Md. Kapsamında İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması Hakkında (03.01.2024 Tarih ve 3695 Sayılı Özelge)
Şirketin bentonit madeni istihsali ve ihracatı yapmak amacıyla aldığı … tarih ve … sayılı yatırım teşvik belgesindeki vergi indirimi oranının …, yatırıma katkı oranının … olduğu ve bu kapsamda … tarihine kadar toplam … TL yatırım harcaması gerçekleştirildiği, - 1950 sayılı Cumhurbaşkanı Kararına istinaden, … tarihine kadar yapılmış yatırım harcamasına ilave 15 puan yatırıma katkı oranı uygulanarak … TL yatırıma katkı tutarına hak kazanıldığı, bu tutarın … TL'sinin ... yılında diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlar için kullanıldığı ve …TL'lik kısmının ise … yılına devredildiği belirtilmiş olup, - … yılı ve öncesi dönemde kullanılamayan yatırıma katkı tutarı için 15 puan ilave katkı oranı uygulanıp uygulanamayacağı; uygulanabilecek ise … yılı ve sonrası beyannamelerinin ekinde yer alan indirimli kurumlar vergisi tablosunda yatırıma katkı oranının ne şekilde gösterileceği, - … yılı ve öncesi dönemde kullanılamayan yatırıma katkı tutarı için, … yılı ve sonrasında %100 indirimli kurumlar vergisi uygulanıp uygulanamayacağı hususlarında görüşü talep edilmektedir.
- İmalat sanayine yönelik olarak düzenlenen yatırım teşvik belgesi kapsamında, … tarihine kadar gerçekleştirilen yatırım harcamalar için yatırıma katkı oranınıza 15 puan ilave edilecek ve vergi indirimi … oranında uygulanacaktır.
… yılı ve öncesi dönemde kullanılamayan yatırıma katkı tutarı (15 puan ilave edilen dahil) için, … yılı ve sonrasında indirimli kurumlar vergisinden faydalanmanız mümkün olup, beyannamenin ekindeki indirimli kurumlar vergisi tablosuna, bu tutarı sağlayacak yatırıma katkı oranının yazılması mümkündür.
Ayrıca, … yılı ve öncesi dönemde kullanılamayan yatırıma katkı tutarıyla sınırlı olmak üzere, … yılı ve sonrasında … oranında indirimli kurumlar vergisi uygulanabileceği tabiidir.
Kurumlar Vergisi Muafiyeti Bulunan Kooperatife Kayıtlı Olan Üyelerin Üyeliklerini Devrederlerken Devir Bedeli Alınmasının Kurumlar Vergisi Muafiyetini Etkileyip Etkilemeyeceği Hakkında (17.01.2024 Tarih ve 9683 Sayılı Özelge)
Kooperatifin Kurumlar Vergisi Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (k) bendine istinaden muafiyetinin olduğu, kooperatife kayıtlı üyelerin üyeliklerini devrederlerken gider katılımı için bir devir bedeli alınmasının kooperatifin kurumlar vergisi muafiyetini etkileyip etkilemeyeceği hususunda görüşü talep edilmektedir.
Kooperatife kayıtlı üyelerin üyeliklerini devrederken gider katılımı için alınacak devir bedelinin ortaklara dağıtılmayıp kooperatif amaçları doğrultusunda harcanması halinde, yapılan bu işlem; ortak dışı işlem sayılmayacak ve kurumlar vergisi muafiyetinizi etkilemeyecektir. Ancak, alınan devir bedellerinin üyelere, yönetim kurulu başkan ve üyelerine dağıtılması halinde kurumlar vergisi muafiyet şartlarından olan "sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması" şartı ihlal edilmiş olacağından, bu şartın ihlal edildiği tarih itibari ile kurumlar vergisi mükellefiyetinizin tesis edilmesi gerekeceği tabiidir.
Şirket Aktifine Kayıtlı Taşınmazın Hazineye Devrinin Taşınmaz Satış Kazanç İstisnası Kapsamında Olup Olmadığı Hakkında (03.01.2024 Tarih ve 3688 Sayılı Özelge)
Bankası ile …. Bakanlığı arasında "6306 Sayılı Kanun Kapsamında Bazı Taşınmazların İller Bankasına Devrine Dair … tarihli …" imzalandığı, Söz konusu … kapsamında toplam taşınmaz bedelinin … kadarlık tutarın ... avans olarak ödenmesine, avans ödemelerinin ise her ay bir taksit halinde … TL olarak yapılmasına karar verildiği ve bu kapsamda toplam … TL avans ödemesi gerçekleştirildiği, … yer alan taşınmazlardan ... mülkiyetindeki; … Mahallesindeki … adet taşınmaz ve … taşınmazın toplam … TL bedel karşılığı … tarihinde Banka mülkiyetine alındığı, -… göre devri gerçekleşen taşınmazlara istinaden ödenen avans tutarları mahsup edildiğinde geriye kalan … TL ... alacağının ilgili hesabına kaydedildiği, bu defa, Yönetim Kurulunuzun 09/03/2023 tarihli ve 16/356 sayılı kararı uyarınca 12/04/2023 tarihinde, Banka ile Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı arasında yapılan 11/09/2018 tarihli "Çerçeve Protokole Ek Protokol-8'in" imzalandığı, bu … ile Banka mülkiyetindeki ... olarak kullanılmakta olan taşınmazın, … TL bedel karşılığında ... adına tescil edildiği ve diğer ek protokoller kapsamındaki Bakanlık alacağından … tarihinde mahsup edildiği belirtilerek, … yılından beri ... olarak kullanılmakta olan taşınmazın … mülkiyetine devrinden doğan kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususunda görüş talep edilmektedir.
… Yılından bu yana aktifte kayıtlı olan ... hizmet binasının, … TL bedelle ... devredilmesi sonucunda oluşan alacağın "…" kapsamındaki borçlardan mahsup edileceğinden, yukarıda belirtilen diğer şartların da sağlanması kaydıyla, söz konusu satıştan doğan kazancın %50'sinin kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkündür.
Tedarikçi Vasıtasıyla İskonto Ettirilen Çeklerin Finansman Gider Kısıtlamasına Tabi Olup Olmadığı Hakkında (11.01.2024 Tarih ve 869 Sayılı Özelge)
Şirketin alüminyum billet, alüminyum profil ve alüminyum kompozit panel imalatı işi ile iştigal ettiği, operasyon gereği külçe alüminyum satın alındığı ve karşılığında müşteri çeklerini ciro ederek ödeme yapıldığı, tedarikçilerin bu çekleri iskonto ettirerek iskonto maliyetini size fatura ile yansıttığı belirtilerek, ilk madde ve malzeme maliyetine dahil edildiği iskonto tutarlarının ve stok maliyetine eklenen bedellerin finansman gider kısıtlamasına tabi olup olmadığı hususlarında görüş talep edilmektedir.
Elde bulunan müşteri çeklerinin tedarikçiler vasıtasıyla iskonto ettirilmesi nedeniyle oluşan ve Şirkete fatura edilmek suretiyle yansıtılan tutarlar esas itibarıyla finansman gideri niteliğinde olduğundan, yabancı kaynakların öz kaynakları aşması durumunda aşan kısma ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamına bu tutarların da dahil edilmesi ve toplam bedelin … kısmının … tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemi kazançlarına uygulanmak üzere kurum kazancının tespitinde kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Yurtdışı Şube Zararının İndirim Konusu Yapılıp Yapılmayacağı Hakkında (24.01.2024 Tarih ve 21479 Sayılı Özelge)
… adresinde … tarihinde pazar araştırma faaliyetinde bulunmak üzere açılan şubede, … yılında … Euro şube zararı oluştuğu, zararın şubenin genel giderleri için yapılan harcamalardan (kira, personel ücreti vs.) kaynaklandığı, söz konusu zararın karşılanabilmesi için merkeziniz tarafından şubeye … Euro gönderildiği, yurt dışı şubenin vergilendirilme döneminin takvim yılı beyan döneminin ise … ayı sonu olduğu, zarara ilişkin ilgili ülkede denetim yetkisi verilen kuruluşlarca rapor hazırlatılacak olmakla birlikte kurumlar vergisi beyanname verme süresi içerisinde ilgili ülkede beyanname verilememiş olacağı belirtilerek, istisna dışı faaliyetlerden oluşan ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili zararın kurum kazancından indirilip indirilemeyeceği, yurt dışı şube zararının genel sonuç hesaplarına intikal ettirilip ettirilmeyeceği ve merkezin yurt dışı şubesine masrafların karşılanması amacıyla gönderdiği tutar için değerleme yapılması gerekip gerekmediği hususunda görüş talep edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:
… bulunan şubede elde edilen kazancın; %15 oranında gelir ve kurumlar vergisi benzeri toplam vergi yükü taşıması ve elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye'ye transfer edilmiş olması şartıyla, Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendine göre kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır. Şartların sağlanamaması halinde ise bu istisnadan yararlanılamayacağından, faaliyette bulunulan ülkenin mevzuatına göre hesap döneminin kapandığı tarih itibarıyla ilgili ülke mevzuatına göre tespit edilen ve aynı tarih itibarıyla genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen şube zararının, kurum kazancından indirim konusu yapılması mümkündür. Öte yandan, … beyan döneminin … ayı olması nedeniyle, ülkedeki denetim yetkisi verilen kuruluşlarca hazırlanan raporun, kurumlar vergisi beyannamesi verilmesi gereken süre içerisinde verilememesi durumunda, yukarıda yer verilen şartlar sağlanamayacağından, söz konusu zarar indirim konusu yapılamayacaktır. Bahse konu raporun kurumlar vergisi beyannamesi ile ilgili düzeltme beyannamesi ekinde ibraz edilmesi durumunda ise, öngörülen diğer şartların da sağlanması koşuluyla şubeye ait zararın kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılabileceği tabiidir.
Vergi Usul Kanunu Yönünden:
Yurt dışındaki şube ile aranızda gerçekleşen mal ve/veya hizmet temininden doğan dövize bağlı alacak ve borçların aynen mal veya hizmet ihracından/ithalatından doğan alacak ve borçlarda olduğu gibi değerlemeye tabi tutulması ve oluşan kur farklarının gelir/gider hesapları ile ilişkilendirilmesi, yurt dışındaki şubeniz ile aranızda gerçekleşen diğer para hareketlerinden doğan alacak ve borçların ise gerçek bir alacak ve borç niteliği taşımaması nedeniyle bu para hareketlerine dayalı hesap bakiyesinin değerlemeye tabi tutulmaması gerekmektedir.
Saygılarımızla,
